تبیان، دستیار زندگی

جنگلی مدرن در دنیای امروز

هرچه انسان در این وادی، بیشتر سِیر کند، عطش او نیز بیشتر می‌شود.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : مهدی رستمی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
جنگلی مدرن در دنیای امروز
آن هنگام که خدا، آدم را آفرید، از روح خود در او دمید و تَوانِشِ (پتانسیل) تعالی و نِیل به کمال را در وجود او به ودیعه نهاد. پس علمِ اسماء و قوه‌ی اندیشیدن را به آدمی بخشید و فطرت او را بر طهارت و توحید استوار ساخت.[1] آنگاه ملائکه را امر کرد که بر او سجده کنند، پس شد، آنچه شد!

علم، قدرت و حرکت

در حدیث منسوب به امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) آمده است: «علم، مایه قدرت برتری است. هر کس به دست آورد، پیروز است و هر کس که به دست نیاورد، دیگران بر او پیروز می‌شوند

از جمله گزاره‌هایی که در نهاد آدمی به امانت نهاده شده است، کنجکاوی (و میلِ به دانستن و آموختن) است. این مِیل، این خواسته هیچ گاه در جامعه بشری خاموش نشد. بلکه هرچه انسان در این وادی، بیشتر سِیر کند، عطش او نیز بیشتر می‌شود. درست مانندِ قدرت! که آدمی تمایل دارد بیش از پیش به آن دست یابد. چه اینکه تقویت و تحکیم این دو گزاره (علم و قدرت) راه بشر برای رسیدن به هدف را بسی کوتاه و رنج‌ها را بسی کم خواهد کرد.

علم، قدرت و سقوط

آن تیغِ تیزِ برّانی که در دست طبیب جراح است و به وسیله آن، درد را درمان می‌کند، اگر به دستِ انسان مست بیافتد، زمین و زمان را برهم‌ خواهید ریخت. چنان که امروز می‌ بینیم. علم و قدرت، دو ابزاری که مایه حرکت و پویایی بشر است، در دستِ فرزندانِ ناخلف آدم افتاد و از دلِ آن، انواع سلاح‌ های کشتار جمعی پدید آمد. قتل و تجاوز و تعرض و ترور به وجود آمد. علم و قدرت که قرار بود، مایه عدل و داد گردد، اکنون ابزار ظلم و بیداد گردید. کیست که نداند در دو جنگ بزرگ جهانیِ اول و دوم، چند ده ‌میلیون نفر کشته و زخمی شدند؟ کیست که نداند بمب‌های شیمیایی و میکروبی در یکصد سال گذشته، چه تعداد زن و کودک و افراد غیرنظامی را به گرداب مرگ کشانده است؟ کیست که ندیده باشد، همین وحوش جهان خوار، به بهانه مبارزه با تروریسم، چه تعداد مجالس عروسی را به عزا تبدیل کرده اند و چه تعداد بیمارستان‌ ها و مدارس و مهدکودک‌ ها را بمباران کردند!
در دنیای امروز، قوی، ضعیف را و ضعیف، ضعیف‌تر را می‌ بلعد. گویا جهان، جنگلی بیش نیست. لیکن با ظاهری مدرن!
به عبارتی دنیای امروز، یک جنگل مدرن است. هرچند برق آن چشم‌ها را خیره کند، اما ذاتاً و ماهیتاً جنگل است و قانونِ حاکم بر آن نیز قانون جنگل! آنچنان که می‌ بینیم جهانخواران، هر چه بخواهند نعره می‌زنند و به خود اجازه هر کاری را می‌ دهند...[2] رسانه‌‌های مزدور، ملت‌ ها را گرفتار زندگیِ تماماً حیوانی کرده‌اند، خوردن و خوابیدن و شهوترانی...  آن علم و قدرتی که روزی قرار بود سبب رشد انسان شود، عامل «سقوط» آدمی گردید.

علم، قدرت، تعالی

در این دنیای وانفسا، در این جنگلِ پر زرق و برق چه کنیم؟ چگونه در امان بمانیم...؟ کدامین تکیه‌گَه را تکیه‌گاه خویش سازیم؟ در وادی حیرت و سرگردانی، به کدامین سو حرکت کنیم؟ این پرسشی است که هر انسانِ آزاده‌‌ای از خود می‌پرسد... راهی نیست... یا باید از خود و هویتِ خویش دفاع کنیم و یا سر به سَرکِشان بسپاریم و در سقوطِ آنان، شریک باشیم! چاره‌ای نداریم... باید دفاع کرد. باید ایستاد... راهی جز مقاومت نیست. برای استوار ماندن در این راه نیز باید قدرت داشت. قدرتی برآمده از علم... آنچنان که در حدیث منسوب به امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) آمده است: «علم، مایه قدرت برتری است. هر کس به دست آورد، پیروز است و هر کس که به دست نیاورد، دیگران بر او پیروز می‌شوند».[3]
حقیقت همین است. امروز، چه در عرصه سیاست و چه در عرصه فرهنگ و اقتصاد و به ویژه در عرصه میلیتاریسم (نظامی‌گری) آنچه دست برتر را به بار می‌آورد، دانش و قدرتِ ناشی از علم است. فی الواقع، برای تعالی ارزش‌های ایرانی و اسلامی راهی جز تقویت بنیه علمی و افزایشِ اقتدار دفاعی کشور (و تلاش در عرصه‌های گوناگونِ اقتصادی و فرهنگی و به ویژه نظامی) نداریم. گرگ‌‌ها و کفتارها، اندکی ترس و ضعف در ما ببینند، ما را نابود خواهند کرد، همان گونه پیش از ما چنین بلایی بر سر بسیاری آورده اند.[4]
پی نوشت ها:
[1]. قَالَ رَسُولُ الله كُلُّ مَوْلُودٍ یُولَدُ عَلَى الْفِطْرَة، پیامبر فرمودند: (بنی‌آدم) بر فطرتِ (پاک) متولد می‌شوند. همچنین امام صادق (علیه السلام) در تفسیرِ آیه شریفه «فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْها» فرمودند: فَطَرَهُمْ عَلَى التَّوْحِیدِ... یعنی فطرت انسان، بر توحید است.
ثقة الاسلام كلینى، الكافی، دار الكتب الإسلامیة تهران، 1365، ج 2، ص 12-13.
[2]. برای نمونه، امریکا و اسرائیل و کشورهای اروپایی، خود بمب اتمی دارند، اما به ما می‌گویند که حق داشتن موشک هم ندارید! آنچنان که مقام معظم رهبری فرمودند: «اینکه بیایند همان حرف را بزنند که چرا ایران در منطقه حضور دارد، خب چشمتان کور که حضور دارد؛ یا بگویند ایران چرا موشک دارد؛ خب شما چرا موشک دارید؟ چرا سلاح اتمی دارید؟» (بیانات معظم له، 26/7/1396)
[3]. متن حدیث: اَلعِلمُ سُلطانٌ مَن وَجَدَهُ صالَ بِه وَ مَن لَم یَجِدهُ صیلَ عَلَیه...
سند: ابن ابى الحدید معتزلى، شرح نهج البلاغة، انتشارات كتابخانه آیت الله مرعشى قم، 1404 هجرى قمرى، ‏ج 20، ص 319.
مقام معظم رهبری در شرح کلام امیرالمؤمنین فرمودند: «دانش مایه‌ى اقتدار است؛ ثروت‌آفرین است؛ قدرتِ نظامى‌آفرین است؛ قدرت سیاسى‌آفرین است... یعنى مسئله، دو طرف دارد: اگر علم داشتید، میتوانید سخن برتر را بگوئید، دست برتر را داشته باشید. اگر نداشتید، حالت میانه ندارد... پس كسى كه علم دارد، او دست برتر را بر روى شما خواهد داشت؛ در مقدرات شما دخالت میكند؛ در سرنوشت شما دخالت میكند. گنجینه‌ى معارف اسلامى پر است از این حرف‌ها...» (بیانات معظم‌له، دیدار اساتید دانشگاه تهران، 13 بهمن‌ماه 1388)
[4]. رهبر معظم انقلاب در این باره فرمودند: «تنها عامل رفع تهدید نظامی، اقتدار دفاعی و نظامی و ایجاد ترس و رعب در دشمن بوده و خواهد بود (28/6/1395)». همچنین فرمودند: «باید توان دفاعی و تهاجمی را افزایش داد تا قدرت‌های زورگو احساس تهدید كنند (10/6/1395)».


 
مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.