تبیان، دستیار زندگی

بر آورده کردن حاجات زائران

آیا امام حسین(علیه السلام) و حضرت ابوالفضل(علیه السلام) که از دنیا رفته و به شهادت رسیده اند، می توانند حاجت زائران را برآورده کنند؟
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

 

زیارت امام حسین

سوال

آیا امام حسین(علیه السلام) و حضرت ابوالفضل(علیه السلام) که از دنیا رفته و به شهادت رسیده اند، می توانند حاجت زائران را برآورده کنند؟

پاسخ

پرسش، از طریق آیات، روایات، عمل رسول الله(صلی الله علیه و آله) و بزرگان دین، لازم است به این نکته اشاره کنیم که یکی از اختلافات اساسی بین عقاید و باورهای پیروان مکتب انبیاء الهی و مکاتب مادی، در این است که آیا انسان پس از مرگ، نابود می شود و دیگر اثری از او در عالم هستی باقی نمی ماند و با فنای جسم، روح نیز فنا می پذیرد؟ این همان چیزی است که مادیون، به آن باور دارند.
از نگاه مکتب انبیاء:، مطلب از این قرار نیست، بلکه انسان پس از مرگ، از حیات جاودان برخوردار است؛ هر چند ممکن است جسم از بین برود، ولی روح، هیچ گاه از بین نخواهد رفت. بر اساس این اعتقاد، روح آدمی در عالم برزخ، با قالبی دیگر و بسیار لطیف تر، زنده خواهد ماند. هر کس بر اساس اعمالش در دنیا، از نعمات الهی، متنعم یا معذب خواهد بود. دلیل این مطلب، آیات قرآن کریم است که شهدا را زنده خطاب می کند و آنها را متنعم به نعمات الهی می داند. خداوند در قران کریم می فرماید: (وَ لا تَحْسَبَنَّ الَّذِینَ قُتِلُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ أَمْواتاً بَلْ أَحْیاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ یرْزَقُونَ )؛[1] «گمان نکنید که کشته شدگان در راه خدا مرده اند، بلکه آنها زنده اند و نزد خدای خود روزی می خورند». در ادامه همین آیه، حالت عمومی تری را بیان کرده، می فرماید: (وَ یسْتَبْشِرُونَ بِالَّذِینَ لَمْ یلْحَقُوا بِهِمْ مِنْ خَلْفِهِمْ أَلَّا خَوْفٌ عَلَیهِمْ وَ لا هُمْ یحْزَنُونَ).[2]
به مؤمنانی که به شهدا نپیوسته اند، مژده می دهند که در پس آنها خواهند آمد (برای آخرت خواهند شتافت) و از مردن نهراسند و غمگین و ناراحت نباشند.
همچنین در آیاتی، خدای متعال بر انبیای گذشته سلام می کند و می فرماید:
 (سَلامٌ عَلی نُوحٍ فِی الْعالَمِینَ).[3]
 (سَلامٌ عَلی إِبْراهِیمَ).[4]
 (سَلامٌ عَلی مُوسی وَ هارُونَ).[5]
 (سَلامٌ عَلی إِلْ یاسِینَ ).[6]
 (سَلامٌ عَلَی الْمُرْسَلِینَ).[7]
از این آیات، استفاده می شود که بین این عالم مادی و عالم برزخ، ارتباط برقرار است؛ بدین شکل که گفته ها، سؤال ها و درودها را می شنوند و جواب می دهند.با توجه به آیات قرآنی، آیا می توان همسو و هم نظر با مکتب مادیون، امام حسین(علیه السلام)، دیگر شهدای اسلام و مؤمنان را مرده پنداشت؟ روشن است که جواب منفی است. اگر کسی به آموزه های دین باور داشته باشد، اعتقاد خواهد داشت که همه آنان زنده اند. اما آیا زنده بودن این اشخاص، فقط منحصر و محدود به روزی خوردن و ارتزاق آنهاست و سایر ویژگی های زندگان را ندارند؟ بی گمان این گونه نیست؛ بلکه از آنجایی که آنان زنده اند، پس قادر به شنیدن و حرف زدن هم هستند، ولی گوش های ما قادر به شنیدن صدای آنها نیست.

بنابراین اعتقاد شیعه این است که امامان، صالحان و شهیدان زنده اند و در حقیقت، ما در ایام اربعین و مناسبت های دیگر، به زیارت زنده ها می رویم و آنان، به واسطه قرب و منزلتی که نزد خداوند دارند، می توانند شفیع ما در روز قیامت باشند و برای ما دعا کنند، تا خداوند به ما نیز توجه کند. اما اجابت این حاجت ها، بستگی به اراده ذات حق تعالی دارد. بی دلیل نیست که در زیارت امام حسین(علیه السلام) آمده است: «شهادت می دهم که کلام مرا می شنوی و جواب مرا می دهی ».[8]یا در خطبه 83 نهج البلاغه آمده است: «این مطلب را از خاتم النبیین(صلی الله علیه و آله) بگیرید، که او فرمود: هر کس از ما بمیرد، در حقیقت مرده نیست و هر کس که به ظاهر بپوسد، در حقیقت پوسیده نیست».[9]
صحبت با اهل قبور در سیره امیر المؤمنین علی(علیه السلام) وجود دارد.[10] در سنن الکبری نقل شده است: «انّ فاطمة کانت تزور قبر عمّها حمزة کلّ جمعة، فتصلّی و تبکی عنده»[11] «فاطمه زهرا(علیها السلام) هر جمعه به زیارت قبر عمویش حمزه می رفت و آنجا نماز می خواند و گریه می کرد». پیامبر(صلی الله علیه و آله) در عمره حدیبیه، قبر مادرش آمنه را زیارت کرد و گریست، که همه گریستند.[12] ابن حِبّان، از علمای اهل سنت (م. 350ه‍.ق) صاحب کتاب ثقات می گفت:
بارها به زیارت قبر علی بن موسی الرضا(علیه السلام) رفتم. در مدتی که در طوس بودم، هر وقت مشکلی برایم عارض می شد، به زیارت قبر آن حضرت می رفتم و از خدا می خواستم که مشکلم را حل کند و الحمدللَّه، مشکل برطرف می شد. بارها امتحان کردم و نتیجه گرفتم.[13]
پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) فرمود: «هر مسلمانی بر قبر برادر مؤمنش عبور کند، درحالی که او را در دنیا می شناخت و از او سؤالی کند، خداوند روحش را برمی انگیزد، تا جواب او را بدهد».[14]از پیامبر(صلی الله علیه و آله) نقل شده است که مردگان، صدای کفش تشییع کنندگان را می شنوند.[15] ابن قیم جوزیه، در کتاب الروح می گوید: «سلف بر این مطلب اجماع کرده و به تواتر رسیده است که شخص مرده، کسانی را که به زیارتش می آیند، می شناسد و از آمدنشان مسرور می شود».[16]همچنین از ابی هریره نقل شده است که پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) فرمود: «هر کس بر قبر شخصی عبور کند و بر صاحب آن درود فرستد، صاحب قبر، او را شناخته و سلامش را جواب می دهد».[17]بیهقی از سعید بن مسیب نقل می کند:
ما با علی بن ابی طالب(علیه السلام)، داخل قبرستان مدینه شدیم. حضرت(علیه السلام) ندا داد: «ای اهل قبرستان! سلام و رحمت خدا بر شما باد. از خبرهای خود به ما می گویید یا ما شما را خبر دهیم؟». سعید می گوید: صدایی شنیدیم که در جواب می گفت: «و علیکم السلام و رحمة اللَّه و برکاته یا امیرالمؤمنین. خبر ده ما را از آنچه اتفاق افتاد». حضرت(علیه السلام) فرمود: «اما زنان شما، به همسری دیگران درآمدند. اموال شما، تقسیم شد و اولاد شما نیز در زمره ایتام در آمدند. ساختمان هایی که بنا کردید، دشمنانتان در آنها ساکن شدند. این خبرهایی است که نزد ماست. خبرهایی که نزد شماست چیست؟». سعید می گوید: مرده ای به صدا درآمد و گفت: «هر آینه کفن ها پاره شد، موها ریخت، پوست ها از بدن جدا شد، حدقه ها بر صورت ها ریخت و از بینی ها، چرک بیرون آمد. آنچه را فرستاده بودیم، یافتیم و آنچه را به جا گذاردیم، خسارت دیدیم».[18]

پی نوشت ها

[1] آل عمران: 169.
[2] آل عمران: 170.
[3] صافات: 79.
[4] صافات: 109.
[5] صافات: 120.
[6] صافات: 130.
[7] صافات: 181.
[8] بحارالانوار، ج48، ص180.
[9] شرح نهج البلاغه، ج6، ص379.
[10] نهج البلاغه، حکمت 13.
[11] سنن الکبری، ج4، ص131.
[12] مسند احمد، ج6، ص76.
[13] ثقات، ج8، ص456.
[14] الروح فی الکلام علی ارواح الاموات والاحیاء بالدلائل من الکتاب والسنه، ص5.
[15] همان.
[16] همان.
[17] فیض القدیر، ج5، ص487.
[18] حقیقة التوسل و الوسیله، ص242.

منبع:حوزه نت
مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.