سید سعید پیشتاز مسیر انقلاب و جنگ بود

 
چهارم آبان ماه سالروز شهادت استاد سیدمحمد سعید جعفری است كه امسال به عنوان شهید شاخص سال سازمان بسیج مستضعفین برگزیده شده است. شهیدی كه اگر زندگینامه‌اش را مروری كوتاه كنید، با رزمنده خستگی‌ناپذیری آشنا می‌شوید كه معلوم نیست چرا با این همه خدمات ارزشمند در جریان انقلاب و دفاع مقدس، تا این حد گمنام مانده است. سیدسعید همان انقلابی مبارزی است كه با ساماندهی جوانان كرمانشاهی باعث شد رادیو مسكو دو ماه مانده به پیروزی انقلاب اسلامی اعلام كند:«كرمانشاه به لحاظ انتظامی برای رژیم پهلوی سقوط كرده است.» سیدسعید با روشنگری‌های خود علیه رژیم طاغوت چنان مركز ثقلی برای انقلاب در نواحی غربی كشور ایجاد كرده بود كه حتی شهید صیاد شیرازی نیز گفته بود كه آشنایی با استاد سیدسعید جعفری نقطه عطفی در زندگی‌اش به شمار می‌رود. به مناسبت چهارم آبان سالروز شهادت این شهید بزرگوار، مروری بر بخش‌هایی از زندگی، منش و مبارزاتش خواهیم انداخت. شهیدی كه مقام معظم رهبری نیز در خصوص او فرموده است: «شهید سیدمحمد سعید جعفری، شهید پیشرو و پیشتاز با جمع رفقای خود رفتند از پادگان لشكر سنندج دفاع كردند، فهمیدند كه معنای این دفاع چیست.»
خطیب 16 ساله
سیدسعید متولد 18 بهمن ماه 1331 در كرمانشاه بود. در خانواده‌ای اصیل و قدیمی كه سلسله نسبشان با 40 واسطه به امام حسن مجتبی(ع) می‌رسید. سعید در هفت سالگی همراه خانواده به كرمانشاه رفت و تحصیلاتش را در همین شهر آغاز كرد. همراه با تحصیل در مدرسه، قرآن می‌آموخت و توانست در سنین خردسالی دو الی سه بار كل قرآن را ختم كند.
آموزش‌های عقیدتی و مذهبی شهید جعفری به گونه‌ای بود كه توانست از 16 سالگی رسماً در مساجد و جلسات دینی سخنرانی كند. هرچند اولین سخنرانی او در سن 12 سالگی و در روز ولادت امام علی(ع) روی منبر مسجد آیت‌الله بروجردی با موضوع شرح یكی از خطبه‌های نهج‌البلاغه صورت گرفته بود. توجه سعید به آموزش دروس دینی باعث شد تا از سنین نوجوانی از محضر علمایی چون شهید محراب آیت‌الله عطاءالله اشرفی، شهید آیت‌الله بهاءالدین كنگاوری، آیت‌الله مجتبی حاج آخوند و آخوند ملاعلی معصومی همدانی و.... بهره ببرد و در علوم حوزوی تا آغاز دروس خارج پیش برود.
انقلابی 11 ساله
فعالیت‌های شهید جعفری به گونه‌ای بود كه اگر بگوییم او از هدایتی الهی برخوردار بود، بیراه نگفته‌ایم. سیدسعید به جهت اینكه از سال 42 و در 11 سالگی اقدام به پخش اعلامیه‌ها و سخنرانی مكتوب حضرت امام(ره) می‌كرد، یكی از جوان‌ترین و در عین حال قدیمی‌ترین انقلابی‌های كشور نامیده می‌شود. شهید جعفری در مسیر مبارزه به سال 1350 فراخوانی را به جهت اجتماع نیروهای مذهبی اعلام می‌كند. شهید صیاد شیرازی كه بر اساس دعوت شهید جعفری با او آشنا شده بود، می‌گوید:« آشنایی من با سعید آغاز آشنایی من با مربیان دینی بود؛ سعید برای من همچون پلی بود به جهان معرفت و معنویت.» فعالیت‌های انقلابی سیدسعید باعث شد كه از سال 1352 تحت نظر ساواك قرار بگیرد.
اداره انتظامی كرمانشاه
شاید خیلی از ما شنیده باشیم كه اولین كمیته‌های انقلاب در شهر كرمانشاه تشكیل شدند،اما به حتم بسیاری از ما نمی‌دانیم كه این مهم بر اثر تلاش‌های مردی به نام سیدسعید جعفری صورت گرفت كه از آذرماه 1357 علناً كنترل كرمانشاه را در اختیار انقلابیون درآورده بود. شهید جعفری در سال ۱۳۵۶فاز نظامی فعالیت‌های خویش را آغاز كرد و هفت گروه مخفی برای فعالیت‌های تهاجمی و آموزش استفاده از تسلیحات نظامی تشكیل داد. شبكه هفتگانه تحت امر او اكثر مراكز فساد و مشروب‌فروشی‌ها را در منطقه به تعطیلی می‌كشاند. با اقدامات این شبكه رشد انقلاب در منطقه غرب سیری صعودی گرفت. در جریان فتنه سالار جاف و تعرض چماقداران او به مردم نیز شهید جعفری به تدارك تحصن بزرگی از علما و بزرگان منطقه در كرمانشاه پرداخت كه منجر به دستگیری‌اش شد. در زندان پیشنهاد بورس تحصیلی خارج از كشور را نپذیرفت و نهایتاً بعد از آزادی زندانیان سیاسی، سیدسعید هم آزاد شد.
شهید جعفری به محض آزادی با متشكل كردن جوانان انقلابی، كمیته حفاظت شهری كرمانشاه را در اول آذر ماه ۵۷ راه اندازی كرد. شهر را به ۱۴ منطقه حفاظتی تقسیم و برای هر یك از گروه‌ها یك مسئول انتخاب كرد. مقر و پایگاه هر یك از حوزه‌های استحفاظی نیز مسجد آن منطقه تعیین شد. پایگاه مركزی كمیته‌ها تحت نظر آیت‌الله جلیلی در مسجد آیت‌الله بروجردی مستقر شد. بر همین اساس رادیو مسكو سقوط انتظامی كرمانشاه و تشكیل نخستین كمیته حفاظت شهری به وسیله جوانان شهر را گزارش كرد.
بنیان هسته اولیه سپاه
یكی از اقداماتی كه به سیدسعید نسبت می‌دهند، تشكیل هسته اولیه سپاه قبل از پیروزی انقلاب و همین طور ارائه پیشنهاد تشكیل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به حضرت امام در اولین ماه پیروزی انقلاب است. سید سعید در نیمه دوم آذرماه 1357 اقدام به تشكیل پایگاهی مخفی در ارتفاعات برفگیر«خورین» حد فاصل كرمانشاه- كامیاران می‌كند. در این پایگاه نخستین آموزش متمركز نظامی نیروهای انقلاب و هسته اولیه مجموعه‌ای كه بعدها آن راسپاه پاسداران نامیدند تحت آموزش‌های سرگرد علیداد همتی شكل می‌گیرد. چنین پیش زمینه‌ای است كه باعث می‌شود بلافاصله بعد از پیروزی انقلاب، شهید جعفری اردوگاه پیشاهنگی خضر زنده را به پادگان آموزش نظامی تبدیل كرده و نیروهای پادگان خورین و پادگان چغانرگس را در آنجا مستقر كند. این نیروها با عنوان «پاسداران انقلاب اسلامی» فعالیت‌هایی را آغاز می‌كنند.
در اوایل اسفند ماه ۵۷ شهید جعفری به خدمت امام(ره) می‌رسد و گزارشی از نیروهای آموزش دیده در پادگان‌های خورین، چغانرگس و خضرزنده ارائه می‌كند. او همچنین نظر امام (ره) برای تجهیز تسلیحاتی این نیروها و راه‌اندازی یك نیروی نظامی مستقل كه در واقع همان پیشنهاد تأسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است را خدمت ایشان ارائه می‌دهد.
پیشقراول جهاد در كردستان
از شهید جعفری می‌توان به عنوان اولین فرمانده شهید ورود یافته به فتنه كردستان نام برد. او در 28 اسفندماه 1357 در حالی كه تنها یك ماه و شش روز از پیروزی انقلاب می‌گذشت، نیروهای آموزش دیده خود را در خضرزنده به پادگان تحت محاصره سنندج اعزام می‌كند و آنجا را از خطر سقوط نجات می‌دهد. از همین زمان دوران رزمندگی شهید جعفری شروع می‌شود كه تا زمان شهادتش در چهارم آبان ماه ادامه می‌یابد. در فروردین ۵۸ نیز پس از آزادی و تأمین سنندج شهید جعفری نیروهای مبارز سنندج را همراه با گروه میثم به سمت مهاباد گسیل می‌كند.
در اوایل تیرماه ۵۸ در پی سقوط پایگاه سپاه در مریوان به دست گروهك‌ها و قتل عام خانواده پاسداران منطقه، شهید سیدمحمد سعید جعفری با تقویت سران محلی مدافع انقلاب و ایجاد حركت از روستا به شهر، باعث محاصره شهر و قطع ارتباط گروهك‌ها با نیروهای خارج می‌شود. با ورود شهید دكتر مصطفی چمران به منطقه به نمایندگی از دولت و مذاكره ایشان با سران گروهك‌ها نیروهای متهاجم، مریوان را به سمت پاوه ترك می‌كنند. در ماجرای پاوه نیز شهید جعفری در حقیقت متصدی امر پاوه و حلقه ارتباطی نظام با این شهر بود كه با پیگیری‌های این شهید حضرت امام خمینی(ره) پیام تاریخی خودشان برای آزادسازی پاوه را صادر می‌كنند.
در شهریور ۵۸ شهید جعفری با اعزام نیروهای سپاه به روانسر، دشمنان انقلاب را بدون درگیری به عقب‌نشینی از آن شهر وادار می‌كند. این شهید بزرگوار در دی ماه ۵۸ با تشكیل گروه سلمان و تدوین طرح یك عملیات چریكی و پارتیزانی پیچیده به فرماندهی شهید ابوالحسن یاری، كامیاران را در اوج ناامیدی‌ها بدون تلفات شهری و با تقدیم كمتر از ۱۲ شهید آزاد می‌كند. همین اقدامات ارزشمند سیدسعید در كردستان آشوب‌زده است كه باعث می‌شود مقام معظم رهبری در خصوص این شهید بگویند:«شهید سیدمحمد سعید جعفری، شهید پیشرو و پیشتاز با جمع رفقای خود رفتند از پادگان لشكر سنندج دفاع كردند، فهمیدند كه معنای این دفاع چیست.»
پیش‌بینی جنگ
استاد شهید سیدمحمد سعید جعفری با دوراندیشی و بصیرتی كه داشت، یك‌سال پیش از آغاز جنگ تحمیلی با نگاشتن نامه‌ای تحركات جبهه عراق و خطر حمله قریب‌الوقوع آنها را به رئیس‌جمهور وقت گوشزد ‌می‌كند ولی با بی‌توجهی او روبه‌رو می‌شود. پیرو این روشنگری‌ها نیروهای مردمی كرمانشاه در آذر ماه ۵۸ كنسولگری عراق را كه مشغول نقشه‌برداری و جمع‌آوری اطلاعات از منطقه بود را تصرف می‌كنند و اسنادی را در اختیار شهید جعفری قرار می‌دهند. سیدسعید در مصاحبه‌ای با روزنامه اطلاعات در اسفند ۵۸ بار دیگر بر خطر حمله عراق تصریح می‌كند. این امر در حالی بود كه او در این زمان هیچ گونه مسئولیت رسمی در كشور نداشت و تنها از روی احساس تكلیف این كار را انجام می‌داد.
سیدسعید از تابستان ۵۹ دو مجموعه را به سركردگی شهیدان مفقودالاثر امیر سالمی و داوود رضوانی در مرزهای خسروی و گیلانغرب مستقر می‌كند تا آخرین تحركات دشمن را به صورت روزانه به او گزارش كنند، اما با هجوم ارتش عراق به ایران این دو گروه كه در نزدیك‌ترین خط مرزی ایران با عراق مستقر بودند با مقاومت محدودی متلاشی و دو فرمانده آن به شهادت می‌رسند. استاد شهید با سخنرانی‌های متعدد در كرمانشاه به دعوت عمومی و بسیج نیروهای مردمی برای مقابله با جنگی قریب‌الوقوع با عراق می‌پردازد. خودش نیز شخصاً با جمعی از یاران و شاگردانش به عنوان نخستین گروه پیشتاز در مبارزه و جهاد به مناطق مرزی می‌روند.
عملیات چریكی در جبهه‌ها
وقتی جنگ رسماً آغاز می‌شود، در حالی كه دشمن از سرپل ذهاب گذشته بود شهید جعفری و نیروهایش به مصاف دشمن می‌روند. راهبرد سیدسعید در نبرد نابرابر با دشمن، اجرای عملیات چریكی و وارد كردن ضربات متعدد به پایگاه‌ها و مراكز نظامی و ماشین‌های زرهی دشمن در طول شب به منظور افزایش خسارت و تلفات مهاجمان و عدم امكان پیشروی و زمینگیری ماشین جنگی آنها بود. یك‌ماه مقاومت سرسختانه این گروه اندك كه با حمایت هوانیروز كرمانشاه خصوصاً شهیدان علی اكبر شیرودی ، احمد كشوری و یحیی شمشادیان پشتیبانی می‌شد، منجر به زمینگیر شدن سپاه سوم عراق در دشت ذهاب و نهایتاً تخلیه و عقب‌نشینی آنها از منطقه شهری سرپل ذهاب و انتقال جبهه مقاومت ایران به ارتفاعات قراویز در غرب سرپل ذهاب می‌شود.
در تمام این مدت درس‌های نهج‌البلاغه شهید در خط مقدم نیز ادامه ‌یافت. او كه پاسدار توأم جبهه‌های جنگ و فرهنگ بود عاقبت در ۴ آبان ۱۳۵۹ در شب خجسته عید غدیر در خط مقدم جنگ و ارتفاعات قراویز به شهادت رسید. علمای كرمانشاه بر پیكر او چندین نماز می‌گذارند و مردم كرمانشاه با شكوه‌ترین تشییع را در خاطره این شهر برای او بر پا می‌كنند. در بیان شأن و منزلت شهید جعفری همین قدر كافی است كه مزاری كه امروز شهید جعفری در آن آرمیده است در حقیقت مزاری است كه آیت‌الله نجومی 18 ماه قبل از شهادت شهید جعفری برای خودش آماده كرده بود، ولی بعد از شهادت شهید جعفری بر اساس علاقه‌ای كه به این شهید والامقام داشت مزار خود را به این شهید تقدیم كرد. روی سنگ مزارش هم شخصاً نوشت:« درود بر تو ‌ای عزیز روزگار و ‌ای اباصالح؛ لَقَد عَشتَ سعیداً و متَّ سعیداً و سَتَبعَثَ بعداً حَیاً سعیداً.»

---

منبع: روزنامه جوان