مسابقات نجات تخم مرغ یا چالش جاذبه (Gravity Challenge) اولین بار توسط NASA به منظور ساخت سازه ها و اجسامی که انسان را در ارسال و پرتاب کاوشگرها به سیاره های دیگر یاری کند اجرا شد، چرا که کاوشگرها باید در درون سازه هایی قرار گیرند که پس از برخورد با سیاره ها و اجرام آسمانی ، بتوانند ضمن کاستن سرعت، به سادگی و با حفظ دستگاه های درون خود، با کم ترین خسارت بر سطح سیاره مورد نظر نشسته و به کاوش و بررسی بپردازند و اطلاعات کسب شده را به زمین ارسال کنند.
این مسابقه در نقاط مختلف جهان از جمله ایران برگزار می شود و طرفداران زیادی را به همراه دارد. اندیشه آفرینان شریف در نظر دارد با برگزار کردن این مسابقه لذت علم همراه با عمل را در قالب رقابت بین دانش آموزان به وجود آورده و موجب خلاقیت و نوآوری در آنان گردد.
مقطع سنی برای مسابقه: دوره اول و دوم متوسطه می باشد.
مهمترین قوانین مسابقه نجات تخم مرغ با مکانیزم بازیافت محموله عبارتند از؛
1. تخم مرغ سالم به زمین برسد.
2. تخم مرغ از سازه بیرون بیاید.
3. زمان فرود سازه کمترین باشد.
4. سازه کمترین وزن را داشته باشد.
قوانین مسابقه:
1. مسابقه به صورت گروهي برگزار می شود.
2. هر تیم تنها يک سازه می تواند ارائه دهد و هر سازه تنها يکبار شركت داده می شود.
3. سازه به صورت آماده به داور تحويل داده می شود.
4. سازه بدون تخم مرغ درون آن وزن می گردد و پس از جاگذاری تخم مرغ تا زمان پرتاب نزد داور باقي می ماند . (پس از وزن شدن هیچگونه تغییري در سازه نمی توان داد)
5. نماینده گروه سازه را به داور تحويل داده و هنگام هدايت سازه، آن را تحويل گرفته و پرتاب می کند. بقیه اعضا در زمین پرتاب حضور خواهند داشت. (از هر گروه فقط يک نفر اجازه بالا رفتن از ساختمان را دارد كه سازه را پرتاب كند.)
6. در صورت شکستن تخم مرغ، تیم حذف و در صورت ترک خوردن 20 درصد از امتیاز كل كسر می گردد.
7. به هر گروه فقط يک تخم مرغ داده می شود.
8. تخم مرغ بايد خام و نپخته باشد و نبايد چسب کاري شود يا توسط چسب به سازه متصل گردد و می بایست پس از رها سازی به راحتی توسط داور از سازه جدا شود.(در پارچه یا کاغذ یا پنبه پیچیده نشده باشد.)
9. فضاي در نظرگرفته شده براي فرود دايره اي به قطر 2 متر مي باشد. اگر سازه خارج از نقطه هدف سقوط كند بر اساس میزان دقت(فاصله تا هدف)، امتیاز كسر خواهد شد.
10. ارتفاع رها سازی بین 10 تا 15 متر خواهد بود.
11. تخم مرغ باید پس از سقوط بدون دخالت دست از سازه بیرون آمده و روی زمین قل بخورد. در غیر اینصورت امتیازی کسب نمی شود.
12. برای خارج شدن تخم مرغ از سازه می توان از وسایل الکترونیکی و کنترل از راه دور استفاده کرد.
13. استفاده از هر گونه موتور ، ملخ و لوازم الکترونیکی برای هدایت سازه ممنوع می باشد.
14. خلاقیت در ساخت، استفاده نکردن از کاهنده های سرعت (چتر، بالن ، بادکنک یا هر چیزی که سرعت سقوط سازه را کاهش دهد) و زیبایی بصری هر کدام بسته به نظر داور جداگانه امتیاز دهی می شوند.
15. در ساخت سازه نباید از شیشه یا مایعات استفاده شود( استفاد از مواد صد در صد طبیعی امتیاز دارد).
16. سازه حامل تخم مرغ نباید محیط اطراف را تخریب یا آلوده نماید.
17. سازه ی هر گروه باید تا قبل از شروع مسابقه آماده پرتاب باشد.
18. قبل و پس از پرتاب تمام قوانین مسابقه چک می گردد. در صورت مشاهده هر گونه تخلف ( رعایت نکردن قوانین ، بی احترامی به گروه های دیگر یا هیئت داوران ) تیم از مسابقه حذف خواهد شد.
19. شرکت کنندگان می بایست در صورت اعتراض به هر مسئله ای، اعتراضات خود را به صورت مکتوب به مسئول رسیدگی به اعتراضات حاضر در محل برگزاری مسابقات تحویل دهند. هر گونه اعتراض شفاهی موجب محرومیت تیم می گردد و با هر گونه تخطی از این امر برخورد جدی صورت می گیرد.
20. نتیجه مسابقه توسط هیئت داوران مشخص و اعلام می شود.
امتیاز بندي :
قوانین بسیار ساده هستند. معیارهاي اصلي؛ بیرون آمدن تخم مرغ ، وزن كمتر سازه ، دقت در پرتاب، زمان و خلاقیت است. که هر گروه با توجه به معیارهاي مشخص شده، رتبه بندي می شود.
نحوه ي اعمال امتیاز:
1. وزن سازه بايد در کمترین مقدار خودش در مقايسه با ساير گروه ها باشد. کمترین وزن 200 امتیاز را می گیرد و سنگین ترين سازه صفر امتیاز خواهد گرفت و سايرين متناسب با فرمول زير امتیاز می گیرند:
2. دقت : روي زمین هدفي جهت دقت برخورد نصب می شود كه شما بايد تمام تلاش خود را در راستای نزديک بودن محل برخورد به هدف به كار گیريد . نزديکترين فاصله 200 نمره و دورترين فاصله صفر نمره .
سايرين ما بین اين نمرات را با استفاده از فرمول زير می گیرند:
3. زمان: به تیمی كه سازه اش در کمترین زمان سقوط كند 200 امتیاز و به بیشترين زمان صفر امتیاز تعلق می گیرد و ديگران با توجه به فرمول زير:
4. خلاقیت و استفاده از مواد صد درصد طبیعي و استفاده نکردن از كاهنده سرعت:
اين معیار كاملا به ديدگاه و نظر داورها وابسته است، به طوري كه هر يک از داورها نمره اي از 0 تا 250 به هر طرح می دهند كه میانگین آنها محاسبه و در نظر گرفته می شود.
امتیاز كل:
امتیاز كل از رابطه زير محاسبه می شود:
وضعیت تخم مرغ×محل تخم مرغ بعد از سقوط ×{خلاقیت+ [ وضعیت تخم مرغ ×( زمان + دقت + وزن)]}= امتیاز کل
مقدار وضعیت تخم مرغ و محل تخم مرغ مطابق با جداول زير است:
امتیاز | وضعیت تخم مرغ |
0 | شکسته |
0/66 | ترک برداشته |
1 | سالم |
امتیاز | محل تخم مرغ از سقوط سازه |
0 | درون سازه |
1 | بیرون سازه |
لازم به یادآوری است 20% امتیاز نهایی شامل گزارش و تکالیف و مستندات و .... می باشد.
شرکت اندیشه آفرینان شریف
بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان، تنظیم: نسرین صادقی