دود توقیف توی چشم بازیگر

 
عزت الله انتظامی

چه فیلمی در محاق داشت؟حاجی واشنگتن، بانو و زادبوم

چرا توقیف شد؟ ارتباط بخشی از قصه «حاجی واشنگتن» با آمریکایی ها دلیل توقیف آن ذکر شده. نگاه نمادین «بانو» به جامعه و جایگاه قشر فرودست و مستضعف عامل به محاق رفتن «بانو»خوانده می شود. از «زادبوم» به عنوان فیلمی ضد وطن یاد شد.

چند سال اجازه اکران نداشت؟ حاجی واشنگتن 16، بانو 7 و زادبوم 9 سال

سرنوشت اکران: هیچ کدام اکران موفقی نداشتند در حالی که پتانسیل استقبال از آن ها وجود داشت. «زادبوم» چندی پیش با 500 میلیون تومان از پرده پایین آمد: یک شکست محض.

تاثیر توقیف روی کارنامه بازیگر: عزت اله انتظامی بیشترین ضرر را از عدم اکران به موقع «حاجی واشنگتن» کرد. بازی او با آن دیالوگ معروف (آیین چراغ خاموشی نیست) فقط در حافظه معدودی حک شده که فیلم را دیده اند.   

خسرو شکیبایی

چه فیلمی در محاق داشت؟ بانو

چرا توقیف شد؟ می گویند نوع نگاه فیلم به قشر فرودست و مستضعف و وجود صحنه هایی از رقص و آواز این فیلم را به مدت هفت سال در صف انتظار اکران قرار داد.

چند سال اجازه اکران نداشت؟ 7 سال

سرنوشت اکران: با تغییر دولت، «بانو» مشمول نگاه باز مسئولان سینمایی وزارت ارشاد شد. این فیلم پاییز سال 77 با اندکی تغییر به پرده سینماها آمد. برخی منتقدان از فیلم استقبال کردند، برخی اما آن را نپسندیدند.

تاثیر توقیف روی کارنامه بازیگر: خسرو شکیبایی بازیگر مورد علاقه داریوش مهرجویی بود و بلافاصله بعد از «بانو» همکاری شان در «سارا» ادامه یافت. نکته جالب این که «بانو» سالی اکران شد که شکیبایی فیلمی رو پرده نداشت و از این منظر برای او اتفاق مثبتی است.

حمید فرخ نژاد

چه فیلمی در محاق داشت؟ به رنگ ارغوان، آتشکار، پریناز

چرا توقیف شد؟ ابراهیم حاتمی کیا در «به رنگ ارغوان» ماجرای عشق یک مامور وزارت اطلاعات و سرپیچی اش از مافوق را به تصویر کشید. «آتشکار» هم درباره سیاست کنتزل جمعیت ساخته شده بود و بخاطر برخی شوخی ها اجازه اکران نگرفت.

چند سال اجازه اکران نداشت؟ به رنگ ارغوان 6 ، آتشکار 3 سال، پریناز 7 سال

سرنوشت اکران: «به رنگ ارغوان» در بهترین زمان یعنی نوروز 89 و بلافاصله بعد از جشنواره اکران عمومی شد اما مورد استقبال قرار نگرفت تا جایی که فروش آن حتی به چهارصد میلیون نرسید. «آتشکار» در فصل مرده اکران یعنی بهمن و اسفند 89 روی پرده سینماها رفت و شکست بدی خورد. بعدی از مدتی نسخه دی وی دی آن به شبکه نمایش خانگی آمد.

تاثیر روی کارنامه بازیگر: اگر «به رنگ ارغوان» داوری می شد چه بسا حمید فرخ نژاد به سیمرغ می رسید.از آن سو بازی خزر معصومی در زمان خود دیده نشد و حتما تحسین ها سرونشت دیگری برایش رقم می زد. او سینما را رها کرده.

 محمد رضا گلزار

چه فیلمی در محاق داشت؟ مادر قلب اتمی

چرا توقیف شد؟ به طور مشخص دلیلی اعلام نشد اما داستان فیلم و روابط شخصیت ها از موارد حساسیت زا بوده است. در نهایت با چند دقیقه اصلاحیه مشکل «مادر قلب اتمی» بر طرف شد. 

چند سال اجازه اکران نداشت؟ 4 سال

سرنوشت اکران: فیلم تابستان امسال روی پرده آمد و فروش نسبتا خوبی داشت: حدود یک میلیارد و سی صد میلیون تومان.

تاثیر روی کارنامه بازیگر: عدم حضور فیلم در جشنواره فجر بیش از همه به ضرر محمد رضا گلزار بود. این بازیگر درست روزی پذیرفت در «مادر قلب اتمی» بازی کند که با «دلم می خواد» بهمن فرمان آرا نوعی دیگر از سینما را تجربه کرده بود. هر دو فیلم به موقع نمایش داده نشدند و گلزار نتواست به موقع مزد تلاشش را بگیرد. اگر «مادر قلب اتمی» در جشنواره حضور می داشت، احتمال سیمرغ گلزار نزدیک به صد است. 

فاطمه معتمدآریا

چه فیلمی در محاق داشت؟ پریناز، قصه ها

چرا توقیف شد؟ دلیل توقیف «پریناز»کاراکتر عمه فرخنده با بازی فاطمه معتمدآریا بود. شورای پروانه نمایش دولت دهم، نمایش چهره زن متدین که دارای وسواس‌های فکری و اختلالات شخصیتی است را رد کرد و اعلام کرده بود چنین تصویری امکان نمایش در سینماها را ندارد. فیلم چندی پیش در گروه هنر و تجربه به نمایش درآمد.

چند سال اجازه اکران نداشت؟ پریناز 7 سال، قصه ها 4 سال

سرنوشت اکران: «پریناز» با چند اصلاحیه پروانه نمایش گرفت. فیلم شرایط خوبی از نظر تعداد سالن و سانس ندارد. اگر هم می داشت شانس فروش آن بالا نبود.

تاثیر روی کارنامه بازیگر: معتمدآریا کارنامه پر و پیمانی دارد و حتی تداوم توقیف «قصه ها» و «پریناز» برایش گران تمام نمی شد. ماجرا وقتی مهم می شود که بدانیم او بازی تحسین برانگیزی در «پریناز» دارد و حتی می توانست برای آن سیمرغ بگیرد.

حامد بهداد

چند فیلم در محاق داشت؟ خانه دختر

چرا توقیف شد؟ «خانه دختر» در ظاهر مشکلات یک دختر را روایت می کند اما تفسیرهایی که از آن شد، دستاویز رسانه ها برای انتقاد از سازندگان و مسئولان سینمایی قرار گرفت؛ مثلا گفته می شود فیلم قداست رابطه دختر و پدری را زیر سوال می برد و ...

چند سال اجازه اکران نداشت؟ 3 سال

سرنوشت اکران: سازندگان فیلم بارها برای اکران دورخیز کردند اما در آخرین لحظه ورق برگشت. در نهایت با فیلمبرداری مجدد چند صحنه، «خانه دختر» مجوز گرفت.

تاثیر روی کارنامه بازیگر:عدم نمایش «خانه دختر» فرصت تماشای یک بازی خوب از بهداد را می گرفت؛ همین.

مهران مدیری

چه فیلمی در محاق داشت؟ دیدار

چرا توقیف شد؟ در جشنواره سیزدهم، محمدرضا هنرمند با «دیدار» قصد داشت سوژه ای در جهت همدلی ارامنه و مسلمان ها بسازد اما عشق مرد مسلمان به یک دختر ارمنی، خیلی زود صدای اعتراض برخی را بلند کرد. مهران مدیری بازیگر نقش اصلی فیلم بود.

چند سال اجازه اکران نداشت؟ 3 سال

سرنوشت اکران: این فیلم استقبال نسبی مخاطبان را به همراه داشت اما همه اش را نمی توان به پای عنوان «توقیفی»اش ریخت. یکی از دلایل عمده آن حضور مهران مدیری است که با «ساعت خوش» چهره شده بود و محبوبیتی فراوان به دست آورده بود. بامزه اینکه خیلی ها از بازی و چهره متفاوت مدیری متعجب شدند چرا که خبر نداشتند این فیلم ریشه در قبل از «ساعت خوش» دارد.

تاثیر روی کارنامه بازیگر: مهران مدیری بعد از ماجراهای این فیلم بار دیگر به تلویزیون بازگشت و هشت سال طول کشید تا در یک فیلم سینمایی بازی کند. شاید اکران به موقع «دیدار» مسیر سینمایی مدیری را تغییر می داد.

اکبر عبدی

چه فیلمی در محاق داشت؟ آدم برفی

چرا توقیف شد؟ در جشنواره سیزدهم فیلم فجر برای نخستین بار از «آدم برفی» رونمایی شد؛ فیلمی که خیلی زود واکنش های متضادی برانگیخت اما عمدتا علیه فیلم بود. همین باعث شد سه سال فرصت نمایش عمومی پیدا نکند. دلیل توقیف هم مشخص بود: زن پوشی اکبر عبدی. این اتفاق در دوره معاونت عزت الله ضرغامی رخ داد

چند سال اجازه اکران نداشت؟  3 سال

سرنوشت اکران: فیلم بدون اصلاحیه اکران عمومی شد و گیشه موفقی هم داشت. در واقع «آدم برفی» جزو معدود فیلم هایی است که بعد از رفع توقیف به فروش بالایی رسیده.

تاثیر روی کارنامه بازیگر: تاخیر در نمایش «آدم برفی» تاثیری منفی بر روند کاری اکبر عبدی نداشت. بویژه آن که طول توقیف آن زیاد نبود. عبدی سال ها بعد بار دیگر زن پوشی را تجربه کرد.

حسن معجونی

چه فیلمی در محاق داشت؟ از رئیس جمهور پاداش نگیرید، قصه ها

چرا توقیف شد؟ گفته می شد«از رئیس جمهور پاداش نگیرید» به مناسک حج توهین کرده؛در نهایت چند صحنه فیلم مجددا فیلمبرداری شد، برخی دیالوگ ها حذف شدند و برخی صحنه ها بیرون کشیده شد. ماجرای «قصه ها» متفاوت است؛ رخشان بنی اعتماد آن را در دولت دهم و بدون پروانه، ساخت. فیلم به همین خاطر در محاق بود و چهار سال طول کشید تا رنگ پرده ببینید.

چند سال اجازه اکران نداشت؟ از رئیس جمهور پاداش نگیرید 7 سال، قصه ها  4 سال

سرنوشت اکران: «از رئیس جمهور پاداش نگیرید» با 300 میلیون فروش یکی از فیلم های شکسته سال 94 لقب گرفت. «قصه ها» هم حدود 900 میلیون تومان گیشه داشت که رقم بالایی نیست.

تاثیر روی کارنامه بازیگر: حسن معجونی در هر دو فیلم نمایش متوسطی دارد؛ البته هیچ بعید نیست اگر «از رئیس جمهور پاداش بگیرید» فرصت حضور در جشنواره می یافت به خاطر آن نامزد می شد.