کاغذ سنگ - جلسه هفتم

 بخش پروژه های دانش آموزی - الهام گارسچی

اهداف جلسه:
·آشنایی با واردات و مصرف کاغذ در ایران
·آشنایی با روش های تولید کاغذ سنگ
·آشنایی با کاغذ مصنوعی(Synthetic paper)
·آشنایی با مشخصات فنی کاغذ سنگی
·آشنایی با تفاوت کاغذ از سنگ(Stone Paper) با کاغذهای سنتی(Pulp Paper)

وسایل مورد نیاز:
·کامپیوتر مجهز به اینترنت

مقدمه
شرایط آب و هوایی خشک و نیمه خشک و نبود منابع جنگلی غنی، مهمترین عامل تولید نشدن کاغذ در ایران است. پس باید به دنبال کاغذی گشت که با شرایط کشورمان سازگاری داشته باشد. تولید کاغذ از سنگ می تواند مناسب ترین و بهترین گزینه باشد. استفاده از این گزینه هم به محیط زیست کمک می کند و هم کاغذ مقاوم و با دوام تری تولید می شود.
ضد آب بودن و مقاومت در برابر پارگی از خصوصیات بارز این مدل کاغذ به شمار می آید. این کاغذ بار الکتریسته ساکن را به خود نگرفته،  بدون اسید است ( بدین معنا که PH آن خنثی است )، در برابر پارگی مقاوم است، بافت کاغذ سنگ دانه دار نیست و بدون ایجاد دود سمی می سوزد.
7-1 واردات و مصرف کاغذ در ایران
طبق آمار وزارت صنایع در سال 1391، 680 هزار تن کاغذ وارد کشور شده است در حالیک ه تولید کاغذ در کشور 12000 تن است، که این 12000 تن را شرکت‌های چوکا و پارس تولید می‌کنند و حدود 2 درصد از نیاز داخلی را تامین می‌کنند. خط تولید کاغذ سنگی قابلیت تولید 4000 تن در سال را دارد پس برای تامین نیاز داخلی نیاز به نصب چندین ماشین داریم. اگر این سیستم در کشور نصب و راه‌اندازی شود میزان قابل توجهی از واردات و خارج شدن ارز از کشور کاسته می‌شود. همچنین منابع جنگلی ما نیز تخریب نمی‌شود. برای تولید هر یک تن کاغذ، 4 تن درخت مورد استفاده قرار می‌گیرد. این در صورتی است که ما نه درخت داریم و نه آب پس بهتر است که از کاغذ سنگی استفاده شود.
7-2 روش های تولید کاغذ سنگ
کاغذ از سنگ از ترکیب مواد پلیمری و سنگ های آهکی )کربنات کلسیم( بدست می آید،که با توجه به مصرف آن از یک لایه تا 9 لایه تشکیل می شود. این کاغذ به علت شباهت های زیادی که به کاغذ سلولزی دارد جایگزین بسیار مناسبی برای آن در صنایع چاپ و بسته بندی می باشد و با توجه به استفاده از پلیمر درساخت این محصول خاصیت جذب در آن تقریبا صفر می باشد و به نام کاغذ ضد آب هم معروف است که این برتری قابل ملاحظهای در مقابل کاغذ سلولزی برای این محصول می باشد. روش های تولید مختلف برای این مح صول وجود دارد که عبارتنداز:
 1 . روش بلوئینگ 2 . روش کشششش یک طرفه 3 . روش کش دو طرفه
7-3 کاغذ مصنوعی (Synthetic paper)
یکی دیگر از تلاش‌های صنعت پلاستیک استفاده از پلیمرها در تولید کاغذ و جایگزینی آن به جای کاغذهای سلولزی (pulp paper) است که از نیازهای صنعت کاغذ سازی بوده و راه حل‌های  مختلف در خصوص استفاده از پلی‌الیفین‌ها (الیاف مصنوعی) در این مورد مطرح گردیده است که با  ترکیب پلی‌پروپیلن(PP) و مواد معدنی مختلف به نسبت‌های خاص ورقه‌های پلاستیکی باخواص مشابه کاغذهای معمولی بدست می‌ آید.
این محصول جدید دارای ویژگی های مشترک کاغذ به لحاظ چاپ‌پذیری و  عملیات بعد از چاپ و پلاستیک از نظر ضد آب بودن و مقاومت در مقابل پوسیدگی و پاره شدن می‌باشد. کاغذهای مصنوعی در مواردی که ماندگاری و دوام در محصولات چاپی اهمیت دارد و بصورت مداوم از آن استفاده شده و مرتب دست بدست می‌گردد و یا در معرض عوامل طبیعی و در مجاورت رطوبت قرار می‌گیرد کاربرد گسترده‌ای دارد.

7-4 مشخصات فنی کاغذ سنگی
مشخصات فنی کاغذ سنگی مواد اصلی تشكیل دهنده کاغذ سنگ، كربنات كلسیم می باشد كه 60% تا 80% كاغذ سنگ را شامل می گردد كه همگی از معادن كثیری كه بطور طبیعی و فراوان در طبیعت موجود می باشد تامین می گردد.  
نكته مهم اینجاست كه كاغذ سنگ در دوره كوتاهی بازگشت پذیر به طبیعت بوده و هیچ گونه آسیبی به محیط زیست وارد نمی نماید. همین دوستدار طبیعت بودن كاغذ سنگ باعث گردیده كه نگرش و اقبال عمومی خاصا در صنایع  به این محصول معطوف گردد و در حال حاضر كم نیستند مجموعه هایی كه بخاطر دوستدار طبیعت بودن كاغذ سنگ  ، از این نوع كاغذ بهره وری می نمایند.
جالب اینجاست كه بهره وری از كاغذ سنگ می تواند نوعی تبلیغ برای مصرف كننده آن در تولید لحاظ گردد كه علاوه بر بار تبلیغاتی مثبت آن، تخفیفات مالیاتی قابل ملاحظه ای را برای صاحبان صنایع به ارمغان می آورد.

7-5 تفاوت کاغذ از سنگ (Stone Paper) با کاغذهای سنتی (Pulp Paper)
در ابتدا تصور می‌شد تولید کاغذ سنگی هم باید شبیه روش‌ تولید کاغذهای معمولی باشد اما تفاوت‌های بسیاری بین این کاغذها برخلاف کاربردهای مشترکشان وجود دارد، به طور مثال ۹۹% از ماده اولیه کاغذهای معمولی (خمیر کاغذ) را آب تشکیل می‌دهد در حالی که در فرایند تولید کاغذ سنگی به هیچ وجه آب به کار نمی‌رود! تکنولوژی تولید کاغذ از سنگ بسیار شبیه فرایند تولید فیلم‌های نایلونی که از مواد اولیه پلی‌پروپیلن(PP)، پلی‌اتیلن(PE) و … ساخته می‌شوند می‌باشد. بنابراین می‌توان گفت که این محصول نوعی فیلم می‌باشد نه کاغذ اما به دلیل شباهت زیاد و موارد استفاده مشترک با کاغذ به آن لفظ کاغذ سنگی داده‌ اند.
صنعت پلاستیک سازی به خصوص در بخش بسته‌بندی در سال‌های اخیر پیشرفت‌های شگرفی کرده است، امروزه مواد پلیمری به طور گسترده در تمامی بخش‌های صنعت بسته‌بندی به کار گرفته می‌شود. همچنین به دلیل اینکه این مواد پلیمری در طبیعت به سختی تجزیه می‌شوند، تلاش‌های بسیاری برای تخریب‌پذیر کردن آن‌ها در طبیعت شده است مانند ساختن پلاستیک‌های بسته‌بندی و همچنین ظروف یکبار مصرف از نشاسته ذرت و گندم که از پلیمر PLA(Poly Lactic Acid) ساخته می‌شوند. این پلیمر نوعی ترمو پلاستیک است و با دادن گرما به آن نرم می‌شود و می‌توان آن را به راحتی به اشکال مختلف درآورد ولی در طبیعت زودتر تجزیه می‌شود و آسیب کمتری به آن می‌ رساند.
تکلیف1: با توجه به مطالب ارائه شده در این درس در مورد روش های تولید کاغذ سنگ تحقیق و بررسی نمایید و مطالب خود را دسته بندی کنید.
تکلیف2: تصور کنید به جای تمام کاغذ هایی که ما برای درس و کتاب، کاغذ دیواری، پاکت، مقوا و .... استفاده می کنیم، همه و همه از کاغذ سنگ تهیه می شد چه اتفاقی می افتاد؟
محل بازدید/ اردو/ خرید: _________


منابع مطالعه: برای کسب اطلاعات بیش تر در زمینه مطالب مرتبط این درس به وب سایت زیر مراجعه نمایید.

marchante.ir/


تنظیم: زینب شاه مرادی