تبیان، دستیار زندگی

نمی‌توانیم پشت میز بنشینیم و بخواهیم کتابمان جهانی شود

مدیر گروه بین‌الملل انجمن فرهنگی ناشران دانشگاهی درباره تجربه حضور در ویژه‌ترین بخش نمایشگاه کتاب فرانکفورت به عنوان نخستین ایرانی می‌گوید:‌ باید در جریان روندهای صنعت نشر دنیا قرار بگیریم،‌ نمی‌توانیم پشت میز بنشینیم و بخواهیم کتابمان جهانی شود.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
 
مریم رونق

شصت و نهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب فرانکورت که از چهارشنبه 19 مهر ماه در آلمان آغاز شده است‌؛ امروز وارد چهارمین روز خود می‌شود. یکی از بخش‌های بزرگترین نمایشگاه کتاب دنیا که سالانه میعادگاه اهالی نشر است‌، سالن کسب و کار یا بیزینس کلاب است. این سالن در حقیقت میانبری است به برقراری روابط کاری جدید با ناشران دنیا. در این سالن، سمینارها و سخنرانی‌های متعددی در مورد جدیدترین روندها و پیش بینی‌ها در صنعت نشر انجام می‌شود. مدیران صنعت نشر در جهان معمولاً در این سالن جلساتی را با یکدیگر برگزار کرده و امکان ایجاد ارتباط به صورت غیررسمی‌تر و در جمع‌های بزرگتر نیز وجود دارد.

امسال برای نخستین‌بار مریم رونق، عضو انجمن ناشران دانشگاهی از ایران در این سالن حضور یافته است. به نظر می‌رسد،‌ این تجربه و فرصت جدیدی برای نشر ایران باشد؛ نشری که چند سالی است تلاش دارد تا گام‌های بین‌المللی بردارد. تسنیم به همین منظور با مریم رونق درباره حضورش در این سالن به گفت‌وگو پرداخت. متن این گفت‌وگو به این شرح است:

شما نخستین ایرانی راه یافته به سالن بیزینس کلاب هستید،‌ برای رسیدن به این حضور چه مسیری را پیمودید؟

برای سفیر شدن اپلیکیشنی بود که 5 ماه قبل از شروع نمایشگاه تکمیل و به بخش بیزینس کلاب ارسال کردم. باید در چند پاراگراف توضیح می‌دادم که چطور می‌توانم به صورت سفیر فعالیت کنم و شبکه‌ ارتباطات داخلی و خارجی که در صنعت نشر دارم چطور می‌تواند به این پیا‌م‌رسانی من و تبلیغ این کلوپ کمک کند. توضیح دادم که کارشناسی ارشد مدیریت نشر از دانشگاه درکسل آمریکا دارم و بعد از اتمام دوره‌ای که در آنجا داشتم حدود یک سال هم در همان دانشکده تدریس کردم که می‌توانم مزایای این کلوپ را با آن‌ها به اشتراک بگذارم. سه سال هم در انجمن ناشران علمی آمریکا عضو فعال بودم و در دو کمیته فعالیت می‌کردم. در شبکه‌ لینکداین هم ارتباطات خوبی دارم. در ایران هم به دلیل این‌که مدیر گروه بین‌الملل انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی هستم می‌توانم در مورد بیزینس کلاب با آن‌ها گفت‌وگو کنم.

  اساساً‌ حضور در بیزینس کلاب برای نشر ایران و یک ایرانی چه دستاوردی دارد؟

درست است در ابتدای راه هستیم ولی مهم است که بدانیم تنها با کار پیوسته و مداوم امکان حضور هر چه بهتر را در سال‌های بعد داریم. به نظر من علاوه بر ملاقات‌های رسمی، شرکت در نشست‌ها برای نشر ایران از اهمیت بیشتری برخوردار است. فکر می‌کنم ما هنوز باید یاد بگیریم و رصد کنیم تا بتوانیم فرصت‌های موجود در بازار را کشف و شناسایی کنیم.
به نظرم از دو جنبه مهم است، ولی هنوز مطمئن نیستم که دستاورد آن در کوتاه‌مدت دیده می‌شود یا در بلندمدت. اهمیت آن از یک جهت این است که نشان می‌دهد نشر ایران بیشتر از گذشته برای بین‌المللی شدن جدی است (با این‌که می‌دانیم هنوز راه زیادی در پیش داریم)، و از جهت دیگر آن است که در جریان روندهای صنعت نشر قرار می‌گیریم. دانستن این روندها و رصد کردن جریانات صنعت نشر برای ناشران تمام دنیا بسیار مهم است.

با وجود اینکه ما در سال‌های اخیر حضور متفاوتی  در نمایشگاه‌های خارجی داشته‌ایم‌، اما به نظر می‌رسد هنوز در ابتدای راه هستیم،‌ به نظر شما بخش‌ها و ظرفیت‌های مهم و ناشناخته نمایشگاه برای نشر ایران چیست؟

درست است در ابتدای راه هستیم ولی مهم است که بدانیم تنها با کار پیوسته و مداوم امکان حضور هر چه بهتر را در سال‌های بعد داریم. به نظر من علاوه بر ملاقات‌های رسمی، شرکت در نشست‌ها برای نشر ایران از اهمیت بیشتری برخوردار است. فکر می‌کنم ما هنوز باید یاد بگیریم و رصد کنیم تا بتوانیم فرصت‌های موجود در بازار را کشف و شناسایی کنیم. موضوع تکنولوژی هم بسیار مهم است؛ ناشران دنیا در این مورد از ما بسیار جلوتر هستند و علت‌های زیادی را می‌توان برای آن برشمرد. ولی در این زمینه هنوز نیاز داریم سرویس‌دهندگان این خدمات را در نمایشگاه‌ها شناسایی و ملاقات کنیم و ببینیم چطور می‌توانیم از سرویس آن‌ها استفاده کنیم یا پروسه‌های کاری آن‌ها را تحلیل و در داخل پیاده‌سازی کنیم.
 شما عضو انجمن ناشران دانشگاهی هستید‌، در حوزه نشر دانشگاهی چگونه می‌توان راه صادرات نشر را باز کرد؟

در حوزه‌ دانشگاهی کار از حوزه‌های دیگر به مراتب دشوارتر است. برخی موضوعات البته از بقیه راحت‌تر هستند؛ مواردی مثل ایران‌شناسی، زبان‌شناسی، معارف و ... شانس بیشتری برای صادرات دارند. درست است که به عنوان انجمن ما حضور پیدا می‌کنیم و سعی می‌کنیم بخشی از کتاب‌های ناشران دانشگاهی را انتخاب و معرفی کنیم، اما همت بیشتر باید از سمت خود ناشران صورت بگیرد. موضوع محتوا در کتاب‌های دانشگاهی بسیار مهم است. کتابی که می‌خواهد در این نشر دانشگاهی به خارج از ایران راه پیدا کند باید محتوای دست اول داشته باشد و استانداردهای جهانی برای تألیف و تنظیم و معرفی آن باید رعایت شود. ناشران هر حوزه همکاران ناشر خارجی خود را بهتر می‌شناسند و باید به صورت مستقیم با آن‌ها ارتباط برقرار کنند تا آن‌ها هم در جریان کار همکاران ایرانی خود قرار گیرند. در این راه تعامل حرف اول را می‌زند. نمی‌توانیم پشت میز بنشینیم و بخواهیم کتاب‌هایمان به بازارهای جهانی راه پیدا کنند.

وضعیت نشر ما برای حضور در بازارهای جهانی چگونه است؟ آیا ما ظرفیت‌های موجود برای جهانی شدن را کسب کرده‌ایم؟

همان‌طور که پیشتر گفتم هنوز راه طولانی در پیش داریم؛ ولی نکته‌ مهم این است که نباید ناامید شد و باید به صورت پیوسته حرکت کرد. ظرفیت‌های ما کم نیست؛ در جاهایی کمبودهایی داریم ولی باید بتوانیم آن‌ها را شناسایی و مهارت‌های لازم برای رفع آن‌ها را کسب کنیم. این‌که عضو کنوانسیون برن نیستیم سرعت‌گیر بزرگی است، ولی فکر نمی‌کنم متوقف‌کننده باشد. باز هم تأکید می‌کنم که راه تعامل دوطرفه را باید باز کرد و با یک چرخه‌ بازخور مناسب مشکلات را حل کرد.

منبع: تسنیم