مسائل جنسی را چگونه به کودکان آموزش دهیم؟

شروع آموزش مسائل جنسی هیچ سن خاصی ندارد. هر زمانی که فرزندتان کنجکاوی نشان داد، باید برایش توضیح بدهید؛ البته به اندازه فهم و ظرفیت پذیرش او تا حدی که حس کنجکاوی اش ارضا شود.

شروع آموزش جنسی کودکان
آموزش مسائل جنسی به کودک بر اساس سن وی و مرحله به مرحله است. آموزش مسائل جنسی فرزندان به صورت ناگهانی شروع نمی شود، بلکه والدین بایستی از دوران کودکی، این آموزش را آغاز کنند و بدانند که چگونه به تناسب سن فرزند خود به سؤالات جنسی وی پاسخ دهند و این آگاهی بخشی و آموزش فرزند در هر سنی متفاوت است.

درست است که سن آموزش مسائل جنسی به کودکان از 3سالگی شروع می شود اما والدین باید بدانند که تنها در صورتی که کودک از آنها سوال جنسی کرد باید پاسخ دهند نه اینکه خودشان بی مقدمه برای کودک توضیح دهند. ممکن است والدین در کودک رفتاری ببینند که احساس کنند او آمادگی آموزش مسائل جنسی را دارد، مثلا وقتی که کودک اندام جنسی اش را نمی پوشاند. همیشه مطمئن شوید درجه کنجکاوی فرزندتان چقدر است. هیچ وقت در مورد چیزهایی که کنجکاوی نشان نمی دهد به او اطلاعات ندهید چون ممکن است برایش تاثیر آسیب رسان داشته باشد.

اگر والدین با برنامه ریزی درست و بلندمدت اطلاعاتی در خصوص بلوغ و مسائل جنسی در اختیار فرزندان خود قرار دهند و آرام و آرام و به تناسب سنشان این اطلاعات را در اختیار وی قرار دهند، از بروز بسیاری از مشکلات رفتاری و اختلالات جنسی در فرزندانشان جلوگیری خواهند کرد. به یاد داشته باشید اگر پرسش های مسائل جنسی او را پاسخ ندهید، ممکن است سوال هایش را از افراد دیگری بپرسد که لزوما قابل اعتماد نیستند.

سوالات کودکان
گاهی کودک سؤالاتی درباره نحوه متولد شدن خود می پرسد که پاسخ والدین نباید بیشتر از نیاز کودک و آنچه که می داند باشد و برای پاسخ دهی به سؤال او، ابتدا باید دانست که این سؤال چرا و چگونه در ذهن کودک شکل گرفته است و کودک چه اطلاعاتی در این زمینه دارد، سپس براساس دانسته های کودک به او جواب می دهیم.

والدین باید به خاطر داشته باشند که سؤالات کودک را به صورت کلی و متناسب با سن او پاسخ دهند. مثلا اگر کودک می پرسد: « مامان من از کجا اومدم» مادر پاسخ می دهد « از شکمم» و اگر چرایی این مسئله را پرسید مادر می گوید: « بچه باید جایی رشد کنه که گرم و آروم باشه و کسی به اون صدمه نزنه و اینجا بهترین جاست.»

محتوای پاسخ به سؤالات کودک

والدین و معلمان باید گام به گام با بچه ها بزرگ شوند. اطلاعاتی که در خصوص مسائل جنسی در اختیار کودک ۳ ساله قرار داده می شود، بسیار متفاوت با دختر ۱۳ ساله است. از طرفی عدم آگاهی دادن و طفره رفتن از پاسخ به مسائل بلوغ و سؤالات جنسی، باعث می شود به کنجکاوی های نوجوان تازه بالغ شده دامن زده شود. ازطرفی اطلاعاتی که در اختیار نوجوان خود قرار می دهد، نباید به گونه ای باشد که باعث کنجکاوی های شدید او شود تا جایی که تحریک شده و به سمت تجربه کردن و فهمیدن مسائل بیان شده روی بیاورد. باید در نظر داشت وقتی والدین احساس می کنند که کودک نگرانی هایی دارد ولی نمی تواند در این خصوص سر صحبت را باز کند، گاه لازم است خودشان به بهانه ای آغاز کننده بحث باشند.

بخش عمده ای از این محتوای آموزشی نیز به خود والدین برمی گردد. آنها باید اطلاعات صحیح داشته باشند و بعلاوه باید بدانند در مواجهه با سؤالات کودکان و یا موقعیت هایی مثل کنجکاوی های جنسی آنها (مثلاً به بهانه دکتربازی) یا حتی خودارضایی در این دوران باید چه عکس العملی نشان دهند. واکنش های نادرست و شتاب زده می توانند تأثیرات عمیق بر تربیت و رشد روانی اجتماعی کودکان برجای گذارند.

چگونه مسائل جنسی را به کودکان خود آموزش دهیم
آموزش جنسی در کودکان آنطور که عده ای تصور می کنند الزاماً به روابط جنسی بین انسان ها نمی پردازد. مثلاً یک کودک پیش دبستانی باید بداند که چه کسی و تا چه حدی می تواند به بدن او دست بزند؛ مثلاً اعضای تناسلی او از جمله قسمت هایی است که جز والدین و پزشک کسی حق مشاهده یا لمس آن را ندارد.

به عنوان مثال می توان در آموزش مسائل جنسی به کودک گفت«کسی اجازه نداره به چشم و گوش تو دست بزنه و حتی خودت هم نمی تونی و باید مراقب باشی. بعضی از اندام ها مثل چشم و گوش ماست و خیلی خصوصی است و هرکسی نباید به آن دست بزند. همون طور که اگر کسی به چشم و گوشت دست زد میای به من میگی، درباره این قسمت هم اگر کسی دست زد میای به من میگی و از من کمک می گیری.» به این ترتیب کودک اول از همه مراقبت از خود را یاد می گیرد و دوم اینکه اگر تعرضی پیش آمد بلافاصله والدین را مطلع می کند. اگر والدین پیام عیب است و زشت است به کودک بدهند، اگر تعرضی پیش بیاید شرم و اضطرابی پیدا می کند که آن را بازگو نمی کند.

عادی و بی اضطراب بگویید
بهتر است مادر وظیفه آموزش مسائل جنسی به دخترش را بر عهده بگیرد. وقتی می خواهید به فرزندتان آموزش مسائل جنسی بدهید، خیلی عادی و بدون اضطراب صحبت کنید. بهترین زمان را که احساس می کنید فرزندتان آموزش پذیری بیشتری دارد، برای این کار انتخاب کنید. پیش از آنکه با او صحبت کنید، پیش خود مرور کنید که در مورد چه چیزهایی می خواهید صحبت کنید.

اگر نمی دانید، مشورت کنید
بهتر است با پدر و مادرهایی که فرزند همسن شما دارند، مشورت کنید. ممکن است به دلیل تجربه مشترک راهکارهای مفیدی به شما بدهند. تجربه دیگران گاهی در انتخاب کلمات مناسب و قابل فهم هم بسیار سودمند است.

آموزش تعویق تا رسیدن به پختگی در احساسات و شناخت
در مورد تغییرات بدنی پسرتان در زمان بلوغ توضیح بدهید. نکته مهم این است که فقط در مورد خطرها و بدی های رابطه جنسی توضیح ندهید، چون فرزندتان باید یاد بگیرد که رابطه جنسی، بخشی از زندگی و یک رابطه خوب و مفید است. پسر یا دختر نوجوان باید بداند که لازم است این رابطه را تا زمانی که از نظر احساسی و شناختی به پختگی لازم برای ازدواج نرسیده  به تعویق بیندازد.

منبع:  نبض ما