با من دوست میشی!

واقعیت این است که دوست پیدا کردن و برقراری ارتباط با بچه‌های دیگر یک مهارت است که فراگیری آن جدای از بخش ذاتی، اکتسابی هم هست و ضرورت آموختن آن با وارد شدن بچه‌ها به مدرسه بیشتر احساس می‌شود.
اما چگونه می‌توان بچه‌ها را هر چه بیشتر با زندگی اجتماعی و قوانین آن آشنا کرد. در این خصوص با دکتر زهرا رمضانخانی، روان‌شناس و مشاور گفت‌وگو کرده‌ایم که بخش‌های مهم دیدگاه‌های او را در ادامه می‌خوانید.

آغاز زندگی اجتماعی
کودکان معمولا از چهار یا پنج سالگی بتدریج با وارد شدن به زندگی اجتماعی نیاز به پیدا کردن دوست دارند و می‌خواهند با همسن و سالان خودشان ارتباط برقرار کنند که این نیاز برای برطرف کردن حس تعلق و داشتن نوعی استقلال کودکانه اهمیت دارد.
اما توانایی دوست پیدا کردن و برقراری ارتباط خوب با آنها مانند بسیاری از توانایی‌های دیگر در تمام بچه‌ها یکسان و به یک میزان نیست. بعضی بچه‌ها به محض وارد شدن در هر محیطی حس خوبی دارند و بعضی دیگر حتی در حیاط مدرسه که همسن و سالان زیادی دارند هم نمی‌توانند با هیچ‌کدامشان دوست شوند. به همین دلیل هیچ‌گاه فرزندتان را با شخص دیگری مقایسه نکنید و بپذیرید که این موضوع به عوامل زیادی بستگی دارد.

دلایل دوست‌گریزی کودکان
اگر فرزند شما برای برقراری ارتباط و نگهداری دوستان خود مشکل دارد، سعی کنید دلایل اصلی آن را پیدا کنید. آیا کودک آن‌قدر حساس است که خیلی زود احساساتش جریحه‌دار می‌شود و دوستانش را از دست می‌دهد؟ آیا بیش از حد ساکت و خجالتی است و نیازی به داشتن ارتباط با دیگران احساس نمی‌کند؟ آیا زورگویی می‌کند، بیش از حد قلدر است و بچه‌های دیگر در کنار او احساس خوبی ندارند یا از مهارت‌های اجتماعی لازم برخوردار نیست و‌...؟ شما برای شناسایی این دلایل حتما باید با او صحبت کنید و دقیق باشید.

گفت‌وگو با کودک
درباره رفتارهایی که فرزندتان با بچه‌های دیگر دارد و میزان علاقه او به این‌گونه روابط گفت‌وگو کنید. ببینید آیا دوست دارد با بچه‌های دیگر ارتباط داشته باشد یا اصلا علاقه‌ای به بازی با همسن و سالان خود ندارد؟ اگر کودک به هر دلیل دائم در ارتباطات خود دچار مشکل می‌شود و تعداد کمی از بچه‌های کلاس با او دوست هستند حتما علتش را جویا شوید.

گاهی تمام شدن یک رابطه دوستی از نظر روانی باعث آسیب‌های زیادی به کودک می‌شود و اعتماد به نفسش را کم می‌کند، اما برایش توضیح دهید که این‌گونه مشکلات برای همه پیش می‌آید و نباید باعث شود او دیگر دوستی نداشته باشد.

از فرزندتان بخواهید نام یکی از همکلاسی‌های خود را که همه با او دوست هستند، بگوید و سپس درباره خصوصیاتش سوال کنید: «‌او ‌چطور رفتار می‌کند؟ آیا تو هم دوست داری دوستان زیادی داشته باشی، ویژگی‌های یک دوست خوب چیست و...؟»

البته توجه داشته باشید در این گفت‌وگو‌ها به‌هیچ‌وجه نباید به گونه‌ای سوال و صحبت کنید که حالت مقایسه داشته باشد و حسادت کودک برانگیخته شود.

نخستین گام‌ها برای پذیرش روابط اجتماعی
بهتر است بیشتر با خانواده‌هایی که بچه‌های همسن و سال فرزند شما را دارند، رفت و آمد کنید تا شرایط بیشتری برای دوست پیدا کردن برایشان مهیا باشد. برای زمان بازی خردسالان و کودکان پیش از سنین مدرسه هم برنامه‌ریزی کنید. سعی کنید حتما بر نخستین تجربه‌های آنها نظارت داشته باشید. می‌توانید گردش‌های خانوادگی ترتیب دهید تا آنها از خود شما یاد بگیرند که چطور باید با دیگران در تعامل باشند و متوجه ضرورت آن شوند. رفت و آمدهای خانوادگی باعث می‌شود پیوند عمیقی بین افراد خانواده به وجود بیاید و فرزندانتان یاد بگیرند چگونه در مقابل فشارها یا زورگویی‌های گروه همسالان خود ایستادگی کنند.
البته اگر کودک پافشاری می‌کند و علاقه‌ای به بودن در جمع ندارد او را انگشت‌نما نکنید و از جملاتی مانند «ببین همه بچه‌ها شعرشون رو خوندند‌... تو هم مثل اونها باید بتونی شعرت رو بخونی‌» و... استفاده نکنید.

---

منبع : چاردیواری