نگاهی به نسخههای خطی اسلامی و ایرانی در موزه پرگامون
مجموعهای از کتابهای مقدس به زبان عربی و کتابهایی که عمدتاً مصور هستند مانند اسکندرنامه، قصص الانبیاء، عجایب المخلوقات، موسینامه به زبان عبری و... همگی از نفاست قابل توجهی برخوردارند و در موزه پرگامون نگهدای میشوند.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
تاریخ : دوشنبه 1396/07/17
مجید غلامی جلیسه مدیرعامل خانه کتاب که این روزها در برلین به سر میبرد، بازدیدی از موزه پرگامون این شهر داشته، وی در یادداشتی با عنوان «نسخههای خطی اسلامی و ایرانی در موزه پرگامون» به تشریح آنچه دیده پرداخته است. این یادداشت به شرح ذیل است:
«عصر روز یکشنبه 8 اکتبر با مترو به همراه جمعی از دوستان (رحیمی ریسه، مرتضی هاشمیپور، محسن جوادی، محمدتقی سبحانی، مجید هادیزاده، احمدعلی حیدری) به سمت موزه پرگامون (Pergamonmuseum) یکی از غنیترین موزههای جهان در شهر برلین حرکت کردیم. پرگامون در جزیره موزههای شهر برلین - مشتمل بر مجموعهای از موزههای متنوع- قرار گرفته است. البته هدف من بیشتر بخش موزه هنرهای اسلامی پرگامون بود که وصفش را شنیده بودم. در بدو ورود فروشگاه کتاب و تزئینات موزهای قرار داشت که بسیار هم شلوغ بود و جالب توجه اینکه حجم قابل توجهی کتاب در خصوص ایران و تمدن ایران برای فروش عرضه میشد که بسیاری از آن مربوط به پژوهشهای اشیای موزهای پرگامون بود. اتفاقی که در بزرگترین موزههای کشور ما هم نمیافتد. انجام پژوهشهای موزهای و تولید و انتشار کتاب و البته فروش آن مخصوصاً در فروشگاههای موزهها اتفاقی بسیار مهم و تاثیرگذار است. مخصوصا اگر اصول حرفهای این نوع از پژوهشها رعایت شود و صد البته یکی از این اصول نگارش و یا ترجمه کتاب به زبانهای بینالمللی است.
یکی از ویژگیهای حرفهای این موزه وجود راهنمای صوتی ( Audio Tour Guide) بود که لذت شما را از گردش و تفرج در این موزه دوچندان میکرد و عملاً هرجا که نیاز به اطلاعاتی داشتید بجز تابلوها و برچسبهای اطلاعاتی کنار اشیاء موزهای میتوانستید مجموعهای از اطلاعات آنهم به صورت فشرده و مفید را دریافت نمایید.
در طبقه همکف این موزه بخش تمدن آشوری و بابلی با عظمتی وصف ناپذیر جلوه میکرد و چینش حرفهای و هدفمند آن در کنار شکوه و عظمت تمدن بابلی و آشوری آدم را به حیرت وا میداشت. دروازه ورودی شهر بابل در نزدیک رودخانه فرات که در سال 605 تا 562 پیش از میلاد ساخته شده است و محراب عظیم پرگامون که در سده دوم پیش از میلاد ساخته شده از قابل توجهترین بخشهای موزه پرگامون محسوب میشود.
حجم قابل توجهی کتاب در خصوص ایران و تمدن ایران برای فروش عرضه میشد که بسیاری از آن مربوط به پژوهشهای اشیای موزهای پرگامون بود. اتفاقی که در بزرگترین موزههای کشور ما هم نمیافتد
طبقه دوم بخش هنرهای اسلامی قرار داشت که در بدو ورود شما به اتاق پذیرایی حلب پا میگذاشتید. اتاقی چوبی با تزئینات عالی و البته ایرانی که متعلق به یک تاجر حلبی بود و جالب توجه اینکه اشعار نقش بسته بر سردرهای این اتاق به خط نستعلیق و زبان عربی نگاشته شده است. از سمت چپ هرچه که به جلو میروید نسخههای خطی عربی و فارسی آنهم در کنار فرشهای زیبای ایرانی خود را به زیبایی نشان میدهند و البته در جای جای این منطقه نیز ظروف قدیمی و سفالی و یا کاشیهای زیبا و اشیاء دیگر قرار گرفته است.مجموعهای از کتابهای مقدس به زبان عربی و البته کتابهایی که عمدتا مصور هستند مانند اسکندرنامه، قصص الانبیاء، عجایب المخلوقات، موسینامه به زبان عبری، بلقیس و سلیمان و مرقعات و مجالس متنوع که همگی از نفاست قابل توجهی برخوردار بودند در راهروی ورودی این بخش نماینگر میباشند.
بعد از طی راهرو به نمای بزرگ قصر المشتی (کاخ زمستانه) از دوره امویان برخورد میکنیم و البته در همین بخش نیز اشیاء موزهای فراوانی قرار دارد که از جالب توجهترین آنها بخشی از گچبری تیسفون است که الگوی اصلی آرم دانشگاه تهران است. در سمت چپ راهروی وردی به این بخش مجموعهای بزرگی از کاشیها و محرابهای اسلامی قرار گرفته که از مشهورترین و با عظمتترین آنها محراب زرین مسجد میرعماد واقع در میدان سنگ کاشان است. محراب گرانبهایی که برای این مسجد در سال 623 هجری توسط یکی از هنرمندان کاشانی از خاندان معروف ابوطاهر و با هنرمندی حسن بن عربشاه ساخته شده است.»
منبع: تسنیم