تبیان، دستیار زندگی

روش هایی ساده برای درمان پرخاشگری در کودکان

اگر کودکی به‌طور مداوم و مکرر دچار عصبانیت شود که متناسب با شرایطش نباشد و در مکان‌های مختلف اتفاق بیفتد این کودک مبتلا به رفتار پرخاشگرانه است. پرخاشگری در کودکان به علل متفاوت رخ می دهد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
پرخاشگری کودک

پرخاشگری در کودکان تا سنین سه‌سالگی امری طبیعی است و در اکثر کودکان دیده می‌شود اما زمانی که پرخاشگری با هدف آسیب رساندن یا مجروح ساختن دیگران ،تهدید کردن به صورت مکرر، درگیری و نزاع  باشد نشان از طغیان‌های خطرناکی دارد که کودک نیازمند درمان هر‌چه سریع‌تر است.

علل‌ خشونت‌ و پرخاشگری در کودکان
الگوپذیری‌ کودکان‌ از والدین‌
یکی‌ از دلایل‌ بسیار مهم‌ پرخاشگری در کودکان یادگیری‌ است. یعنی‌ کودکانی‌ که‌ الگوهای‌ رفتاری‌ پرخاشگرانه‌ داشته‌ اند، همانند الگوهای‌ خود رفتار می ‌کنند.

از آنجا که‌ کودکان‌ با والدین‌ همانند سازی‌ می ‌کنند، بنابراین‌ بسیاری‌ از رفتارهای‌ پدر و مادر ناخودآگاه‌ توسط‌ فرزندان‌ فرا گرفته‌ می ‌شود. توضیح‌ این‌ که‌ فرایند همانند سازی‌ کاملاً ناخودآگاه‌ صورت‌ می ‌پذیرد.

نکته‌ دیگر این‌ که‌ حتماً لازم‌ نیست‌ والدین‌ با خودِ کودک‌ پرخاشگری‌ کرده‌ باشند؛ چنانچه‌ او شاهد رفتارهای‌ خشونت ‌بار پدر و مادر با افراد دیگر نیز باشد، این‌ گونه‌ رفتار را فرامی‌ گیرد. بنابراین‌ کودکان‌ از طریق‌ مشاهده، رفتارهای‌ والدین‌ را می ‌آموزند.

کودکان‌ ناکام‌ پرخاشگر می‌ شوند
ناکامی ‌ یکی‌ از مسائلی‌ است‌ که‌ به‌ پرخاشگری در کودکان می‌ انجامد. وقتی‌ کودک‌ به‌ هدف‌ خود دست‌ نیابد و ناکام‌ شود، یکی‌ از رفتارهایی‌ که‌ از او سر می‌ زند پرخاشگری‌ است.

اضطراب‌ و پرخاشگری در کودکان
کودکان‌ مضطرب‌ نمی ‌توانند کودکان‌ آرامی‌ باشند. آنها رفتارهایی‌ پرخاشگرانه‌ از خود بروز می ‌دهند؛ البته‌ بلافاصله‌ پشیمان‌ می ‌شوند و از والدین‌ خود عذرخواهی‌ می‌ کنند. اگر از کودک‌ مضطرب‌ بپرسیم‌ که‌ چرا پرخاش‌ می‌ کنی‌ و عصبانی‌ هستی؛ خواهد گفت‌ نمی‌ دانم.؛ یا خواهد گفت‌ دست‌ خودم‌ نیست.

پرخاشگری در کودکان ، نشانه‌ای‌ از تضادهای‌ درونی‌
گاهی‌ کودکان‌ در دوگانگی‌ و تضادهای‌ درونی‌ قرار می‌ گیرند. یا بهتر بگوییم، گاهی‌ بر سر دو راهی‌هایی‌ گیر می ‌کنند و نمی‌ دانند کدام‌ راه‌ را انتخاب‌ کنند؛ و این‌ حالت‌ آنها را دچار تعارض، اضطراب‌ و خشم‌ می ‌کند. مثلاً کودکی‌ که‌ دوست‌ دارد نزد مادرش‌ در منزل‌ بماند و از طرفی‌ وقتی‌ می ‌بیند تمام‌ کودکان‌ به‌ مدرسه‌ می‌ روند، همزمان‌ تمایل‌ به‌ مدرسه ‌رفتن‌ نیز دارد، دچار دوگانگی‌ می ‌شود.

به‌ کودکان‌ خود کمک‌ کنیم‌ که‌ در دو راهی‌های‌ زندگی، مدتی‌ طولانی‌ قرار نگیرند. آنها بایستی‌ به ‌سرعت‌ و با دقت‌ درست ‌ترین‌ کار را انجام‌ دهند.

پرخاشگری‌ و افسردگی‌
کج خلقی و پرخاشگری در کودکان چنانچه‌ با علامت‌های‌ دیگر همراه‌ باشد، می ‌تواند نشانه ‌ای‌ از افسردگی‌ باشد که‌ در این‌ صورت‌ لازم‌ است‌ شرایط‌ زندگی‌ کودک‌ تمام‌ و کمال‌ مورد بررسی‌ قرار گیرد.

پرخاشگری؛ بیماری‌ها؛ مصرف‌ دارو
بعضی‌ از بیماری‌ها به‌ مصرف‌ دارو نیاز دارد و ممکن‌ است‌ از عوارض‌ جانبی‌ داروها کج ‌خلقی‌ و رفتارهایی‌ باشد که‌ خشونت‌ را برمی‌ انگیزند.

در مقابل پرخاشگری در کودکان چه کنیم؟
به سرعت پاسخ دهید
 سعی كنید وقتی كودك‌تان پرخاشگری می‌كند سریعاً پاسخ دهید، تا همان لحظه بداند كه كار نادرستی انجام داده است. وی را به مدت كوتاهی از وضعیت پرخاشگری خارج كنید – برای یك كودك مهدكودكی 5 دقیقه كافی‌ست تا در رفتارش بازنگری كند. همچنین می‌توانید در واكنش به پرخاشگری در گودکان مجوز كاری را از او بگیرید: مثلاً 15 دقیقه كمتر تماشای تلویزیون یا پول‌توجیبی كمتر. بهتر است كه این كار را هر دفعه انجام دهید، تا كودك شما به طور كامل بداند كه این كاهش‌ها به رفتار او بستگی دارد.

به برنامه وفادار باشید
تا جای ممكن، به طریقی یكسان به پرخاشگری در کودکان پاسخ دهید. پاسخ كسل‌كننده و قابل پیش‌بینی شما (خیلی خب، باز هم دوستت‌رو زدی، دوباره جریمه می‌شی) الگویی پدید خواهد آورد كه كودك شما آنرا تشخیص داده و انتظارش را خواهد داشت. در نهایت، پیش از اینكه مرتكب عملی اشتباه شود پیامدهای آن را پیش‌بینی خواهد كرد.

مثال بیاورید
مهم نیست كه چقدر از دست او عصبانی باشید، سعی كنید از داد زدن، برخورد فیزیكی، و بَد نامیدن وی خودداری كنید. این كار به جای اینكه رفتار وی را تغییر دهد، به وی می‌آموزد كه پرخاشگری كلامی و فیزیكی راهی برای برخورد در زمان عصبانیت است. در مقابل، با كنترل خشم خود و برخورد خونسردانه در مواقعی كه پایش را از خط بیرون می‌گذارد، به وی مثالی خوب از نحوه‌ی برخورد ارائه دهید.

اولین قدم در كنترل رفتارش
 حتی اگر در ملاعام كاری كند كه شما را آزار دهد، به برنامه ی جریمه‌ی خود وفادار بمانید. اغلب بزرگترها وضعیت شما را درك می‌كنند، در نهایت، همه‌ چنین وضعیتی را تجربه كرده‌ایم. اگر مردم به شما خیره شدند، آنطور كه خود تشخیص می‌دهید وضعیت را اداره كنید.

حس مسئولیت را تقویت نمایید
اگر پرخاشگری كودك شما به دارایی‌های كس دیگری صدمه وارد سازد یا خرابی به بار آورد، باید خودش آن را درست كند. او می‌تواند یك اسباب‌بازی شكسته را با چسب بچسباند، یا اشیایی را كه در زمان عصبانیت پرت كرده است جمع كند. حتی ممكن است لازم باشد كه از پول‌توجیبی خود برای جایگزینی یا تعمیر شیئ مورد نظر استفاده كند. این كار را به عنوان یك تنبیه بروز ندهید، بلكه آنرا نتیجه ای طبیعی از عملی پرخاشگرانه بدانید ، كاری كه هركسی كه چیزی را شكسته باشد باید انجام دهد. همچنین مطمئن شوید كه كودك‌تان وقتی پایش را از حدود فراتر می‌گذارد حتما عذرخواهی كند.

وقت تماشای تلوزیون را كاهش دهید
كارتون‌ها و دیگر برنامه‌های به ظاهر معصومانه‌ی كودكان گاه سرشارند از داد و فریاد، تهدیدها، هل دادن‌ها، یا برخورد‌های فیزیكی. اگر در یك برنامه اتفاقی می‌افتد كه شما نمی‌پسندید، در موردش با او حرف بزنید: «دیدی چطور پسره اون یكی رو هل داد تا چیزی رو كه می‌خواست بگیره ؟ این اصلا كار خوبی نیست، هست ؟»

به رفتار خوب جایزه دهید
به جای اینكه تنها وقتی كه وی كار بدی می‌كند به وی توجه نشان دهید، سعی كنید وقتی كار خوبی می‌كند هم او را تشویق كنید.به او نشان دهید كه كنترل نفس و حل دعوا  رضایت‌بخش‌تر از برخورد فیزیكی با دیگر كودكان است و نتایج بهتری در پی دارد. تقویمی روی در یخچال یا در اتاق خوابش بگذارید، و به وقتهایی كه می‌تواند عصبانیت و خشم خود را كنترل كند، به وی با چسب‌های رنگی جایزه دهید. وقتی تعداد خاصی از این چسب‌ها را دریافت كرد، یك جایزه‌ی كوچك به وی دهید – مثل رفتن به شهر بازی، یا یك اسباب بازی جدید.

از كمك گرفتن نترسید
برخی كودكان در مقایسه با دیگران مشكل پرخاشگری بیشتری دارند. اگر رفتار كودك مهد كودكی شما مداوم و شدید است، در كارهای مدرسه و دیگر فعالیت‌های گروهی مزاحمت ایجاد می‌كند، یا به حمله‌های فیزیكی به كودكان یا بزرگسالان دیگر می‌پردازد، با دكتر او مشورت كنید. منبع مشكل هرچه باشد، مشاور می‌تواند به كودك شما در مدیرت احساساتی كه به پرخاشگری در کودکان می‌انجامد كمك كند، و به او یاد دهد كه چگونه آن احساسات را در آینده كنترل نماید.

منبع : نبض ما
مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.