تمام مراسم طبیعی و خود جوش بود
رحلت حضرت آیة اللّه العظمی آقای بـروجردی و تـشییع پرهـیجان و مراسم باشکوه مجالس یادبود آن زعیم بزرگ از حوادث بزرگی بود که از جهات زیادی برای هرکس قـابل مطالعه است؛ و شایسته است از جنبه‌های مختلف دینی و اجتماعی مورد بحث و تجزیه و تحلیل عـمیق قرار گیرد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
تاریخ : سه شنبه 1396/07/18
گرچه بـسیاری از نـویسندگان مطبوعات ما نخواستند این زحمت را بر خود هموار کرده و این جنبش عظیم روحانی و ملی را مورد بررسی دقیق قرار دهند و از جنبه‌های مختلف ارزیابی نمایند، و فقط با اشارات مختصری قناعت کرده و از آن گذشتند. در صـورتیکه حوادثی کوچک تر از این را مدت ها مورد بحث و گفتگوی فراوان قرار می دهند؛ ما در اینجا این حادثه عظیم اجتماعی را از چند جهت مورد بحث قرار داده و تا آنجا که صفحات مجله ما اجازه می دهد نکات آمـوزنده ایـن جریان را منعکس می سازیم.و امیدواریم در آینده نیز بتوانیم در این‌باره صحبت کنیم:
ایمان به خدا و تربیت های آسمانی پیغمبران خدا بزرگترین نیروهای معنوی را در انسان بـه وجود مـی آورد و آثـار آن از نظر عمق و وسعت دایره عمل و خلوص و واقعیت یا هیچ نیروئی قـابل قـیاس نـیست. جلوه های ایمان راستی حیرت‌آور است.ابراز احساسات و جنبشی که از طرف ملیونها مسلمان ایران و سـایر کـشورها در رحـلت فقید سعید آیة اللّه العظمی آقای بروجردی بعمل آمد درس گویائی درباره ایمان و جلوه‌ها و آثار آن، بـه تمام جـهانیان آموخت یک درس پر ارزش و فراموش نشدنی این جریان نشان داد که هیچ نیروئی با ایمان قـابل مـقایسه نـیست.
1-تمام این مراسم طبیعی بود
موضوعی که قبل از هر چیز توجه هر بیننده‌ای را در این مراسم سوگواری پرهیجان و با شکوه بـه خود جـلب می کرد طبیعی بودن تمام این جریان ها بود.در دنیائی که تبلیغات و زد و بندها رل اساسی را بازی می کند و فراهم کردن مجلس پر جمعیتی احتیاج به مقدمات وسیعی دارد تکان دادن میلون ها جمعیت به راه افتادن صدها هزار نـفر در خـیابان ها و کوچه‌ها و بازارها و تشکیل صدها بلکه هزاران مجلس دعا و فاتحه و یادبود؛ بدون کوچکترین تبلیغ و کمترین مقدمات قبلی و بدون تهیه برنامه و تعیین بودجه های لازم، راستی کار حیرت‌آوری است.آری موضوعی کـه از ایـمان سـرچشمه می گیرد چنین خواهد بود؛ ایـمانی کـه در اعـماق دل و جان انسان ریشه دوانده و با تبلیغات آسمانی مردان خدا آبیاری شده است آثار شگرفی دارد.
افراد زیادی در روز تشییع آیة اللّه فقید بودند کـه از صـبح تـا به غروب غذائی نخوردند، آبی ننوشیدند، پیوسته در حرکت و تـقلا بـودند؛ کارگرانی در تهران و سایر شهرستان ها مختصر موجودی خود را کرایه ماشین کرده و خود را به قم رسانیدند! مسلمانان میلیون ها تومان برای برگزاری مراسم مـجالس یـادبود و اطـعام مستمندان خرج کردند و از آن بیشتر خسارت تحلیل عمومی کسب و کار را در مـدت سه روز یا هفت روز با کمال طیب خاطر تحمل نمودند، و بالاخره گذشته از زحمات فراوان بدنی فداکاری های مالی فراوانی هـم از خـود نـشان دادند. آن همه فداکاری، آن همه احساسات، آن همه جنبش و هیجان، آن همه صفا و خـلوص هـمه و همه از جلوه های «ایمان» است؛ آری ایمان...
ایمان به خدا و تربیت های آسمانی پیغمبران خدا بزرگترین نیروهای معنوی را در انسان بـه وجود مـی آورد و آثـار آن از نظر عمق و وسعت دایره عمل و خلوص و واقعیت یا هیچ نیروئی قـابل قـیاس نـیست. جلوه های ایمان راستی حیرت‌آور است.ابراز احساسات و جنبشی که از طرف ملیونها مسلمان ایران و سـایر کـشورها در رحـلت فقید سعید آیة اللّه العظمی آقای بروجردی بعمل آمد درس گویائی درباره ایمان و جلوه‌ها و آثار آن، بـه تمام جـهانیان آموخت یک درس پر ارزش و فراموش نشدنی این جریان نشان داد که هیچ نیروئی با ایمان قـابل مـقایسه نـیست.
2-یک قدرت عظیم معنوی
این مراسم بی نظیر بار دیگر این حقیقت را ثابت کرد کـه در کـشور ما یک قدرت عظیم معنوی وجود دارد،یک قدرت پرارزش و قابل ستایش،قدرتی که هـمه مـوانع را از سـر راه خود خود جاروب می کند؛ قدرتی که می تواند در مواقع خطرناک این آب و خاک را در مقابل دشمنان و بیگانگان حـفظ کـند،قدرتی که می تواند در لحظات حساس بیاری مردم این مرز و بوم بشتابد و حـملات دشـمنان را درهـم بشکند،قدرتی که در برابر بیگانگان تأثیرش از بمب های آتش زا هم بیشتر است؛ این یک قدرت روحـانی و مـعنوی و مـلی است که حفظ آن بر تمام طبقات اجتماع ما، تمام علاقمندان به حفظ ایـن آب و خـاک، لازم است،این قدرتی است که بیش از چندین لشکر مجهز با آخرین سلاح ها می تواند به این کشور خـدمت کـند. این یک نکته اساسی است که برای هرکس قابل دقت و مطالعه اسـت.3-رشـته‌ای که دل ها را به هم پیوند می دهد
همانطور کـه دیـدیم در ایـن مراسم طبقات، زن ومرد، کوچک و بزرگ، طبقات تـحصیل کـرده و افراد بی سواد، رجال سیاسی و غیر سیاسی،ثروتمند و فقیر شرکت داشتند، کسانی که به زبان های گـوناگون صـحبت می کردند، نژادهای مختلف، احزاب و دسـته‌های گـوناگون این کـشور هـمه -بـا همه اختلافاتی که داشتند- در بزرگداشت مـراسم رحـلت آن پیشوای بزرگ روحانی هم صدا بودند.این جریان به خوبی ثابت می کند که تنها رشـته مـحکمی که می تواند دل های مردم کشور مـا بلکه بسیاری از کشورها را بـه هم پیـوند دهد همین رشته ایمان و مـعنویت اسـت؛ ایمان و احساسات پاک مذهبی است که می تواند تمام اختلافات را در خود هضم کرده و یک وحـدت نـاگسستنی در میان مردم مختلف بوجود آورد.
ایـن وحـدت و یـگانگی شخصیتی به اجتماع مـا مـی دهد که حتی پیروان سـایر ادیـان و زعمای سایر کشورها نیز در برابر آن تعظیم کرده و با دیده احترام و عظمت به آن نگاه مـی کنند، در دنـیائی که به وجود آمدن یک اتحاد مـصنوعی و مـتزلزل در یک گـوشه آن بـا چه دردسرهای زیادی مـواجه است و چه مخارج هنگفتی را لازم دارد وجود چنین وحدت فکری و معنوی و به هم پیوستگی واقعی و اتحاد عمیق و ریـشه دار مـیان ملیون ها نفر فوق العاده پرارزش و گرانبهاست؛ وظـیفه مـا ایـنست کـه ایـن روحیه را تقویت کـنیم و بـا کسانی که سعی دارند این اتحاد مقدس را تضعیف کرده و این رشته را پاره کنند بجنگیم، ما جزء هـر طـبقه و هـر دسته باشیم چنین وظیفه‌ای را خواهیم داشت.
کسی که با خلوص نیت برای خدا مردانه قدم بردارد و در راه جـلب خـشنودی خداوند بـزرگ مجاهد و فداکاری کند و آماده باشد در راه این هدف مقدس همه چیز خود را فدا کند هیچ گاه ضرر نمی کند؛ خـدا با اوست و پشتیبان اوست؛ در حیات خود و پس از مرگ محترم و عزیز و سربلند اسـت.نـه،او نـمی میرد؛ او همیشه زنده است و در دل های بندگان خدا جای اوست.
4-پاسـخ دنـدان‌شکن
ایـن رسـتاخیز بـزرگ روحـانی و معنوی پاسخ دندان‌شکنی به مردمی که گمان می‌کردند روح دینی در مردم تضعیف شده و علاقه مردم نسبت به مذهب کم شده است داد، و معلوم شد در برابر تبلیغات ضد دینی که در گـوشه و کنار احیانا می شود کمترین تغییری در خضوع و احترام مسلمانان نسبت به مقدسات دینی رخ نداده است.علت این است که بعضی از افراد، آلودگی جمعی از مردم را به گناهان که لازمه توسعه وسائل معصیت و گناه در اجتماعات امـروزی اسـت با ضعف ایمان و بی علاقه بودن نسبت به مقدسات مذهبی اشتباه می‌کنند.
این جریانات و امثال آن ثابت می کند که در علاقه و ایمان مردم نسبت به مقدسات دینی تغییر قابل ملاحظه‌ای پیدا نشده؛و به النتیجه ایـن نـکته را به ما می‌آموزد که این جامعه از هر نظر قابل تربیت است و اگر افراد دانشمند و دلسوز برای تعلیم و تربیت افراد آلوده بکوشند و نقشه‌هائی برای برچیدن وسـائل فـساد و گناه کشیده شود اصلاح اجـتماع مـا از هر نظر عملی خواهد بود.
5-قدردانی مردم
ما با بسیاری از افراد از طبقات مختلفی که در مراسم تشییع و سوگواری آیة اللّه فقید حضور داشتند،که تماس گـرفتیم دیـدیم غالبا این هیجان و جـنیش را مـا فوق انتظار می دانستند،شاید منشأ این طرز فکر همان ملاحظاتی بود که در قسمت(4)گفته شد؛ولی در هر حال این جریان ما فوق انتظار ثابت کرد که روح قدردانی در مردم کاملا زنده اسـت،کـسانی که به اجتماع خدمت کنند،دلسوز برای اجتماع باشند و عمر خود را وقف راهنمائی و تعلیم و تربیت نمایند هرگز فراموش نمی شوند.و از همه بالاتر کسی که با خلوص نیت برای خدا مردانه قدم بردارد و در راه جـلب خـشنودی خداوند بـزرگ مجاهد و فداکاری کند و آماده باشد در راه این هدف مقدس همه چیز خود را فدا کند هیچ گاه ضرر نمی کند؛ خـدا با اوست و پشتیبان اوست؛ در حیات خود و پس از مرگ محترم و عزیز و سربلند اسـت.نـه،او نـمی میرد؛ او همیشه زنده است و در دل های بندگان خدا جای اوست.
اکنون شمه‌ای از جریان رحلت آیة اللّه العظمی آقای بروجردی و نـکات و درس های آموزنده‌ای را که می توان از مرگ پرافتخار و با عظمت وی آموخت دانستیم موقع آن است که بـه شرح سـرگذشت دوران زندگی آن مرد بزرگ و مقامات علمی و اخلاقی و تألیفات او بپردازیم.
منبع:
«درس هایی از مکتب اسلام» اردیبهشت 1340، سال سوم - شماره 3
