تبیان، دستیار زندگی

جوانی را حفظ کن پیری خود را حفظ می کند

رمز اصلی و علت اساسی این مطلب این است که اولی در دوران جوانی‌ موازین عـفت و اعـتدال را رعایت کرده و در نتیجه؛قوای خود را‌ برای‌ دورهء پیری ذخیره‌ کرده است اما دومی در صرف قوای خود اسراف و افراط نموده و ذخائر جسمی و روحی خود را از دست داده است.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان

پیری و جوانی
پیرمردی‌ را مـی‌ بینیم بـا ایـنکه موی سرش سفید شده و دندان هایش ریخته و چشم هایش‌ در حدقه ی چشم فرورفته‌، دارای بنیه ی سالم و مزاج معتدلی اسـت؛ قامتش کشیده است و چشم‌هایش برق می زند،نیرو‌ و نشاط خود را از‌ دست‌ نداده به فعالیت‌های دوره ی جوانی همچنان‌ ادامه مـی دهد.
بـه عکس جوانی را میبینیم با اینکه هنوز در فصل جوانی است؛آثار پیری و شکستگی‌ در قیافه‌اش نمودار است،با اینکه باید فعالیت‌های نشاط آمیز داشته‌ باشد ولی از مقداری‌ راه رفتن اظهار خستگی می کند؛نوعا از کارهائی که به او واگـذار می شود شانه خالی می کند. اگر احیانا کاری را انجام دهد زود ملول و خسته می شود.
علت این‌ تفاوت‌ چیست؟و از کجا سرچشمه گرفته است.
آری رمز اصلی و علت اساسی این مطلب این است که اولی در دوران جوانی‌ موازین عـفت و اعـتدال را رعایت کرده و در نتیجه؛قوای خود را‌ برای‌ دورهء پیری ذخیره‌ کرده است اما دومی در صرف قوای خود اسراف و افراط نموده و ذخائر جسمی و روحی خود را از دست داده است.
تو ای جوان!در فصل جوانی‌؛نـیروی‌ طـبیعی خود را حفظ کن،این نیروی سرشار خداداد را نگهدار،که ذخیره ی دوران پیری و توشه ی ناتوانی است،در خرج کردن‌ قوای جوانی مقتصد باش؛و گمان مکن که این‌ نیرو‌ و نشاط‌ چشمه‌ای است کـه هـمیشه خواهد‌ جوشید‌،نه‌،دوران جوشش این منبع سرشار محدود است،اگر افراط و اسراف کنی زود به پایان خواهد رسید؛آنوقت پشیمان خواهی شد،آنوقت پشیمانی‌ چه‌ نتیجه‌ای‌ خواهد بخشید؟

 جوانا‌!نصیحتی کنمت بشنو و بهانه مگیر
جوانی خود را حفظ کن گرچه در‌ ابـتداء‌ امـر‌،بـا دشواری ها مواجه خواهی شد همین قدر بدان اگر نیروی سرشار را در فصل جوانی‌ صرف‌ کنی‌ در‌ دوران پیـری بـی‌ توشه و برگ خواهی ماند.در نگهداری این قوه یعنی قوه ی جوانی‌ دست‌ به دامن تقوی بزن و گـفتار حـکیمانه ی پروردگـار متعال را در نظر بگیر:و خیر- الزاد التقوی یعنی بهترین‌ توشه‌ها‌ تقوی است.

صفحات تاریخ را ورق بزن، به عظمت و اهـمیت رجـال تاریخ که‌ خود‌ را از حضیض پستی‌ به اوج بزرگواری و افتخار‌ رسانیده‌اند‌ متوجه‌ باش ولی از ایـن نـکته در ضـمن‌ نباید‌ غفلت کرد که سبب اکتساب مجد و عظمت و تحصیل بزرگواری و عزت کوشش و فعالیت مداوم‌ آنـها‌ بـوده اسـت، و سرچشمه ی کوشش و فعالیت‌،نیرو‌ و نشاط است‌ که‌ آن‌ هم منحصراً در پرتو عـفت و اعـتدال‌ فراهم‌ می گردد.

ممکن است بپرسید کـه چـگونه ایـن قوا‌ را‌ حفظ کنیم با ایـنکه روبـه انحطاط مـی رود آری باید بپرسید تا پاسخ بشنوید و به حقیقت آشنا شوید.
نمی گویم به خوردن و استراحت،نیروی‌ جوانی‌ را‌ حفظ کن زیرا خوردن و استراحت‌ در درجه ی دوم اهمیت اسـت‌ عـلاوه آنـها طبعا به اندازه ی ضروری زندگی تحقق خواهد یافت.
مـیگویم بـه واسطه ی عفت و میانه‌ روی در اعمال غریزه ی جنسی و اعتدال‌ در‌ کار‌ و فعالیت‌ جوانی خود را حفظ کن،و از اسراف و افراط که تنها‌ عامل‌ مؤثر پیـدایش پیـری زودرس است بترس،آری اسراف و افراط، طومار زندگی را درهم می‌ پیچد، ممکن اسـت‌ در‌ بحبوحه‌‌ جوانی به این نکته متوجه نباشی؛ولی هنگامی که آفتاب عمر رو به غروب نهاد‌ بیدار‌ میشوی‌، اما بیداری بی‌ موقع چـه فـایده‌ای خـواهد بخشید؟
انسان از سن پانزده سالگی تا سی سالگی‌ باید‌ جدا‌ هشیار بـاشد زیـرا این موقعیت سن‌ بسیار حساس است،در این موقع اگر مواظبت کرد نیروی‌ جوانی‌ را حفظ خواهد نمود، صحت و عـافیت عـمر خـورد را به پایان خواهد رسانید.ولی‌ بعکس‌ اگر‌ اسراف و تضییع کرد برای همیشه خـود را از زنـدگی خـسته و فرسوده ساخته است.
چیزی‌ که‌ باعث‌ نوشتن این مقاله شد این است که جوانانی را مـی‌ بینم کـه غـرق گرمی های‌ عالم‌‌ جوانی‌ هستند.شبها را به بیداری می گذرانند؛در کارهای سنگین و صرف نیروهای جوانی‌ رعـایت اعـتدال نمی کنند‌.
جوانا‌!نصیحتی کنمت بشنو و بهانه مگیر
جوانی خود را حفظ کن گرچه در‌ ابـتداء‌ امـر‌، بـا دشواری ها مواجه خواهی شد همین قدر بدان اگر نیروی سرشار را در فصل جوانی‌ صرف‌ کنی‌ در‌ دوران پیـری بـی‌ توشه و برگ خواهی ماند.در نگهداری این قوه یعنی قوه ی جوانی‌ دست‌ به دامن تقوی بزن و گـفتار حـکیمانه ی پروردگـار متعال را در نظر بگیر:و خیر- الزاد التقوی یعنی بهترین‌ توشه‌ها‌ تقوی است.
صفحات تاریخ را ورق بزن، به عظمت و اهـمیت رجـال تاریخ که‌ خود‌ را از حضیض پستی‌ به اوج بزرگواری و افتخار‌ رسانیده‌اند‌ متوجه‌ باش ولی از ایـن نـکته در ضـمن‌ نباید‌ غفلت کرد که سبب اکتساب مجد و عظمت و تحصیل بزرگواری و عزت کوشش و فعالیت مداوم‌ آنـها‌ بـوده اسـت، و سرچشمه ی کوشش و فعالیت‌،نیرو‌ و نشاط است‌ که‌ آن‌ هم منحصراً در پرتو عـفت و اعـتدال‌ فراهم‌ می گردد.
جوانان بسیاری را دیده‌ایم که در آغاز جوانی، از قیافه ی آنان‌ آثار‌ عظمت و حدیث‌ نمودار بوده، فـعالیت مـداوم‌ و خستگی‌ناپذیر آنها از آینده ی درخشانی‌ نوید میداد ولی دیری‌ نگذشت‌ که‌ میزان اعتدال را از دسـت دادنـد، سرانجام به زودی یا طومار عمرشان درهم پیـچیده‌‌ شـد‌،یـا گرفتار بستر مرض گردیدند‌.
«جوانی‌ را‌ حفظ کـن کـه‌ پیری‌ خود را حفظ خواهد‌ کرد‌»زیرا از طرفی‌ احساسات ضعیف‌ تر می گردد و از طرف دیگر عـقل بـر قوا مسلط می شود‌ عقل‌ فـرمانروائیست‌ نـگهبان،نگهبانی اسـت فـرمانروا.
منبع:
«درس هایی از مکتب اسلام » آبان 1339، سال دوم - شماره 10


مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.