تبیان، دستیار زندگی

در انتخاب قصه سخت‌گیرم

«من غالبا پیشنهادهای زیادی برای ساخت سریال دارم اما در انتخاب قصه سخت‌گیرم؛ قصه باید یک مضمون قابل‌تامل و همین‌طور پرداختی درست داشته باشد.»
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
رضا کریمی کارگردان
 دختری عکاس، درگیر معضلی نام‌آشنا به اسم اعتیاد و داستانی پرپیچ و خم در کلان‌شهری که بستر رخدادهای هر روزه این آسیب است. از سریال تلویزیونی «گمشدگان» صحبت می‌کنیم؛ مجموعه‌ای سی قسمتی که آنتن شبکه دوسیما آن را به مخاطب ارائه می‌کند. فیلمنامه سریال «گمشدگان» را احسان جوانمرد و رضا مقصودی به نگارش درآورده‌اند. تهیه‌کنندگی این سریال را علی‌حجازی‌مهر برعهده داشته است و رضا کریمی کارگردان سینما و تلویزیون این سریال را کارگردانی کرده است؛ تاکنون از این کارگردان سریال‌های «فاکتور هشت» و «راه‌ طولانی» را دیده‌ایم که در نوع خود مجموعه‌های موفقی محسوب می‌شوند. کریمی در گفت‌وگوی خود گفت: در صورتی کاری را می‌پذیرم که نظراتم درباره فیلمنامه لحاظ و اعمال شود و همیشه هم این نظرات به کامل شدن فیلمنامه کمک کرده‌اند. او معتقد است برای هر کاری تمام تلاش و توان خود را به کار می‌‌گیرد تا به سختی‌ها، محدودیت‌ها و مشکلات که به‌طور طبیعی در هر کاری وجود دارد غلبه کند و براساس مجموعه شرایط به ایده‌آل‌ترین شکل ممکن برسد؛ اتفاقی که در «گمشدگان» هم رخ داده است. کریمی کارگردانی است که در انتخاب قصه سخت‌گیری دارد اما به نظر او داستان «گمشدگان» مضمونی قابل تامل داشته است. گپ‌وگفت با این کارگردان پیرامون مجموعه تلویزیونی «گمشدگان» را در ادامه مشاهده می‌کنید: 

 

رضا کریمی را به عنوان کارگردان و فیلمنامه‌نویس می‌شناسیم، بنا به چه دلایلی نویسندگی سریال «گمشدگان» را خودتان بر عهده نگرفتید؟

فیلمنامه سریال «گمشدگان» خیلی پیش‌تر تصویب و پانزده قسمت آن نوشته شده بود و بعد کارگردانی کار به من پیشنهاد شد، بنابراین کار، نویسندگانی داشت که ماه‌ها درگیر آن بودند و طبیعتا خودشان هم باید نوشتن متن را به پایان می‌رساندند؛ ضمن این‌که اساسا نگارش فیلمنامه سریال، زمان زیادی می‌برد؛ کسانی که کار اصلیشان فیلمنامه‌نویسی است، خیلی بهتر می‌توانند برای این کار زمان بگذارند؛ با وجودی که همیشه دوست دارم فیلمنامه‌های خودم را بسازم اما این برای سریال خیلی عملی نبود و فرصت کافی وجود نداشت اما در کارهای سینمایی این تمایل بیشتر امکان‌پذیر است.

 

تعامل شما با نویسندگان سریال (رضا مقصودی و احسان‌ جوانمرد) تا چه حد بود؟ نویسندگان سر صحنه کنار شما قرار داشتند؟ با یکدیگر تبادل نظر داشتید؟

نه تنها در این سریال بلکه در سریال‌های قبلی هم همین‌طور بوده است؛ به این معنا که در صورتی کاری را می‌پذیرم که نظراتم درباره فیلمنامه لحاظ و اعمال شود و همیشه هم این نظرات به کامل شدن فیلمنامه کمک کرده‌اند، حتی مثلا در سریال «راه طولانی» چون پیش از فیلمبردای فرصت بود چند قسمت اول کار را خودم بازنویسی کردم اما در مورد فیلمنامه «گمشدگان» پیش از شروع کارم، جلسات مفصلی با فیلمنامه‌نویس‌ها داشتم و نظراتم را بیان کردم؛ در این جلسات پیرامون کلیت فیلمنامه و جزئیات آن بحث‌های خوبی داشتیم و نهایتا به تعامل و هماهنگی خوبی هم رسیدیم، البته آن‌ها سر صحنه نبودند اما پیوسته در ارتباط بودیم و به نظرم متناسب با شرایط و زمانی که داشتند تلاش خودشان را کردند

سریال «گمشدگان» کاری سفارشی بوده است؟

نمی‌دانم منظورتان از سفارشی بودن چیست؛ طرح این سریال مطابق تولیدات تلویزیون تصویب شده بود و بعد فیلمنامه‌اش نوشته شد و بعد از آن هم کارگردانی‌اش به من پیشنهاد داده شد.

پرداختن به معضلات و آسیب‌های اجتماعی همیشه دارای حساسیت‌های زیادی است؛ روایت داستانی با مضمون اعتیاد و آسیب‌های آن چقدر با ممیزی روبه‌رو شد؟ این ممیزی‌ها چقدر دست و پای شما را بست؟ باعث لطمه دیدن کار نشد؟

همین نکته که تلویزیون و مشخصا مدیران آن، این رویکرد و توجه را به طرح چنین موضوعاتی داشته و دارند مهم و قابل تقدیر است اما واقعیت این است که هر رسانه، چه سینما و چه تلویزیون، قاعده و ملاحظات خودش را دارد و کسی که قرار باشد در هر یک از این حوزه‌ها فعالیت کند یا کاری را بسازد باید قواعد و ملاحظات را به خوبی بشناسد و آن‌ها را رعایت کند؛ من با این قواعد هم در سینما آشنا هستم و هم در تلویزیون.

 

با توجه به این‌که این پروژه در تلویزیون تهیه و تولید می‌شد، پیش‌بینی مواجه شدن با ممیزی‌ها را داشتید؟ چه راهکاری برای رفع آن‌ها به کار گرفتید؟

در ساخت این سریال هم سعی بر رعایت ملاحظات تلویزیون داشته‌ام و البته تلاش کردم با تعامل و گفت‌وگو این ملاحظات به‌گونه‌ای پیش برود که در نهایت به تفکر کار و قصه لطمه‌ای نزند.

 

کاراکتر بهنام تشکر بیننده را به یاد نقش او در فیلم «لاک قرمز» نمی‌اندازد؟ شخصیت‌پردازی این کاراکتر دارای چه ریزه‌کاری‌هایی بود تا او را از آن نقش تمیز دهیم؟ تشکر، در بازی خود چه میزان متفاوت ظاهر شد؟

من فیلم «لاک قرمز» را دیده‌ام؛ در آن فیلم نقش بهنام تشکر نقشی نسبتا کوتاه بود اما شخصیتی که در «گمشدگان» بازی کرد ویژگی‌هایی داشت که با گفت‌وگو‌هایی که با هم داشتیم و تلاشی که او کرد کلا با نقش‌هایی که پیش از این بازی کرده بود، متفاوت از آب درآمد.

از ماحصل سریال «گمشدگان» راضی هستید؟ خروجی نهایی کار چقدر به تصورات و نقطه مورد نظر شما و آنچه روی کاغذ نوشته شده بود نزدیک است؟

من برای هر کاری تمام تلاش و توان خودم را به کار می‌برم تا به سختی‌ها، محدودیت‌ها و مشکلاتی که به‌طور طبیعی در هر کاری وجود دارد غلبه کنم و براساس مجموعه شرایط به ایده‌آل‌ترین شکل ممکن برسم؛ در «گمشدگان» هم همین‌طور بود و بر اساس مجموعه شرایط به حاصل مطلوبی رسیدیم؛ ضمن این‌که توجه داشته باشید مجموعه سی قسمتی «گمشدگان» با این تعدد لوکیشن و با توجه به این‌که بخش‌هایی از آن در شیراز می‌گذشت، در مدت زمانی حدود پنج ماه فیلمبردای شد.

وضعیت سریال‌سازی در تلویزیون را چطور ارزیابی می‌کنید؟

به‌ نظرم اگر زمان و دقت بیشتری در انتخاب موضوعات و نگارش فیلمنامه‌ها صرف شود و همین‌طور زمان و شرایط تولید یک اثر متناسب با نیازی باشد که آن اثر برای رسیدن به کیفیت مطلوب دارد، با نتیجه بهتری مواجه خواهیم شد. مدیران فعلی تلویزیون تا آن‌جایی که من در جریان هستم، برنامه‌های حساب شده و دراز‌مدتی دارند که اگر اجرایی شوند اتفاقات خوبی خواهد افتاد.


بعد از «گمشدگان» ترجیح شما فعالیت در مدیوم تلویزیون است یا سینما؟ چرا؟

به عنوان یک فیلمساز هم کار در سینما را دوست دارم و هم کار در تلویزیون اما در هر دو مدیوم فیلمنامه برایم اهمیت ویژه‌ای دارد، به‌خصوص در تلویزیون، چون غالبا فیلمنامه آماده‌ای برای کارکردن پیشنهاد می‌شود.
 

برای به اصطلاح درآمدن نقش‌ها چه میزان با بازیگران مشورت داشتید؟ چقدر به نظرات آن‌ها بها می‌دادید؟

همیشه بعد از تحلیلی که از نقش برای بازیگر می‌کنم، نظر و تلقی او را هم از نقش می‌شنوم و اگر به تحلیل و تصوری که خودم از نقش و آن شخصیت دارم نزدیک باشد و آن را کامل‌تر کند، می‌پذیرم.
 

روشنک گرامی بازیگری است که تجربه کارگردانی دارد، این ویژگی کار با او را آسان‌تر می‌کرد؟

به‌ نظرم روشنک گرامی بازیگر خوب و توانایی است و به‌ عنوان بازیگر و کارگردان همکاری خوبی با هم داشتیم.

برخی نقدها و نظرات در خصوص سریال «گمشدگان» حاکی از این موضوع است که این پروژه با وجود بازیگران حرفه‌ای و چهره آن‌گونه که باید نتوانست نظر مثبت بینندگان را جلب کند؛ به عنوان سازنده این سریال با این نظر موافقید؟

نه موافق نیستم !
 

تیتراژ سریال در هر قسمت تغییراتی دارد، یعنی اسامی بعضی بازیگران که در آن قسمت بازی ندارند حذف می‌شود، چرا؟ خود بازیگران گلایه‌ای ندارند؟

این نظر من بود که اسامی همه بازیگران بر‌اساس حروف الفبا در تیتراژ پایانی هر قسمت ذکر شود و در تیتراژ اول، اسامی بازیگرانی باشد که در آن قسمت بازی داشتند، خوشبختانه این کار تا این لحظه موجب هیچ گلایه‌ای نشده است.
 

به لحاظ تکنیکی چه فاکتورهایی از ساخت یک اثر سینمایی را در ساخت این سریال به کار گرفتید؟

به لحاظ کلی سعی می‌کنم روش و تکنیکی که در ساخت یک کار سینمایی دارم را در ساخت یک سریال هم به کار ببرم، البته تا جایی که زمان و شرایط این اجازه را به من بدهد.
 

فکر می‌کنید «گمشدگان» موفقیتی به اندازه «فاکتور هشت» و «راه طولانی» داشته است؟

به نظرم همه چیز گواه بر این است که «گمشدگان» هم خیلی مخاطب داشته و هم کار موفقی بوده است.


«گمشدگان» دارای چه ویژگی‌هایی بود که ساخت فیلم سینمایی خود را به تعویق انداختید؟

من غالبا پیشنهادهای زیادی برای ساخت سریال دارم اما در انتخاب قصه سخت‌گیرم؛ قصه باید یک مضمون قابل‌تامل و همین‌طور پرداختی درست داشته باشد؛ وقتی قسمت‌های نوشته شده «گمشدگان» را خواندم متوجه شدم می‌تواند نهایتا این مشخصات را داشته باشد، بنابراین راغب شدم اول این سریال را بسازم و بعد به کار سینمایی‌ام برسم.

منبع: صبا