پروتئین کینازهای گیرنده (بخش دوم)

هر تیروزین کیناز گیرنده در حالت فعال خود دیمری است که می تواند پروتئین های هدف را در ریشه های تیروزین فسفریله کند.

مرکز یادگیری سایت تبیان - مرجان سلیمانیان

در مطلب قبل دانستید کیناز فعال سپس ریشه های تیروزین بیشتری را در بخش سیتوزولی گیرنده فسفریله می کند. این ریشه های فسفریله به عنوان جایگاه بار اندازی برای انواع پروتئین های پیام رسانی ایفای نقش می کنند. حال نمونه های دیگری از تغییراتی که منجر به فسفریلاسیون متقاطع می شوند را توضیح می دهیم.

* فاکتور رشد مشتق از پلاکت (PDGF) یک دیمر و گیرنده آن مونومر است. اتصال همزمان یک دیمر PDGF به دو مونومر گیرنده باعث نزدیک شدن آنها به یکدیگر و فعال شدنشان با فسفریلاسیون متقاطع می شود.

شاید برایتان این سوال پیش آید که، فعال شدن گیرنده چه نتایجی دارد؟ افزایش فعالیت تیروزین کینازی گیرنده می تواند باعث فسفریلاسیون ریشه های تیروزین بیشتری در بخش سیتوپلاسمی خود گیرنده شود. به این ترتیب، این مولکول دارای تعدادی جایگاه بار اندازی (جایگاه اتصال) برای انواع پروتئین هایی می شود که دومین SH2 یا PTB دارند. چنین پروتئین هایی می توانند با این دومین های خود به جایگاه های دارای تیروزین فسفریله روی گیرنده متصل شوند و هر کدام انواع مسیرهای فرودست را فعال کند.

برای مثال، در یک گیرنده به خصوص در یک سلول و در هر زمان، یک یا تعدادی از پروتئین های زیر ممکن است به گیرنده فسفریله متصل شوند.

* Grb2 می تواند با دومین SH2 خود به گیرنده فسفریله متصل شود. این پروتئین سپس با دومین های SH3 خود (که به نواحی غنی از پرولین در پروتئین ها متصل می شود) پروتئین Sos را فراخوانی می کند. Sos یک GEF برای G پروتئین مونومری مهمی به نام Ras است.

شکل: پروتئین های برهمکنش دهنده با تیروزین کیناز گیرنده فعال (پروتئین هایی که می توانند با RTK ها برهمکنش دهند نشان داده شده است. Pl3-کیناز دارای یک زیر واحد تنظیمی (p85) و یک زیر واحد کاتالیتیک (p110) است.

اکثر گیرنده های تیروزین کینازی Ras را فعال می کنند.

Ras جز خانواده پروتئین های GTPase مونومری متصل شونده به GTP است که به وسیله دنباله لیپیدی با سطح سیتوپلاسمی غشاء مرتبط است.

Ras در حالت متصل به GTP فعال و در حالت متصل به GDP غیرفعال است.

1- پروتئین آداپتور پس از اتصال به تیروزین های فسفریله بر روی گیرنده فعال شده پروتئین دیگری را به کار می گیرد به نام پروتئین فعال کننده Ras

2- این پروتئین باعث تبادل GDP با GTP می شود و پروتئین Ras فعال می شود.

شکل: فعال شدن Ras توسط PTK، وقتی گیرنده با اتصال لیگاند فعال شود، می تواند پروتئین Grb2 را غیر مستقیم یا مستقیما (با دومین SH2 اش) فراخوانی کند. سپس Grb2 با دومین های SH3، پروتئین بعدی، Sos، را فرا می خواند و Sos به Ras.GDP (غیر فعال) متصل می شود (قدم اول). در قدم دوم، Sos تعویض نوکلدوتید Ras را کاتالیز می کند و آن را به شکل فعال (Ras.GTP) در می آورد. Ras یک G پروتئین مونومری کلیدی در پیام رسانی است.

Ras با یک لنگر لیپیدی به برگچه درونی غشای پلاسمایی متصل است. Sos که اکنون در مجاورت Ras قرار می گیرد، می تواند با تعویض نوکلئوتید گوانین، Ras را فعال کند. پروتئین های اثر کننده Ras (که در Ras فعال آنها را فعال می کند) انواع پروتئین کینازها هستند. Ras یک آبشار کینازی را به راه می اندازد که به مسیر MAPK موسوم است.

ادامه دارد ...

منبع: https://www.google.com

تنظیم کننده: محبوبه همت