غدیر برای بچه ها

نگاهی نو به غدیر،در آثار نویسندگان کودک و نوجوان

حسین جمالی فرد -بخش کتاب و کتابخوانی تبیان

روایت های داستانی درباره موضوعات دینی، همیشه برای بچه ها جذاب و هیجان انگیز و البته همراه با پرسش های فراوان است. حال اگر ماجرای غدیر خم با آن همه عناصر داستانی و شخصیت های مهم تاریخی و سیاسی هم موضوع یک کتاب باشد، قطعا جذابیت آن را دوچندان می کند. تاکنون کتاب های بسیاری درباره ماجرای غدیر خم برای رده سنی کودک و نوجوان منتشر شده است که هرکدام با نثری متفاوت و از زوایه ای جدید به این موضوع پرداخته اند و اهمیت آن را  برای کودک و نوجوان و به زبانی روان و قابل فهم بازگو کرده اند.

از طرف دیگر نگارش کتاب با موضوع دین برای این رده سنی نیز از اهمیت خاصی برخوردار است. انتخاب موضوع، شیوه روایت، نثر و نظم آن، پرهیز از انحرافات و داستان های غیر واقعی و حتی تملق آمیز، بیا واقعیت ها و حقایق که برای مخاطب قابل فهم باشد و از همه مهمتر جذابیت اثر چه در متن و چه در تصویر گری و چاپ از جمله مواردی است که باید در انتشار کتاب کودک و نوجوان در این حوزه لحاظ شود.به مناسبت فرارسیدن عید سعید غدیر خم، گروه کتاب و کتابخوانی تبیان چند اثر فاخر و پرمخاطب از نویسندگان صاحب سبک و با تجربه در این حوزه را برای مخاطبان همیشگی کتاب و ادبیات معرفی می کند.

یک روز در غدیر خم

نام کتاب بی شباهت به تیترهای مرسوم در رسانه ها نیست. « یک روز در غدیر خم» در واقع مصاحبه ای است فرضی با یکی از شاهدان عینی ماجرای غدیر که در قالب داستان برای مخاطب بیان شده است.شخصیت اصلی ماجرا، خبرنگاری است که سراغ یکی از اصحاب پیامبر می رود و در پرس و پاسخی در قالب یک گفتگوی رسانه ای، مساله غدیر را برای مخاطب نوجوان خود شرح می دهد.ابتکاری نو در بیان یک موضوع دینی که اتفاقا مورد پسند مخاطبان هم واقع شده و بیش از ده بار چاپ مجدد آن گواهی بر این ادعاست که اگر موضوعات دینی و قرآنی در قالبی جدید و به زبان قابل فهم ارائه شود، قطعا مورد استقبال قرار می گیرد.

حجت‌الاسلام حیدری ابهری از نویسندگان کتاب و کودک و نوجوان است که آثار متعددی در این حوزه از وی منتشر ده است. آثاری که محوریت آنها موضوعات دینی و قرآنی برای بچه ها بوده است. از اصول و فروع دین گرفته تا شرح رویدادها و وقایع مهم و تاثیر گذار دینی . نویسنده در این کتاب به خواننده  کمک می‌کند این گفت‌وگو را دنبال کند و حقایق غدیر خم را بصورت کاملا" مستند و واقعی و قدم به قدم از زبان یکی از شاهدان عینی آن ماجرا در صحرای غدیر خم بوده بشنود. تصویرگری کتاب «یک روز در غدیر خم» را طیبه توسلی انجام داده، چاپ یازدهم آن توسط انتشارات بوستان فدک روانه بازار کتاب شده است.

پرسش هایی که از زبان یک خبرنگار مطرح می شود و پاسخ آن را در این کتاب می خوانید:

گفتگویی با یکی از شاهدان عینی ماجرای غدیر خم

ماجرای هیجانی، جذاب و شگفت

صدا، تصویر ، حرکت

- با سلام خدمت شما صحابی محترم پیامبر (ص) لطفا" خودتان را معرفی کنید.

- ممکن است به بینندگان و شنوندگان ما بفرمایید چطور شدشمادراین سفر پیامبر(ص)را همراهی کردید ؟

- پیامبر قبل از ایراد خطبه چه اقداماتی را انجام دادند ؟

- چه کسانی با حضرت علی (ع)بیعت کردند ؟

- چرا یک عده با این جریان وسیع و مهم مخالفت کردند ؟

- تو خودت شنیدی ؟ دیدی؟

جشن برکه در مسیر غدیر

علی باباجانی شاعر و نویسنده ای است که بیش از 40 اثر از او برای مخاطب کودک و نوجوان منتشر شده است. باباجانی علاوه بر نوشتن، ترجمه و داوری اثار، سردبیر مجله سنجاقک هم هست. دو کتاب « در مسیر غدیر» و  «جشن بزرگ برکه» جدیدترین آثاری است که باباجانی درباره موضوعات دینی به خصوص موضوع غدیر نوشته است. کتاب «در مسیر غدیر» همان طور که از نامش پیداست مربوط به آخرین سفر پیامبر اسلام(ص) به حج و ماجرای غدیر است. در این کتاب مکان هایی که پیامبر در راه بازگشت از مکه به مدینه دارند اشاره می شود.نکته جالب کتاب این است که روایت داستان به صورت یک گزارش مستند بوده و به زوایایی از ماجرای غدیر پرداخته شده که تا به حال به آن اشاره نشده است.برای آنکه خواننده  نوجوان دچار خستگی نشود فصل بندی هایی آن به صورتی انجام شده که حوصله مخاطب به اصطلاح سر نرود.

‌ این کتاب 110 صفحه ای به صورت دو رنگ توسط انتشارات «بهار دلها» در 2 هزار نسخه منتشر شده است.

«جشن بزرگ برکه» کتابی دیگر با موضوع غدیر است که برای رده سنی کودک در 16 صفحه رنگی توسط علی باباجانی نوشته شده است. شخصیت های این کتاب همگی موجودات زنده طبیعت هستند و نویسنده ماجرای غدیر را به زیبایی و با بیان کودکانه از زبان برکه، پرنده و درختان برای خواننده تعریف می کند.

داستان انتخاب حضرت علی(ع) توسط رسول اکرم(ص) به امامت و ولایت با صمیمت و نثری روان کودکان را مجذوب خود می کند. کودک در این کتاب با نسیم، پرنده، درخت و برکه و ...آشنا می شود. موجودات زنده طبیعت که هرکدام بی صبرانه منتظر رسیدن پیامبرخدا  و امیرمؤمنان به سرزمین غدیر اند. در واقع علاوه بر مسلمانان، بخشی از طبیعت زنده غدیر خم، نیز شاهد ماجرای غدیر هستند و آن را برای خواننده بازگو می کنند.

«جشن بزرگ برکه» به تصویر گری سارا دستمالچیان با شمارگان 5 هزار نسخه توسط انتشارات بهار دلها منتشر شده است.

در بخشی از این کتاب می خوانیم:

نسیم به برکه گفت : خوش به حالت! اسم تو ماندنی شد

من هر جا بروم می گویم که پیامبر در غدیر ، علی را جانشین خودش معرفی کرد

برکه شاد شد. درخت ها شاخه  و برگ های خود را تکان دادند.

درخت اول گفت : کاش من برکه ی غدیر بودم

برکه گفت : خُب تو هم سایه ات را به پیامبر و یارانش بخشیدی

ما همه با هم هستیم و این خاطره را نباید فراموش کنیم.

قهرمان غدیر

حجت الاسلام سبحانی نیا و مدیر نشر جمال از نویسندگان دیگری است که علاوه بر نوشتن، کتاب های بسیاری را نیز برای رده سنس کودک و نوجوان منتشر کرده است. ناشری که دغدغه اش نشر کتاب هایی با موضوع دین برای بچه هاست. کتاب قهرمان غدیر این نویسنده درباره ولایت امیر المومنین (ع) است. چرا علی ابن ابی طالب به عنوان امیر مومنان انتخاب شد ؟شایستگی های حضرت علی ع  در چه چیز هایی خلاصه می شود؟ پاسخ این پرسش ها در کتاب قهرمان غدیر برای گروه سنی نوجوان به زیبایی بیان شده است. قهرمان غدیر مخاطب را  با ماموریت بزرگ پیامبر ص و رهبری و ولایت امیر مومنان حضرت علی (ع) آشنا می کند.قهرمان غدیر را نشر جمال در شمارگان 5000 نسخه برای مطالعه نوجوانان منتشر کرده است.

عید و جشن زیبا

اما جدیدترین کتبی که در در فاصله یک ماه مانده به فرارسیدن جشن عید غدیر وارد بازار کتاب شد، دو کتاب «زیباترین جشن» و «زیباترین عید» بودند. حجت الاسلام سید محمد مهاجرانی، نویسنده این دو اثر درباره واقعه غدیر برای کودکان است.نویسنده کتاب «زیباترین عید»، روایتی کودکانه  از حج و واقعه غدیر خم  و همه آنچه که در این مدت زمان روی داده را نقل می کند. همه چیز درباره جانشینی امام علی (ع) و اینکه چرا مسلمانان این واقعه را عید می دانند و در این روز جشن می گیرند.

زیبا ترین عید یک جلد دوقلوی دیگر هم دارد. کتاب را که پشت ورو کنید با یک جلد کتاب دیگر روبرو می شوید. کتاب «زیباترین جشن»،به زمان امروز آمده و داستان بچه هایی را تعریف می کند که هرسال در این روزها شروع به کار می کنند و مقدمات برگزاری یک جشن بزرگ را برچا می کنند.داستانی به سبک وسیاق بچه های امروزی با همه عناصری که در دهه نود می توان در شهر و روستاهایی که جشن های عید را برگزار می کنند، مشاهده کرد.این مجموعه تک جلدی اما دو داستانی را مژگان طائی نیا و وجیهه گلمزاری تصویر گری کرده اند و در مارگان سه هزار نسخه توسط انتشارات جمکران روی پیشخوان کتابفروشی ها قرار گرفته است.