لردگان،بهشت پنهان چهار محال وبختیاری

لُردِگان یکی از شهرهای استان چهارمحال بختیاری ایران است. این شهر مرکز شهرستان لردگان بوده و در بخش مرکزی این شهرستان واقع شده‌است. اقلیم لردگان نیمه مرطوب گرم با زمستانهای نیمه سرد است.

جوشش چشمه برم در مرکز شهر لردگان گردشگاه باهمین نام را به وجود آورده‌است. این چشمه پرآب علاوه بر تأمین آب کشاورزی و آشامیدنی یکی از سرشاخه‌های کارون به‌شمار می‌آید.بر اساس پژوهش باستان شناسان پیشینه تاریخی شهرستان لردگان به هزاره هفتم قبل از میگردد. نام لردگان بارها در متون تاریخی به عنوان شهری آباد و پر رونق ذکر شده است.

تپه کندر

یکی از جاذبه های باستانی بخش فلارد، تپه ایست به نام کندر که در گویش محلی به آن تل کندرمی گویند. این تپه مربوط به دوران پیش از تاریخ ایران باستان است و در شهرستان لردگان، بخش فلارد، روستای کندر واقع شده و این اثر در تاریخ 24 فروردین 1382 با شماره ثبت 8242 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است بر فراز تپه سکوتی ژرف حکم فرماست .

در زمان های دور خانه های این منطقه به صورت مطبق روی هم بنا شده بودند و در طول تاریخ آرام آرام خراب شده و این تپه به این صورت شکل گرفته است .

دره تنگ زندان

در دره تنگ زندان در منطقه حفاظت شده سبزه کوه روبری قله کلار این آبشار قرار دارد.کرودی کن در زبان محلی مرکب از کلمه های کر به معنای مه و دی به معنای دود است نامی زیبا برای این آبشار ریزش آب از ارتفاع بالا و باد باعث معلق شدن ذرات ریز آب در آسمان می شود. این آبشار در 55 کیلومتری شمال لردگان در استان چهار محال و بختیاری قرار دارد. این آبشار در بین دیواره های سنگی بلندی از دو طرف در میان دره ای عمیق واقع شده است. به دلیل سختی دسترسی به این مسیر نام این دره تنگ زندان گذاشته شده که مجموعه ای زیبا از کوهستان ،‌آبشار ، جریان آب ،گیاهان خودرو و حیات وحش است ،‌چند صباحی بیش نیست که به شکل اتفاقی طی یک گشت هوایی نقاب از رخ زیبای بی مثال خود باز کرد و الان تنها گردشگران و کوهنوردانی که خستگی سفری چند روزه از میان صخره ها و ناهمواریهای کوهستان را به جان می خرند ، می توانند حظ بصرازاین قطعه گمشده بهشت زمینی را در ضمیر خاطره یا چشم تنگ دوربینهای تصویربردار خود جاودانه کنند. مسیر این آبشار از طریق کره بست و پل خدا آفرین است. ارتفاع آن بسیار بلند و منظرة آن بسیار دیدنی و جالب است. طول کلی آبشار 120 متر است و طی دو مرحله 50 و 70 متری سرازیر می شود. حجم آب فروریخته از بالای آبشار باعث پخش شدن قطرات و ذرات بسیار ریزی در فضا می شود همچون مه یا دود سفید رنگی که تمام فضای اطراف آن را می پوشاند و باعث عدم دسترسی نزدیک به آبشار می شود. بطوریکه از فاصله حدود 100 متری آبشار باید به آن نگریست یا عکسبرداری نمود. و برای کمی نزدیک شدن باید پوشش کامل ضد آب، پانچو یا بارانی بر تن داشت. سبزه ها و خزه های نزدیک آبشار که همان ذرات پاشنده معلق در فضا عامل رویش آنها هستند باعث لغزنده بودن محیط گشته و باید بسیار مراقب بود تا حادثه ای برای افراد پیش نیاید. 10 آبشار مرتفع در دره تنگ زندان سبزکوه واقع گردیده که بدلیل شیب زیاد و نبود راه مالرو مشخص، حتی عشایر نیز قادر به گذر از آن نیستند.

هزاردره

هزاردره کوهستانی بلند است که در بخش مرکزی زاگرس در جنوب غرب کشور عزیز ایران واقع گردیده است. این کوهستان در شرق استان چهارمحال و بختیاری قرار گرفته است. از نظر تقسیم بندی جغرافیای سیاسی بخش جنوبی کوهستان هزار دره در بخش مرکزی شهرستان لردگان و بخش شمالی آن در شهرستان بروجن قرار گرفته است. کوه هزار دره از شمال و شمال خاوری به کوه چرو و دشت گندمان، شمال غرب به سبزکوه و در دامنه جنوبی آن رودخانه کره بس در جریان است. تنگ معروف دز یا زندان با آبشار و چشمه مشهور کرودی کن هزار دره را از سبزکوه جدا می کند. روستاهای پیرامون و نزدیک هزار دره از سوی شرق سرپیر، از شمال شرقی مورچگان و وستگان و از جنوب روستای دو مکان و برجویی هستند.به نظر می رسد نام هزار دره از فراوانی دره های کوچک این کوهستان برگرفته شده است. در نزد برخی از کوچ نشینان و مردم محل هزار دره شامل دو کوه هزار دره پایین و بالا است که برخی به اشتباه هزار دره پایین را سبزکوه می خوانند در حالیکه سبزکوه در شمال باختری هزاردره و تنگ دز واقع گردیده است.

از مهمترین ویژگیهای کوه هزار دره وجود دره های فراوان که هم در تشکیلات زمین شناسی آهکی و هم مارن ها چنین دره های کوچک و فراوان را می توان مشاهده کرد. در واقع مقاومت کم سنگهای مارنی در برابر فرسایش و همچنین عامل هایی دیگر (مانند حرکت بهمن های برفی و آب ناشی از ذوب برفها، شیب تند دامنه ها ، کاهش پوشش گیاهی و غیره) قدرت فرایندهای فرسایشی را بیشتر کرده و چنین شکل هایی را بوجود آورده است . علاوه بر آن انحلال و ساختار زمین ساختی را نیز به عنوان عوامل شکل گیری دره های کوچک بسیار در سنگ های آهکی بایستی به آنها اضافه کرد.

چشمه سندگان

چشمه سندگان در روستای سندگان از توابع بخش فلارد شهرستان لردگان استان چهارمحال و بختیاری و 60 کیلومتری شهر لردگان قرار دارد.

چشمه سندگان دارای آبی گواراست و در اطراف آن درختان سرسبز و درختان سیب روییده‌اند که این امر سبب شده است این منطقه از نقاط گردشگری شهرستان لردگان به شمار رود. در مجاورت این چشمه استخر پرورش ماهی سردآبی راه‌اندازی شده و زیبایی این مکان را دوچندان نموده است.

پارک جنگلی پَروَز

پارک جنگلی پَروَز در 50 کیلومتری شهرستان لردگان و 155 کیلومتری شهرکرد (مرکز استان چهارمحال و بختیاری) قرار دارد.

گردشگاه زیبای پروز با طبیعت بهشت‌گونه خود و قرارگیری در امتداد دره‌ای سرسبز، سالانه میزبان هزاران گردشگر از داخل و خارج استان می‌باشد. محیط دنج و خلوت، سایه درختان بلند و قد برافراشته، چشمه‌های زلال، شالیزارهای سرسبز و درختان جنگلی پیرامون آن، از ویژگی‌های جالب توجه این گردشگاه به شمار می‌روند.

آبشار آتشگاه

آبشار آتشگاه در 190 کیلومتری شهرکرد، 40 کیلومتری شهر لردگان، پس از روستاهای میلاس و سردشت شوش در روستای آتشگاه قرار دارد.این آبشار زیبا که به آبشار مینیاتوری شهرت دارد یکی از بی‌نظیرترین جاذبه‌های طبیعی و گردشگری ایران به شمار می‌رود. آبشار با حرکت مواج خود سکوت منطقه را می‌شکند و بی‌بدیل‌ترین جلوه‌های طبیعی را رقم می‌زند.

مسیر این آبشار از محل چشمه تا اتصال به رودخانه خرسان را فضای سرسبز از انواع درختان و گیاهان جنگلی فراگرفته است. شیب زیاد و پستی و بلندی‌های دره، آبشارهای کوچک متعددی را ایجاد کرده است.رودخانه خرسان یکی از سرچشمه‌های اصلی رودخانه بزرگ کارون و از ارتفاعات برفگیر دنا و زاگرس مرکزی در جنوب استان اصفهان و شمال کهگیلویه و بویر احمد سرچشمه می‌گیرد و پس از الحاق چندین رود و چشمه دیگر در استان چهار محال بختیاری وارد استان خوزستان می‌شود.جاده آسفالته‌، نشیمنگاه، آلاچیق، سرویس بهداشتی و دسترسی به روستاهای اطراف از امکانات موجود درآبشار آتشگاه لردگان است.روستای آتشگاه که خاطرات سرداران عیلامی را به یاد می‌آورد،‌ دره‌‌ای زیبا با خصوصیات طبیعی است. در میان دره، نهر خروشانی جاری است و سنگ‌های آهکی و گچی و درختان کهنسال گردو، چنار، بلوط و زبان‌گنجشک پیرامون آن را فرا گرفته‌اند و شیب زیاد و پستی و بلندی‌های جابجای آن آبشارهای کوچک متعددی را در طول 3 کیلومتر ایجاد کرده است.این منطقه آب و هوایی معتدل متمایل به گرم دارد و‌ در میان دره هوا به شدت خنک و روح‌‌افزا است و کمی تأمل در آن خستگی راه را از تن آدمی به در می‌کند.

در فاصله‌ 200 متری دو آبشار نسبتاً بزرگ که هر هفته در ایام تعطیل پذیرای مسافران از راه رسیده دور و نزدیک است،‌ خودنمایی می‌کنند که در پیوند با عناصر زیبای طبیعی مانند دره ، سبزه‌زار و اقلیم مناسب، ‌فضای بسیار فرحبخشی را جهت گذران اوقات فراغت و تفرج فراهم می‌آورند.

چشمه میاس

چشمه میاس در روستای دهنو میلاس واقع در استان چهارمحال و بختیاری ، شهرستان لردگان بخش مرکزی و مرکز دهستان میاس می باشد.این چشمه در 10 کیلومتر مرکز شهرستان لردگان واقع شده است.چشمه میاس که از بالای این دشت از دل زمین می جوشد و دشت را آبیاری می کند. این چشمه با دبی آب 450 تا 550 لیتر در ثانیه در سال های پر بارش، آب کشاورزی دشتی یک هزار و 700 هکتاری میاس را تأمین می کند و باعث حاصلخیز شدن زمین های کشاورزی گشته به طوری که محصول برنج میاس در منطقه و استان های همجوار زبانزد شده است و هر ساله عده ی زیادی برای خرید برنج به این منطقه می روند.

امامزاده بوگر

گورستان و امامزاده بوگر مربوط به دوره صفوی – قاجار است و در شهرستان لردگان، بخش مرکزی، روستای بوگر واقع شده و این اثر در تار یخ 11 مرداد 1384 با شماره ثبت 12417 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

امامزاده جعفر میل شاه

بقعه امامزاده جعفر میل شاه در سه کیلومتری خارج از روستای بارز، نزدیک روستای میل شاه، بر روی تپ های مشرف بر دره و قبرستان تاریخی، در 64 کیلومتری شمال شرق شهر لردگان واقع شده و چشم انداز آن زیبا است.بقعه، بنایی کوچک و زیباست که به صورت برج مدور به قطر 5 و ارتفاع 6 متر ساخته شده و شالوده آن از سنگ لاشه و ملات گل است. در سال های اخیر جهت استحکام بنا از گچ استفاده شده و در کوچک بقعه از جانب مشرق باز می شود که به جهت ارتفاع کم بقعه به ناچار باید به هنگام وارد شدن به بقعه خم شد.پیرامون امامزاده، گورستان قدیمی روستای بارز است که سنگ قبرهای قدیمی در آن یافت می شود که آنچه ما دست یافتیم مربوط به سال 1123 ه.ق بود. اکثر این سنگ قبرها به صورت عمودی در بالای سر قبر اموات کار گذاشته شده اند و از نوع سنگ تخت کوهستانی است. متاسفانه از هویت شخصیت مدفون در بقعه اطلاعی حاصل نشد.

گنبد نمکی باغ بهزاد لردگان

گنبد نمکی باغ بهزاد در دشت جوانمردی ، در جنوب استان چهارمحال و بختیاری ، در شرق لردگان واقع شده است.

در این دشت، گنبد نمکی باغ بهزاد به عنوان یک پدیده ویژه زمین ساختی ، محدودیت های خاص محیطی را به وجود آورده.عمده ترین مواد این گنبد نمکی را سنگ نمک، گچ، آهک، دولومیت، ماسه سنگ، شیل و مارن های رنگارنگ تشکیل می دهد.

گنبد نمکی مزبور به صورت گنبدی کشیده با درازای نزدیک به 6 کیلومتر و پهنای متوسط 1 کیلومتر برونزد است و 4 کیلومتر مربع گسترش دارد. عامل رسیدن این گنبد نمکی به سطح زمین از یک طرف نیروهای تکنونیکی بویژه گسل ها و از طرف دیگر وزن سبک نمک است.

قلعه چهار طاقی

منبع: جام جم