تهیه پودر جرمگیر دندان، دستاورد برتر دوره دوم دبیرستان فرزانگان 1 در بخش سمینار

دوازدهمین دوره از پروژه های دانش آموزی تبیان نیز با یاری خداوند و حضور پر شور شما دوستان و علاقمندان به پایان رسید.

در این دوره از جشنواره تعداد 126 گروه در بخش های سمینار های علمی، غرفه های نمایشگاهی و مسابقات به عنوان گروه های برتر، برگزیده و معرفی شدند.

بر آن شدیم تا با معرفی پروژه های گروه های برتر علاوه بر قدردانی از این دوستان نوآور، زمینه ای را برای ایده پروری سایر پژوهشگران علاقمند فراهم آوریم.

مقطع: دوره دوم متوسطه

موضوع: تهیه پودر جرمگیر و از بین برنده ی پلاک دندانی

نام مدرسه: دبیرستان فرزانگان 1

نام استاد: خانم زهرا تارخ

دانش آموزان: هیوا حر، هلیا خسروی

چکیده:

امروزه یکی از بیماری های رایج و مزمن در جهان، پوسیدگی های دندانی، تورم و التهاب لثه  و بیماری های پریودنتال و... می باشد.

حدودا ده دقیقه بعد از هر بار مسواک زدن، روی دندان ها پلاک دندانی تجمع می کند که متشکل از ذره های کوچک غذایی و باکتری 184084 های دهان از جمله باکتری استرپتوکوک موتانس است. قرار گرفتن لایه های پلاک روی دندان و لثه و زدوده نشدن آن به مرور زمان، سبب تشکیل جرم بر روی دندان می شود. پلاک دندان عامل اولیه و اصلی بسیاری از بیماری های مربوط به دندان از جمله پریودنتیت و بیماری های ذکر شده است. در حال حاضر جرم گیری تنها راه موجود برای زدودن جرم از دندان است.

در این پروژه، از عصاره های گیاهی مریم گلی ، رزماری، چای سبز که خاصیت از بین برنده ی باکتری  استرپتوکوک موتانس دارند استفاده شده است. عصاره چای سبز رشد استرپتوکوک موتانس را مهار کرده و از اتصال آن به مینای دندان جلوگیری می کند. همچنین از نانو ذره سیلیکا که خاصیت صیقل دادن و سایندگی زبری های (باکتری ها) سطح دندان را دارد و این زبری های نانو متری را به اندازه قابل توجهی کاهش می دهد استفاده شده است.

استرپتوکوک موتانس یکی از میکرو اورگانیسم هایی است که در ایجاد پوسیدگی دندان مطرح می باشد. استرپتوکوک موتانس می تواند در محیط زیستی شامل سطوح مخاط در معرض جریان بزاق، با تشکیل کلونی یا زندگی آزاد در بزاق و تکثیر به صورت ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ، ﭘﺎﻳﺪار ﺑﻤﺎﻧﺪ ولی ﺑﺎﻛﺘﺮی های دیگر نمی توانند به صورت آزاد با تکثیرهای مضاعف باقی بمانند و باید به سطح مخاطی وصل شوند.

تجمع و متابولیسم باکتری ها در سطوح سخت دهان، به عنوان عامل اولیه پوسیدگی دندان و التهاب لثه مطرح می باشند.

الگوی رشد پلاک دندانی در سه مرحله ی زیر قابل توضیح است:

1- پیوستن باکتری ها روی سطوح سخت دندان

2- تشکیل کانون های میکروسکوپی بر روی سطوح دندان

3-تشکیل پلاک و ایجاد جرم از زیر لثه

وقتی از نانو ذره سیلیکا برای صیقل و سایندگی سطح دندان استفاده می‌شود، در مقایسه با دیگر سایندگان، کاهش قابل توجه زبری (باکتری) های در حد نانومتر سطح دندان که اصلی ترین آن ها استرپتوکوک موتانس است، مشاهده می شود.

ﺑﻴﻦ ﻣﻴﺰان اﺳﺘﺮﭘﺘﻮﻛﻮك ﻣﻮﺗﺎﻧﺲ و درﺻﺪ ﺷﻴﻮع ﭘﻮﺳﻴﺪﮔﻲ راﺑﻄﻪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﻲ وﺟﻮد دارد. ﭘﺮﻛﺮدن دﻧﺪان ﺗﻌﺪاد اﺳﺘﺮﭘﺘﻮﻛﻮك ﻣﻮﺗﺎﻧﺲ را ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻤﻲ دﻫﺪ ﺣﺘﻲ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﭘﺮﻛﺮدﮔﻲ ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ اﺛﺮ روی ﻛﻠﻨﻲ ﻫﺎی اﺳﺘﺮﭘﺘﻮﻛﻮك ﻣﻮﺗﺎﻧﺲ ﺑﮕﺬارد و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺪاﺑﻴﺮ دﻳﮕﺮ ﺑﺮای ﻣﻬﺎر اﺳﺘﺮﭘﺘﻮﻛﻮك ﻣﻮﺗﺎﻧﺲ اﺗﺨﺎذ ﻧﻤﻮد.

وقتی از نانو ذره سیلیکا برای صیقل و سایندگی سطح دندان استفاده شود، در مقایسه با دیگر سایندگان، کاهش قابل توجه زبری (باکتری) های در حد نانومتر سطح دندان که اصلی ترین آن ها استرپتوکوک موتانس است، مشاهده می شود. بنابراین استفاده از این نانو ذره در ساخت پودر مورد نظر این پروژه ضروری است.

روش کار

مواد لازم:

اتانول، رزماری، چای سبز، مریم گلی، استون، هیدروکلریک اسید

لوازم و دستگاه ها: 

کاغذ صافی، ارلن، بشر، قیف، شیشه ساعت، قاشقک فلزی، استوانه ی مدرج، سوکسله، هیتر، آون، آسیاب، بلندر، استیرر

مراحل و ترتیب روش کار:

• تهیه نانو ذره سیلیکا

• عصاره گیری از مریم گلی

• عصاره گیری از رزماری

• عصاره گیری از چای سبز

• تهیه ی محیط کشت باکتری

تهیه‌ی محلول آنتی بیوتیک بر ضد باکتری موتانس

• بررسی اثر عصاره های گیاهی بالا برروی باکتری موتانس

نتایج

نتایج نشان می‌دهد در اطراف دیسک ‌های جایگذاری شده هاله‌ عدم رشد باکتری دیده می‌شود که نشان دهنده‌ اثر ضد باکتری محلول تهیه شده است.

منابع:

برای مشاهده مجموعه فایل های ضمیمه اینجا کلیک کنید.

بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان

تهیه: نگار تجملیان-  تنظیم: نسرین صادقی