آداب گفتگو و سخن گفتن
نکاتی در مورد آداب سخن گفتن، یا بایدها و نبایدهای کلام که برای همه لازم است
یعنی چکار کنیم که هم خوب حرف بزنیم، هم خوب گوش کنیم، هم به دیگران احترام بگذاریم و هم احترام خودمان حفظ شود ...
اول اینکه هیچ گاه حرف کسی را قطع نکنیم، تا سخن فرد مقابل تمام نشده چیزی نگوییم.
دوم، اظهار فضل نکنیم؛ یعنی اگر دو نفر با هم صحبت می کنند و یا از کسی سؤال کردند و ربطی به ما ندارد، دخالت نکنیم و حرفی نزنیم.
سوم، تا چیزی را از ما نپرسیدند جواب ندهیم.
علامه طباطبایی وقتی برای روضه به منزل آیت الله مرعشی یا گلپایگانی می آمد، یکپارچه سکوت محض بود و چیزی نمی گفت؛ چون خود را مسؤول نمی دانست.
تا کسی از شما نپرسیده، شما مسؤول نیستید. تازه اگر از جمع پرسیدند که من هم مسؤول هستم، لازم نیست که اول جواب بدهم، بگذار دیگران جواب بدهند؛ آری اگر جواب آنان کامل نبود، جواب را کامل کند؛ البته به گونه ای جواب بدهد که توهین به دیگران نشود.
چهارم، استراق سمع، ممنوع و حرام است، حرف دیگران را که به ما ربطی ندارد و راضی نیستند گوش نکنیم، این صریح قرآن و روایات است، اگر دو نفر با هم حرف می زنند که ربطی به ما ندارد، نباید سعی و دقت کنیم که ببینیم چه می گویند، نباید به سخن آنان گوش کنیم.
پنجم، لحن سخن و کلام نیز خیلی مهم است، نه خیلی بلند ونه آهسته باشد، با صدای متعارف باشد.
در هر مجلسی مناسب آن مجلس سخن بگوید.
در اثنای سخن با چشم و دست و ابرو اشاره نکند.
در مخاطبه و محاوره با ملاطفت و مهربانی سخن بگوید.
حرکات و اقوال و احوال کسی را حکایت نکند، صدا و رفتار کسی را تقلید نکند، ادا در نیاورد؛ زیرا همه اینها غیبت و حرام است.
آغاز سخنش با کلمات و حرف های زیبا باشد تا مردم به فال نیک بگیرند.
منبع:
کانال رسمی استاد احمد عابدی زید عزّه
