مدیریت تب نوزاد

وجود هر نوع عارضه ای که باعث رنج و ناراحتی در کودکان شود واقعا دلخراش خواهد بود. یکی از مهم‌ترین مواردی که والدین به خصوص مادران فرزند اولی را در روزهای پس از زایمان، مضطرب و پُراسترس می‌کند همین مساله تب است.

گونه‌های سرخ نوزاد، به همراه بی قراری، نخوردن شیر، استفراغ و سرفه و بی‌خوابی و بی‌حالی مادران را به سمت استفاده مداوم از دماسنج‌های موجود در بازار برای سنجش درجه دمای بدن، سوق می‌دهد. گذشته از رفتارهای وسواس گونه بسیاری از مادران که برسر هر صدم بالا و پایین شدن درجه دمای بدن کودک که ازطریق دماسنج مشاهده می‌شود، دچار  یاس و استرس و پریشانی می شود، باید به این مساله توجه ویژه ای داشت. اول از هرکاری باید تعریف تب را بدانیم و سپس تغییرات درجه دمای بدن انسان در طول شبانه روز را هم بدانیم. پس از آن باید منشاء بروز تب را بشناسیم تا بتوانیم، قضاوت درستی در زمان وقوع آن داشته باشیم و بدون نگرانی خدمات و حمایت‌های لازم را  برای کودک انجام دهیم.

تب نشانه ای از یک بیماری بوده و وضعیتی است که دمای بدن در جانوران خونگرم از حالت طبیعی آن بالاتر می رود. حالت تب نشان دهنده مبارزه بدن با یک عامل بیماری زا و یا پاسخ ایمنی، دستگاه ایمنی به تهدیدات می باشد. دمای طبیعی بدن انسان ۳۷ درجه است و دمای بیشتر از ۳۸ را تب می نامند. البته دمای بین ۳۷/۵ تا ۳۷/۹را تب خفیف می گویند.

یکی از عوارض تب، عدم فعالیت درست و مناسب آنزیم و بسیاری دیگر از میکروارگانیسم‌های بدن انسان است. همچنین مهم ترین عارضع تب های بالای ۴۰ درجه در کودکان، تشنج خواهد بود که بیشتر هم درکودکان ۶ ماهه تا ۳ ساله اتفاق می افتد. البته با وجود اینکه تنها در ۲ تا ۵ درصد کودکان، تب منجر به تشنج می‌شود، باید پس از مشاهده تب (۳۸) به پزشک مراجعه کرد.

یکی از عوامل مهمی که باید در نظر داشته باشید آن است که درجه حرارت بدن انسان در طول شبانه روز تغییر می کند، به طوری که در ابتدای روز یعنی حدود ساعت 4- 5 صبح کمترین میزان دما و در انتهای روز یعنی حدود 4- 5 بعدازظهر بیشترین میزان دما را تجربه خواهد کرد. اختلاف دمایی این دو نقطه حدوداً 6/0 می باشد که چنانچه بیشتر از این مقدار به صورت مشهود باشد، نشانه ای از بیماری به حساب خواهد آمد. البته درجه دمای اندازه‌گیری شده از طریق دهان وقتی به 375 می رسد ما آن را تب می نامیم از سوی دیگر زمانی که دماسنج مقعدی استفاده می شود درجه 38 به عنوان تب در نظر گرفته می شود.

در  محافل پزشکی بین صحت درجه دمای اندازه گیری شده از طریق دهان، گوش، زیر بغل ومقعد اختلاف نظرهایی وجود دارد اما بیشتر تحقیقات اندازه گیری درجه دمای بدن انسان از طریق مقعد را  مبنای تصمیم گیری بهتر پزشکان معرفی کرده‌اند. اقدامات پزشکی که برای کاهش تب انجام می‌شود، تجویز پاراستومول و آسپرین و آرام  کردن کودک است.

در موارد زیر باید سریعاً به یک پزشک مراجعه کرد:

*  نوزاد کوچک‌تر از ۳ ماه  دمای بیش از ‎۴۰°C

*  کاهش وزن  تشنج مکرر یا طولانی با وجود تلاش برای کاهش دما لکه‌هایی بر روی پوست

*  بی‌هوش شدن  گریهٔ دائم سایر موارد خطرناک

به هر حال تنظیم دقیق دمای اتاق استراحت کودک و مراقبت از بهداشت جسم کودک در کنار بهداشت روانی اوست که شرط سعادت او در زندگی آینده خواهد بود. این مراقبت‌های والدین از سلامت کودکانشان هست که تفاوت‌های بارز آنها را در آینده رقم خواهد زد و به نظر می رسد بهترین سرمایه گذاری برای انسان، سرمایه گذاری در امر سلامت او می باشد.

منبع : ماهنامه کودک