كاشت حلزون شنوایی ، دستگاهی برای كمك به ناشنوایان
دستگاه كاشت حلزون شنوایی یك دستگاه الكترونیكی است كه بخشی از شنوایی را به افراد ناشنوا برمی گرداند. این دستگاه توسط عمل جراحی در گوش داخلی گذاشته می شود و توسط دستگاهی كه خارج از گوش قرار می گیرد فعال می شود . بر خلاف سمعك، این دستگاه صدا را بلندتر و آشكار تر نمی كند. در عوض دستگاه بدون نیاز به قسمتهای آسیب دیده سیستم شنوایی مستقیماً عصب شنوایی را تحریك می كند و به اشخاصی كه ناشنوائی شدید دارند اجازه می دهد كه اصوات را دریافت كنند.
شنوایی طبیعی چیست؟
گوش شما از سه بخش تشكیل شده كه نقشی حیاتی در شنیدن ایفا می كنند، گوش خارجی، گوش میانی و گوش داخلی.شنوایی هدایتی:
صوت از مجرای گوش خارجی گذشته و باعث لرزش پرده گوش می شود. 3 استخوان كوچك در گوش میانی این لرزش را از پرده گوش به بخش حلزونی گوش در گوش داخلی هدایت می كنند.شنوایی حسی - عصبی:
وقتی سه استخوان كوچك حركت می كنند، امواجی درمایع مجرای حلزونی به وجود می آورند و این امواج بیش از 16000 سلول ظریف شنوایی (سلولهای مویی) را تحریك می كنند. حركت این سلولهای مویی باعث تولید یك جریان الكتریكی در عصب شنوایی می شود. این جریان از طریق ارتباطاتی تا مناطق شنوایی مغز رسیده و در آنجا به صورت صوت شناخته می شود.اختلال شنوایی چگونه است ؟
اگر شما بیماری یا انسدادی در گوش خارجی یا میانی داشته باشید، ممكن است شنوایی هدایتی شما آسیب ببیند كه عمدتا درمانهای دارویی و جراحی می توانند این مورد را رفع كنند.اما مشكل گوش داخلی می تواند باعث آسیب شنوایی حسی - عصبی شده و ناشنوائی عصب ایجاد كند . در این حالت اكثر سلولهای مویی آسیب می بینند و عملكردی ندارند. اگر چه بسیاری از رشته های اعصاب شنوایی ممكن است سالم مانده و امواج الكتریكی را به مغز انتقال بدهند ، ولی این رشته ها به علت آسیب سلولهای مویی بدون پاسخ هستند. به دلیل اینكه در ضایعه شنوایی حسی- عصبی شدید امكان بهبودی با دارو وجود ندارد این ضایعه فقط با كاشت حلزون شنوایی قابل درمان است.
دستگاه كاشت حلزون شنوایی چگونه كار می كند؟
دستگاه كاشت حلزون شنوایی بدون استفاده از سلولهای مویی آسیب دیده صحبتها و صداهای محیطی را به سیگنالهای الكتریكی تبدیل كرده و این امواج را به عصب شنوایی می فرستد.این سیستم تشكیل شده از یك وسیله الكترونیكی كوچك كه توسط عمل جراحی در زیر پوست و پشت گوش قرار می گیرد و یك پردازنده گویایی كه معمولاً خارج از گوش بر روی كمربند یا داخل جیب گذاشته می شود. اغلب یك میكروفون برای دریافت اصوات در خارج از بدن قرار می گیرد و پشت گوش نصب می شود. پردازنده گویایی صداها را به سیگنالهای الكتریكی مشخصی تبدیل می كند. این كدها از طریق سیم نازكی به سمت بالا و به وسیله های نصب شده در پشت گوش انتقال می یابد و به صورت امواج رادیویی از پوست گذشته و به الكترودهای كاشته شده در حلزون شنوایی می رسد. سیگنالهای دریافتی توسط الكترودها، رشته های عصبی شنوایی را تحریك می كنند تا اطلاعات را به مغز فرستاده و در آنجا به صورت صداهای معنی دار، تفسیر و معنی می شوند.
چه افرادی می توانند از این دستگاه بهره مند شوند؟
كاشت حلزون شنوایی فقط برای اشخاصی طراحی شده كه از سمعك نتیجه خوبی نمی گیرند و یا دچار ناشنوایی مادرزادی هستند. این افراد باید 2 سال به بالا باشند( مگر اینكه مننژیت دوران كودكی باعث ناشنوایی شده باشد)متخصصین گوش و حلق و بینی عمل جراحی كاشت حلزون را انجام می دهند، ولی همه متخصصین مربوطه قادر به انجام این كار فوق تخصصی نیستند . بدین منظور پزشك شما می تواند برای ارزیابی ، شما را به یك كلینیك مخصوص كاشت حلزون ارجاع نماید. این ارزیابی توسط تیم كاشت حلزون انجام می پذیرد( شامل : متخصص گوش و حلق و بینی- شنوایی سنج- گفتار درمان- روانپزشك- پرستار و دیگر افراد مورد نیاز) كه آزمایشهای مورد نیاز را از شما به عمل خواهند آورد:
ارزیابی گوش: متخصص گوش و حلق و بینی، گوش میانی و داخلی شما را معاینه و بررسی می كند تا مطمئن شود عفونت فعال و یا اختلال دیگری مانع از جراحی كاشت حلزون شنوایی نباشد.
ارزیابی شنوایی ( شنوایی سنجی):
شنوایی سنج آزمونهای كامل شنوایی را انجام می دهد تا مشخص شود شما با و یا بدون سمعك تا چه اندازه قادر به شنیدن هستید. ارزیابی رادیوگرافی( اشعهX): به وسیله پرتونگاریهای مخصوصی كه معمولاً با سی تی اسكن و ام آرآی انجام می گیرد ، وضعیت گوش داخلی شما بررسی می شوند.ارزیابی روانشناسی:
بعضی از بیماران ممكن است احتیاج به آزمونهای روانشناسی داشته باشند كه معلوم شود آیا می توانند از نظر روانی با فرآیند جراحی كاشت حلزون شنوایی سازگاری یابند یا خیر. ارزیابی جسمانی: متخصص گوش و حلق و بینی شما معاینات جسمانی كاملی از شما انجام خواهد داد تا هر گونه مشكلات بالقوه ای را كه ممكن است در هنگام بیهوشی عمومی برای شما پیش بیاید، شناسایی كند.و اما در مورد عمل جراحی:
عمل كاشت حلزون شنوایی تحت بیهوشی عمومی انجام گرفته و حدود 2 تا 3 ساعت به طول می انجامد. یك برش در پشت لاله گوش شما برای باز كردن استخوان ماستوئید كه به گوش میانی منتهی می شود ، ایجاد می گردد و با باز كردن راهی به درون گوش میانی و سپس از قاعده مجرای حلزونی شكل قسمت داخلی پروتز حلزونی در مجرای حلزونی شكل قرار داده می شود و گیرنده داخلی در استخوان پشت گوش ثابت می شود. در این روش عمل جراحی لازم می شود 1 یا چند روز بیمار در بیمارستان بستری شود كه این مسئله بستگی به دستگاه مورد استفاده و آناتومی (ساختار) گوش داخلی دارد.آیا بعد از عمل مراقبت و آموزشهای خاصی وجود دارد؟
حدود 1 ماه تا 45 روز بعد از عمل جراحی شما، پردازنده سیگنالها، میكروفون و دستگاه تفسیر و معنی كننده اصوات درخارج از گوش شما قرار داده شده و تنظیم می شود. به شما یاد میدهند كه چگونه از این دستگاهها مراقبت كنید و چگونه از این طریق به صداها گوش بدهید. بعضی از كاشتها زمان طولانی تری برای تنظیم شدن و آموزش مربوطه نیاز دارند. همچنین ممكن است تیم توانبخشی از شما بخواهند تا برای انجام معاینات دوره ای و در صورت لزوم تنظیم دوباره پردازنده گویایی به كلینیك مراجعه كنید.من چه انتظاراتی می توانم از كاشت حلزون شنوایی داشته باشم؟
دستگاه كاشت حلزون شنوایی نمی تواند شنوایی كاملاً عادی شما را باز گرداند و میزان مفید بودن آن از فردی به فرد دیگر فرق می كند، بیشتر استفاده كنندگان به این نتیجه رسیده اند كه این دستگاه به آنها كمك می كند تا با كمك لب خوانی تكامل یافته تری بتوانند ارتباط بهتری برقرار سازند و البته بیش از نیمی از آنها قادر شده اند كه بدون نیاز به نشانه های بینایی صحبتها را تشخیص دهند و بچه هایی كه در حدود سن 2 سالگی به كاشت حلزون شنوایی اقدام كرده اند ، شنوایی بهتر و نزدیك تری به حالت طبیعی پیدا كرده اند. عوامل گوناگونی هستند كه میزان استفاده مفید از این دستگاه را در كاربرهای مختلف مشخص می كنند، شامل:مدت زمانی كه شخص ناشنوا بوده است.
تعداد رشته های عصب شنوایی موجود .
و انگیزش بیمار برای یادگیری شنیدن.
تیم جراحی شما برایتان توضیح خواهند داد كه چه انتظارات معقول و منطقی می توانید ازاین دستگاه داشته باشید. قبل از اینكه بدانید آیا دستگاه شما خوب كار می كند یا نه، لازم است كه به روشنی بدانید كه چقدر باید وقت صرف كنید تا به نتیجه برسید. این دستگاه تنها برای تعداد معدودی از بیماران مفید نبوده است.
چگونه دستگاههای كاشت حلزون جدید مجوز استفاده كسب می كنند؟
سازمان نظارت بر مواد غذائی و دارو(FAD) ( در آمریكا) قوانینی را برای استفاده این دستگاه در بزرگسالان و كودكان، تنظیم كرده است و فقط پس از انجام تحقیقات بالینی كامل جهت دستگاههای جدید مجوز صادر می كند.متخصص گوش و حلق و بینی شما باید اطلاعات كاملی شامل بروشور كارخانه سازنده دستگاه مورد استفاده در اختیار شما قرار بدهد. شما باید در مورد خطرات و مزایای این دستگاه كاملاً آگاه باشید ، مثلا اینكه كاربرد این دستگاه چقدر ایمن، قابل اعتماد و موثر بوده و هر چند وقت یكبار شما باید برای انجام معاینات دوره ای به كلینیك مراجعه كنید و آیا سازمان بیمه شما هزینه عمل شما را پرداخت خواهد كرد؟
