تبیان، دستیار زندگی

پاداش وام دادن بیشتر است یا صدقه دادن؟

نماز را بر پا دارید و زكات را بپردازید و به خدا قرض الحسنه دهید (در راه او انفاق نمایید) و بدانید آنچه را از كارهاى نیك براى خود از پیش مى فرستید نزد خدا به بهترین وجه و بزرگترین پاداش خواهید یافت.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

پاداش وام دادن بیشتر است یا صدقه دادن؟

 

1- تجسّم قرض الحسنه در قیامت‏

«واقیموا الصلوة و اتوا الزكوة و اقرضوا اللَّه قرضاً حسناً و ما تقدّموا لانفسكم من خیر تجدوه عند اللَّه هو خیراً و اعظم اجراً». مزمّل، 20

نماز رابرپا دارید و زكات را بپردازید و به خدا قرض الحسنه دهید (در راه او انفاق نمایید) و بدانید آنچه را از كارهاى نیك براى خود از پیش مى‏فرستید نزد خدا به بهترین وجه و بزرگترین پاداش خواهید یافت.

راوى به امام گفت فدایت شوم، انسان وام براى حج بگیرد؟ فرمود آرى. گفتم: براى ازدواج وام بگیرد؟  فرمود آرى او منتظر رزق خدا در صبح و شب باشد

2- آثار قرض الحسنه‏

الف- پاداش چندین برابر

«من ذا الذى یقرض اللَّه قرضاً حسناً فیضاعفه لكم اضعافاً كثیره» بقره، 245

كیست كه خدا را وام دهد و از اموالى كه به او بخشیده شده انفاق كند تا آن را براى او چندین برابر بیفزاید.

ب- از بین رفتن گناهان‏

«... و اقرضتم اللَّه قرضاً حسناً لاكفّرنّ عنكم سیّئاتكم» مائده، 12

و به خدا قرض الحسنه دهید (در راه او به نیازمندان كمك كنید) گناهان شما را مى‏پوشانم.

ج- آمرزش و تشكر خداوند

«ان تقرضوا اللَّه قرضاً حسناً یضاعفه لكم و یغفر لكم و اللَّه شكور حلیم» تغابن، 17

اگر به خداوند قرض‏الحسنه بدهید آن را براى شما مضاعف مى‏سازد و شما را مى‏بخشد و خداوند شكر كننده و بردبار است.

د- پاداش پر ارزش‏

«انّ المصدّقین و المصدّقات و اقرضوا اللَّه قرضاً حسناً یضاعف لهم و لهم اجر كریم» حدید، 18

مردان و زنان انفاق كننده و آن‏ها كه (از این راه) به خدا قرض الحسنه دهند، این قرض الحسنه براى آنان مضاعف مى‏شود و پاداش پر ارزشى دارند.

 روایات‏

1- برترى پاداش قرض بر صدقه‏

قال رسول اللَّه صلى الله علیه و آله و سلم: «الصدقة بعشرة و القرض بثمانیة عشر و صلة الاخوان بعشرین و صلة الرحم باربعة و عشرین».

صدقه دادن ده پاداش دارد و وام دادن هیجده پاداش و پیوند با برادران دینى بیست پاداش و صله رحم بیست و چهار پاداش دارد. 1

اگر به خداوند قرض‏الحسنه بدهید آن را براى شما مضاعف مى‏سازد و شما را مى‏بخشد و خداوند شكر كننده و بردبار است.

 2- حمكت قرض دادن‏

قال الصادق علیه السلام: «على باب الجنة مكتوب القرض بثمانیة عشر و الصدقة بعشرة و ذلك لایكون الّا فى ید المحتاج و الصدقة ربما وقعت فى ید غیر محتاج».

بر در بهشت نوشته است به عوض وام و قرض هیجده پاداش و به عوض صدقه ده پاداش داده مى‏شود زیرا وام تنها به دست شخص محتاج مى‏رسد ولى چه بسا كه صدقه به نیازمند نرسد. 2

 3- قرض ندادن و محرومیت از بهشت‏

قال رسول اللَّه صلى الله علیه و آله و سلم: «من احتاج الیه اخوه المسلم فى قرض و هو یقدر علیه فلم یفعل حرم اللَّه علیه ریح الجنة».

كسى كه برادر مسلمانش به او نیازمند در گرفتن وام باشد و بتواند به او وام بدهد و این كار را نكند خداوند بوى بهشت را بر او حرام مى‏كند. 3

 4- قرض گرفتن پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم‏

عن ابن عباس قال: ان رسول اللَّه صلى الله علیه و آله و سلم توفىّ و درعه مرهونة عند رجل من الیهود على ثلاثین صاعاً من شعیر اخذها رزقاً لعیاله.

پیامبر از دنیا رفت و زره او در نزد مردى از یهود در گرو بود و بخاطر اینكه سى صاع گندم از او گرفته بود تا زندگى خانواده‏اش را تأمین كند.4

 5- قرض و آزمایش الهى‏

قال على علیه السلام: «قال اللَّه تعالى: «ان تنصروا اللَّه ینصركم و یثبت اقدامكم» و قال تعالى: «من ذا الذى یقرض اللَّه ...» فلم یستنصركم من ذُلّ و لم یستقرضكم من قُلّ استنصركم و له جنود السموات و الارض ... و انما اراد ان یبلوكم ایكم احسن عملًا».

اگر خداوند را یارى كنید شما را پیروز مى‏گرداند و قدم‏هاى شما را استوار مى‏سازد و فرمود كیست كه به خدا قرض نیكو دهد تا خداوند چند برابر عطا فرماید و براى او پاداش بى عیب و نقصى قرار دهد درخواست یارى از شما به جهت ناتوانى نیست و قرض گرفتن از شما براى كمبود نمى‏باشد در حالى از شما یارى خواسته كه لشكرهاى آسمان و زمین در اختیار اوست بلكه خواسته است شما را بیازماید كه كدام یك از شما نیكوكارترید. 5

 6- پرهیز از قرض گرفتن‏

قال على علیه السلام: «ایاكم و الدین فانّه همّ باللیل و ذلّ بالنهار».

بپرهیزید از وام گرفتن زیرا مایه غم و اندوه در شب و ذلّت در روز است.6

 7- قرض براى حج و ازدواج‏

كسى كه به بدهكارى كه در سختى به سر مى‏برد مهلت دهد، خداوند در هر روز براى او صدقه‏اى مى‏نویسد تا حق خود را بگیرد.8

عن ابى موسى قال قلت لابى عبداللَّه علیه السلام جعلت فداك یستقرض الرجل و یحج؟ قال: نعم. قلت یستقرض و یتزوج؟ قال: «نعم، انه ینتظر رزق اللَّه غدوة و عشیة».

راوى به امام گفت فدایت شوم، انسان وام براى حج بگیرد؟ فرمود آرى. گفتم: براى ازدواج وام بگیرد؟

 فرمود آرى او منتظر رزق خدا در صبح و شب باشد.7

 8- پاداش مدارا كننده‏

قال رسول اللَّه صلى الله علیه و آله و سلم: «من انظر معسراً كان له على اللَّه فى كل یوم صدقة بمثل ماله علیه حتى یستوفى حقّه».

كسى كه به بدهكارى كه در سختى به سر مى‏برد مهلت دهد، خداوند در هر روز براى او صدقه‏اى مى‏نویسد تا حق خود را بگیرد.8

اشاره‏

ابن ابى عمیر از شخصى ده هزار درهم طلبكار بود. بدهكار منزل خود را به همین مبلغ فروخت و براى پرداخت قرض خود نزد ابن ابى عمیر آمد و گفت: این مبلغ را بگیر. ابن ابى عمیر گفت: آیا به تو ارث رسیده است؟ گفت: نه. بلكه خانه‏ام را فروخته‏ام. ابن ابى عمیر گفت: امام صادق علیه السلام فرمودند: انسان به خاطر بدهكارى خود از منزلش خارج نخواهد شد ابن عمیر در حالى كه به یك درهم آن پول نیازمند بود در عین حال آن مبلغ را نپذیرفت.9

1. (بحار/ 74/ 311)

2. (بحار/ 100/ 138)

3. (بحار/ 100/ 138)

4. (جامع احادیث‏الشیعة/ 8/ 277)

5. (نهج‏البلاغه/ 183)

6. (وسائل/ 13/ 77)

7. (وسائل/ 13/ 82)

8. (بحار/ 103/ 151)

9. (سفینةالبحار/ 1/ 314)

منبع:

اکبر دهقان،یكصد و پنجاه موضوع از قرآن و حدیث، ص: 571