هرگونه تخریب عمدی و بدون مجوز منابع ژنتیکی مشمول مجازات میشود
نمایندگان مجلس شورای اسلامی در رسیدگی به جزئیات لایحه حفاظت و بهرهبرداری از منابع ژنتیکی مصوب کردند هرگونه اقدام به فرسایش و یا تخریب عمدی و بدون مجوز منابع ژنتیکی مشمول مجازات خواهد بود.
بخش سیاست تبیان
به گزارش تبیان به نقل از ایسنا، نمایندگان مجلس شورای اسلامی ابتدا با ۱۳۹ رای موافق، ۱۶ رای مخالف و ۴ رای ممتنع از مجموع ۲۱۵ نماینده حاضر به کلیات لایحه حفاظت و بهره برداری از منابع ژنتیکی رای دادند. پس از آن نیز جزئیات این لایحه مورد بررسی قرار گرفته و تصویب شد که به شرح زیر میباشد؛
ماده ۱ – اصطلاحات به کار رفته در این قانون دارای تعاریف زیر میباشد:
الف – منابع ژنتیکی: هر نوع ماده ژنتیکی با منشا گیاهی، جانوری یا ریزسازواره (میکرو ارگانیسم) که دارای واحدهای قابل توارث است و ارزش بالفعل یا بالقوه دارد.
ب – زیستگاه اصلی: مکان یا محلی که یک منبع ژنتیکی به طور طبیعی در آن جا یافت یا حفاظت میشود.
پ – خارج از زیستگاه اصلی: مکان یا محل یافت یا حفاظت یک منبع ژنتیکی در خارج از محل طبیعی تراکنش آن.
ت – مجموعه: منابع ژنتیکی مربوط به یک گونه یا گونههای خویشاوند که جمع آوری و خارج از زیستگاه اصلی حفاظت میشوند.
ث – دسترسی: در اختیار گرفتن منابع ژنتیکی در داخل و یا خارج از زیستگاه طبیعی آن به منظور تحقیق و یا استفاده از اجزای ژنتیکی آنها و یا استخراج مشتقات آنها.
ج - فرآیند بهنژادی: فرآیندی که باعث تغییر ریخته ارثی و بروز ویژگی های جدید در موجودات زنده می شود.
چ – دست ورزی ژنتیکی: آن دسته از فرآیندهای بهنژادی که در طرح مولکولی و سلولی انجام میشود.
ح – بهرهبرداری: استفاده از منابع ژنتیکی به نحوی که منجر به فرسایش یا به مخاطره افتادن آنها نشود و مغایر قوانین و مقررات مربوط نباشد.
خ – بهرهبرداری ژنتیکی: استفاده از منابع ژنتیکی به منظور تولید هرگونه ماده زیستی مشتق از آنها و منابع ژنتیکی جدید.
د – بهنژادگر: شخص حقیقی یا حقوقی که یک رقم، نوع یا نژاد ژنتیکی را برای اولین بار به صورت قابل بهرهبرداری اصلاح و یا کشف میکند و یا بهبود میبخشد.
ذ – حقوق بهنژادگران: حقوق مالکیت فکری مرتبط با منابع ژنتیکی که به بهنژادگران منابع ژنتیکی اعطا میشود.
ماده ۲ – منابع ژنتیکی که در زیستگاههای اصلی و یا در مجموعههای خارج از زیستگاه اصلی واقع در قلمرو سرزمینی و حاکمیت ملی جمهوری اسلامی ایران وجود دارند و یا آن دسته از منابع ژنتیکی که منشاء ایرانی دارند و در مراکز دولتی و غیر دولتی خارج از کشور نگهداری می شوند و همچنین اطلاعات و دانش سنتی مربوط به منابع ژنتیکی، ذخیره ژنتیکی محسوب می شود و براساس مفاد این قانون قابل دسترسی و بهرهبردای است.
تبصره – این ماده نافی حقوق مالکیت مادی افراد بر منابع ژنتیکی خود نیست.
منبع: ایسنا