تاثیر عصاره الکلی پوست انار و هسته انگور بر تسریع زمان انعقاد خون

با توجه به تاثیر این مواد گیاهی بر انعقاد خون دانش آموزان تصمیم گرفتند تا با تهیه عصاره الکلی این مواد، انعقاد خون را تسریع بخشند. آن ها در این تحقیق از عصاره طبیعی این مواد استفاده کردند که می تواند علاوه بر رفع این مشکل علائم بالینی بیماران را به حد نرمال برساند و به گردش خون در بدن کمک کند.

دوازدهمین دوره از پروژه ‌های دانش آموزی تبیان نیز با یاری خداوند و حضور پر شور شما دوستان و علاقمندان به پایان رسید اما کار ما هنوز تمام نشده است! این دوره نیز همچون سال ‌های گذشته دوستان بسیاری با ثبت طرح ‌ها و ایده ‌های خلاقانه خود در منوی "پیشنهاد موضوع" ما را در ارتقای تنوع پروژه ‌ها یاری نموده اند. هم چون گذشته بر آن شدیم تا با گردآوری این ایده ‌های جالب ، علاوه بر قدر دانی از این دوستان نوآور،  زمینه ای را برای ایده پروری سایر پژوهشگران علاقمند فراهم آوریم. فراموش نکنید که ما همیشه منتظر طرح ‌های جدید شما عزیزان هستیم.

نام ایده: تاثیر عصاره الکلی پوست انار و هسته انگور بر تسریع زمان انعقاد خون

نام ارائه دهنده/دهند گان: ملیکا حق پناه و فاطمه سماء باباخانیان

زمینه و نوع پروژه: پزشکی

درجه سختی: دشوار

نام مدرسه: فرزانگان 1

مقدمه

در بیماران هموفیلی، یکی از فاکتورهای انعقادی خون یا اصلا وجود ندارد یا سطح این فاکتور کمتر از حد طبیعی است. در نتیجه این فقدان یا نقص، تشکیل لخته خونی دچار اشکال شده، و خونریزی طولانی تر از حد معمولی ایجاد می شود. متاسفانه بیماری هموفیلی در حال حاضر درمان قطعی ندارد و تنها راهکار این بیماران تزریق فاکتورهای انعقادی و یا مصرف داروهای آنالوگ های وازوپرسین و آنتی فیبرینولیتیک است که خود تنها قادر به کنترل این بیماری تا حد کمی می باشند و داروهای ذکر شده علاوه بر عوارض شیمیایی که تمامی داروهای غیر ارگانیک دارند، احتمال بروز بیماری های خونی همچون هپاتیت و بیماری ایدز (ویروس HIV) را در بیماران هموفیلی تشدید می کنند.

علاوه بر آن هزینه های هنگفت ناشی از تهیه این داروها مشکل دیگری است که بر کشور تحمیل می کنند. این در حالی است که استفاده از روش های کم هزینه تر می تواند به مدیریت این سرمایه مذکور در قسمت های دیگر بیانجامد. قرن بیست و یکم قرن بازگشت به طبیعت و استفاده از موادگیاهی و طبیعی در درمان نام گذاری شده و این عمل به علت شناخته شدن آثار جانبی و ناخواسته بسیاری از ترکیبات دارویی ساخته شده، به دست بشر انجام پذیرفته است. یکی از گیاهان دارویی که تاثیر مثبت و تقویتی بر انعقاد خون دارد،

انگور است که از دانه آن در اروپا به منظور تقویت سیستم گردش خون و بالا بردن استحکام پلاکت ها توصیه می شود. همچنین روغن پوست لیمو یکی دیگر از مواد طبیعی ای است که به منظور رفع جراحت های پوستی و تسریع انعقاد خون استفاده می شود. پوست لیمو دارای پروتئین بروملین می باشد که تاثیر مثبت آن بر افزایش فاکتورهای موثر بر انعقاد خون در میوه آناناس اثبات شده است. میوه انار و پوست آن نیز که جزو مواد دورریختنی کارخانجات تولید آب انار است، به علت دارا بودن قند تانن تاثیر بسیار فراوانی بر تسریع زمان انعقاد خون دارند.

هدف

با توجه به تاثیر این مواد گیاهی بر انعقاد خون دانش آموزان تصمیم گرفتند تا با تهیه عصاره الکلی این مواد، انعقاد خون را تسریع بخشند. آن ها در این تحقیق از عصاره طبیعی این مواد استفاده کردند که می تواند علاوه بر رفع این مشکل علائم بالینی بیماران را به حد نرمال برساند و به گردش خون در بدن کمک کند. در کنار تمامی این مزیت ها، این سه ماده به علت آن که خود جز مواد دورریختنی کارخانجات می باشند می توانند باعث تولید پسماند کم تر و استفاده از پسماندهای مفید شوند و به پاکسازی محیط زیست کمک کنند.

روش

در ادامه گام های اصلی پژوهش به ترتیب ارائه شده است.

گام 1. تهیه مواد: به منظور تهیه عصاره مورد نظر، پوست انار و پوست لیمو و هسته انگور از میوه فروشی ها و آبمیوه فروشی های شهر تهران تهیه شد.

گام 2. تهیه عصاره: دانش آموزان مقدارهای مشخصی از پوست انار را به مدت 9 الی 14 روز در محیطی با دمای 37 درجه خشک  کردند و برای تهیه روغن پوست لیمو، اول پوست را به دقت شسته و در هاون کوبیدند. در ادامه پوست ها در ظرف شیشه ای در فریزر 18- درجه به مدت 9 الی 14 روز نگه داری شد تا روغن آن از پوست جدا شود و مایعی روغنی در کف شیشه پدیدار شود. سپس پوست انارهای خشک شده به همراه هسته های انگور که به مدت 3 الی 4 روز در دمای معمولی اتاق خشک شده بودند، در هاون چینی کوبیده شدند. پودر به دست آمده با روغن پوست لیمو مخلوط شده و توسط آب و الکل، به عصاره هیدروالکلی مبدل شد.

گام 3. استریل کردن عصاره: بعد از تهیه عصاره الکلی، از طریق فیلتر کردن، عصاره، استریل، ضد عفونی و خالص شد.

گام 4. تهیه محلول های بافر: جهت تهیه بافر ایزوتونیک با غلظت 50 میلی مولار با Ph فیزیولوژیک مقدار 6 گرم از تریس و 8/5 گرم از سدیم کلرید در 1000 میلی لیتر آب مقطر حل و ph آن به کمک HCL تنظیم شد. جهت تهیه محلول 100 میلی مولار کلسیم کلرید به مقدار 1/1 گرم از کلسیم کلرید در 100 میلی لیتر آب مقطر حل شد.

گام 5. تست آزمایش زمان انعقاد خون (CT): به منظور غربالگری اولیه عصاره ها و تعیین عصاره های منتخب از این تست آزمایش زمان انعقاد خون استفاده شد.

گام 6. در ادامه ابتدا اثر عصاره بر روی زمان انعقاد خون مورد بررسی قرار گرفت: تا توانمندی عصاره در تسریع انعقاد خون بررسی شود. به این صورت که 200 میکرولیتر از عصاره به 700 میکرولیتر خون اضافه و در دمای 37 درجه سانتی گراد در بن ماری قرار داده می شود. انعقاد خون از طریق تکان دادن لوله ها مورد بررسی قرار می گیرد. پایان زمان انعقاد خون زمانی است که با کج کردن لوله با زاویه 90 درجه، خون جاری نشود.

گام 7. تست آزمایش (PT): به منظور آزمایش مجدد اثر عصاره بر روی زمان انعقاد خون از روش تست pt (Prothrombin Time (زمان پروترومبین)) استفاده شد. روش pt این گونه است که خون سیتراتِ که کلسیم آن توسط نمک غیر فعال شده است به همراه عصاره آزمایش می شود به منظور مشاهده هر گونه تغییر هر چند به مقدار کم نسبت به حالت نرمال زمان پروترومبین (10 الی 12 ثانیه) در آزمایش از خون وارفارین دار استفاده می شود. وارفارین درون این خون که دارویی برای طولانی کردن زمان انعقاد خون در بیماران مبتلا به سکته مغزی و ... است، اختلاف زمان انعقاد خون را در مقادیر کوچک نیز نشان می دهد. در این روش هرچه مدت زمان انعقاد خون کمتر از زمان نرمال (12 تا 5/14 ثانیه) باشد تاثیر عصاره افزون تر است. در صورت امکان علاوه بر آزمایش بر روی خون سیتراتِ، بر روی خون فرد هموفیلی نیز آزمایش کنیم.

گام 8. بررسی ماده موثرتر و مقایسه تاثیر عصاره ها به طور مجزا: در صورت تاثیر عصاره در 2 آزمایش قبل اجزای عصاره به چند نمونه مختلف تقسیم شده و اثر هر کدام به طور جداگانه بررسی شد تا موثرترین جزء مشخص شود. در صورت هم افزایی اجزای عصاره ها با هم، با افزایش درصد جز موثرتر، عصاره حاصل به عنوان دارویی موثر برای تسریع زمان انعقاد خون برای بیماران هموفیلی پیشنهاد شد.

مهارت ‌های کسب شده

1. روش ایده یابی (بارش مغزی)

2. مهارت کار در آزمایشگاه (رعایت نکات ایمنی)

3.  آشنایی با مهارت کاربرد ابزار و وسایل مورد نیاز

4.  آشنایی با پروپوزال نویسی

5. آَشنایی با مقاله نویسی

6. آشنایی با تهیه پاورپوینت

7. آشنایی با نحوه جستجوی اطلاعات

8. آشنایی نحوه فیش برداری

9. مهارت ساخت پوستر علمی

10. مهارت انجام کارگروهی

تنظیم کننده: محبوبه همت