سفر راحت، حق همه افراد جامعه
افراد دارای معلولیت نیز حق دارند تا همانند سایر افراد در جامعه زندگی کنند و باید همه امکاناتی که در دسترس افراد عادی در جامعه قرار می‌گیرد برای افراد دارای معلولیت نیز دسترس پذیر باشد. یکی از مهم‌ترین این نیازها، نیاز به تفریح و سرگرمی است.
اختصاص ردیف‌های جلو در سالن‌های سینما، تئاتر و کنسرت‌ها به افراد کم‌بینا و کم‌شنوا و مجهز بودن تعدادی از صندلی‌ها به صفحات نمایش برای خواندن دیالوگ‌ها به صورت زیرنویس از دیگر خدماتی است که در مادرید به افراد دارای معلولیت ارائه می‌شود
تجربه دیگر کشورها نشان می‌دهد که کشورهای پیشرفته امتیازات و امکانات خاصی برای گردشگران دارای معلولیت خود در نظر می‌گیرند مثلاً طبق بررسی‌های به عمل آمده در موزه «ونگوگ»در آمستردام نه تنها امکان لمس آثار شبیه سازی شده برای افراد نابینا وجود دارد بلکه امکانات دیگری نظیر بروشورهای درشت‌نویسی شده برای افراد کم بینا یا استفاده از سگ راهنما برای افراد نابینا در نظر گرفته شده است از این گذشته افراد دارای معلولیت جسمی – حرکتی نیز می‌توانند قبل از بازدید از موزه معلولیت شان را به اطلاع مسئولان برسانند تا در جریان بازدید با مشکلی مواجه نشوند.
در این رابطه می‌توان به PREDIF اشاره کرد که پروژه‌ای است در زمینه ارائه «خدمات گردشگری به افراد دارای معلولیت فیزیکی» (پاراتور) از طریق پکیج‌های مسافرتی مخصوصی که از سال 1381/2002 در اسپانیا شروع به فعالیت کرده است. PREDIF در حال حاضر قوی‌ترین مرجع در دسترس افراد دارای معلولیت در اسپانیا است، علاوه بر این اپلیکیشن‌هایی مثل Tur4all روی موبایل در اسپانیا از محبوبیت و عمومیت بالایی برخوردار است. Tur4all امکان دسترسی به بیش از 2400 خدمت گردشگری مختص این قشر از جامعه مثل هتل، دفاتر مسافرتی و مراکز تفریحی را فراهم آورده است.
در تمامی شهرهای اسپانیا، کتابچه‌های راهنمای مخصوص افراد دارای معلولیت به چاپ رسیده و در اختیار آنها قرار می‌گیرد که خدمات موجود را معرفی می‌کنند. این اطلاعات شامل مسیرهای قابل استفاده معلولان در خیابان‌ها، خطوط مترو و اتوبوس، رستوران‌ها و کافه‌های مخصوص معلولان، دفاتر اطلاع‌رسانی ویژه این افراد یا مراکزی است که افرادی را جهت همراهی و همیاری با فرد دارای معلولیت پیشنهاد می‌دهند. بیمارستان‌ها و کلینیک‌های ویژه، شماره تلفن‌های ضروری، مراکز تعمیر و بازسازی وسایل همراه مورد نیاز آنها نیز معرفی شده‌اند.
نبود وسایل نقلیه مناسب درون‌شهری و برون‌شهری، نبود سرویس‌های بهداشتیِ سازگار، زیرساختهای شهری و وجود فضاهای نا‌مناسب و ناکارآمد از جمله عواملی‌اند که سفر را در ایران برای افراد دارای معلولیت دشوار کرده‌اند
علاوه بر اینها اطلاعاتی درباره درهای ورودی و رمپ‌های مخصوص ویلچر، ابعاد سرویس‌های بهداشتی، ارتفاع شیرهای آب در دستشویی‌ها، ارتفاع دکمه‌های آسانسور از سطح زمین و اشکال نوارهای موجود روی زمین به این افراد ارائه می‌شود. از سوی دیگر، اماکنی نیز در نظر گرفته شده‌اند که در آنها امکان استفاده از چاپ‌های سه بعدی به‌منظور لمس کردن و لذت بردن از شاهکارهای هنری و همچنین نقاشی برای نابینایان وجود دارد.
اختصاص ردیف‌های جلو در سالن‌های سینما، تئاتر و کنسرت‌ها به افراد کم‌بینا و کم‌شنوا و مجهز بودن تعدادی از صندلی‌ها به صفحات نمایش برای خواندن دیالوگ‌ها به صورت زیرنویس از دیگر خدماتی است که در مادرید به افراد دارای معلولیت ارائه می‌شود.
امکان استفاده از دوچرخه‌های دستی یا سه‌چرخه به صورت کاملا رایگان در مناطق جنگلی، کوه‌ها و پارک‌های طبیعی اسپانیا نمونه عملی شده فعالیت‌های طبیعت‌گردی معلولان است. بنابر‌این در یک جمله می‌توان این‌طور گفت که کیفیت خدمات ارائه شده گردشگریِ یک مقصد را می‌توان با بررسی میزان رضایت این افراد از آن خدمات سنجید.
حق تمامی شهروندان یک جامعه است تا بتوانند از محیط زیست و طبیعت، محصولات و خدمات گردشگری استفاده کنند و لذت ببرند. «توریسم قابل دسترس برای همه»، محرکی است در جهت ایجاد یکپارچه‌سازی اجتماعی. باید توجه داشت که «توریسم قابل دسترس همه» تنها یک شعار نیست بلکه دارای اثرات مثبتی در اقتصاد و صنعت جهانگردی است که نمی‌توان از آنها غافل بود.
فراهم آوردن بسترهای مناسب، نیازمند سرمایه‌گذاری‌های اقتصادی در سطح کلان است که با ایجاد فرصت‌های شغلی و رونق کسب و کار و تجارت باعث افزایش سهم بازار خواهد شد. در این راستا بخش گردشگری، سازمان‌های ذی‌نفع و مسئولان، وظیفه فرهنگ‌سازی و آشنایی جامعه با نیازهای معلولان را بر عهده دارد. ایجاد کلاس‌های آموزشی و سمینارها درباره وضعیت مشتریان دارای معلولیت، بررسی وضعیت کنونی صنعت گردشگری از لحاظ کارآمد بودن و دارا بودن قابلیت استفاده برای همه افراد، ایجاد وب‌سایت‌های ارائه‌دهنده خدمات آنلاین به معلولان و ایجاد اپلیکیشن‌های ویژه این افراد روی موبایل از دیگر وظایف متصدیان گردشگری در ایران و هر کشور دیگری در دنیا است. نبود وسایل نقلیه مناسب درون‌شهری و برون‌شهری، نبود سرویس‌های بهداشتیِ سازگار، زیرساختهای شهری و وجود فضاهای نا‌مناسب و ناکارآمد از جمله عواملی‌اند که سفر را در ایران برای افراد دارای معلولیت دشوار کرده‌اند.منابع: مجله دانشمند - سیده یاسمین حسینی، سایت آداک
