اینترنت اشیاء چیست؟

دنیای امروزی دنیایی است که در آن، اطلاعات حرف اول را می‌زند و به نوعی می‌توان به آن‌ها مفهوم طلای مجازی را اطلاق کرد؛ اینترنت اشیا نیز با دانستن این مسئله‌ی مهم، بر پایه اطلاعات شکل گرفته و آن را به تمامی اشیای پیرامون محیط زندگی مان بسط داده است.

اینترنتِ اشیاء (Internet of Things) یا IOT مفهومی جدید در دنیای فناوری و ارتباطات است. به صورت خلاصه "اینترنت اشیاء" فناوری مدرنی است که در آن برای هر موجودی (انسان، حیوان و یا اشیاء) قابلیت ارسال داده از طریق شبکه‌های ارتباطی، اعم از اینترنت یا اینترانت، فراهم می‌گردد.

در حالت کلی می‌توان گفت اینترنت اشیا شبکه‌ای از اشیاء فیزیکی تعبیه شده با قطعات الکترونیکی، نرم افزار، سنسورها و اتصالات است تا آن‌ها توسط تبادل اطلاعات با تولید کننده، اپراتور و یا دستگاه‌های دیگر قادر به ارائه ارزش و خدمات بیشتر باشند. هر کدام از اعضاء اینترنت اشیاء به تنهایی توسط سیستم تعبیه شده در آن، قادر به شناسایی است و همچنین می‌تواند با زیر ساخت اینترنتِ موجود نیز تعامل داشته باشد. اینترنت اشیا مفهومی محاسباتی است برای توصیف آینده‌ای که در آن اشیای فیزیکی یکی پس از دیگری به اینترنت وصل می‌شوند و با اشیای دیگر در ارتباط قرار می‌گیرند. در این تکنولوژی به هر چیز یک شناسه «ID» منحصر به فرد و همچنین یک IP تعلق می‌گیرد که بتواند داده‌ها را برای پایگاه داده مشخص شده ارسال کنند.

با اجرای این شیوه در نهایت ممکن است محیط پیرامون بشر به چیزی شبیه آنچه در فیلم ها و داستان های تخیلی اشاره می شود نزدیک شود به عنوان مثال بهره گیری از این شیوه باعث می شود یک جارو برقی بتواند در زمان مشخصی فعال شده، محل تعیین شده از قبل را نظافت کرده و سپس مجددا خاموش شود.

بر اساس پیش‌بینی موسسه‌ی گارتنر، در سال ۲۰۱۷ میلادی، حدود هشت میلیارد و 400 میلیون وسیله به اینترنت متصل هستند. عددی که نسبت به سال ۲۰۱۶، حدود ۳۰ درصد افزایش نشان می‌دهد. موسسه‌ی گارتنر پیش‌بینی می‌کند که Internet of Things، در سال ۲۰۲۰، حدود ۲۰ میلیارد وسیله را پوشش دهد. اگر چه به تدریج، تحلیل‌های جدید‌تری مطرح شده که بر این باور هستند که تعداد وسایل متصل به یکدیگر در سال ۲۰۲۰، حدود پنجاه میلیارد دستگاه خواهد بود.  بسیار مهم است که تنوع وسایل و ابزارهای موجود در بستر IoT را به خاطر داشته باشیم.

اگر چه کامپیوترها، لپ‌تاپ‌ها، موبایل‌ها و ساعت‌های هوشمند، در سالهای نخست سهم قابل توجهی از وسایل حاضر در فضای IoT را به خود اختصاص می‌دهند، اما به تدریج انبوهی وسایل جدید به مجموعه ابزارهای قبلی اضافه خواهد شد. دستگاه آمازون اکو (و نمونه‌های مشابه آن که توسط سایر سازندگان عرضه می‌شوند) نمونه‌ای از دستگاه‌هایی هستند که در بستر IoT حضور جدی دارند. همچنین، دوربین‌های حفاظتی داخل ساختمان‌ها هم نمونه‌ی دیگری از ابزارهایی هستند که در بستر IoT حضور داشته‌اند و البته به کمک تکنولوژی‌های ارتباطی جدید، حضورشان پررنگ‌تر هم شده است. البته IoT را نمی‌توان صرفاً به صورت اینترنتی با حضور اشیا تعریف کرد. اینکه غیر از کامپیوترها و موبایل‌ها، وسایل دیگری هم وارد فضای اینترنت شده‌اند، فرصت‌ها، قابلیت‌ها و البته تهدید‌های جدیدی هم ایجاد کرده است.

اینترنت اشیا، سیستمی از کامپیوترها، ماشین‌های محاسبه، دستگاه‌های دیجیتال و مکانیکی، انسان‌ها و حیوانات است که هر کدام با یک کد مستقل و به عنوان یک وسیله‌ی متمایز، در شبکه حضور دارند و سهم قابل توجهی از تبادل اطلاعات و رفتار و رابطه میان آنها، بدون دخالت و نظارت مستقیم انسان انجام می‌شود.

پروفسور روب وان کرنبرگ در سمیناری که سال ٩٣ در اصفهان درباره این موضوع برگزار شد اظهار کرد: 20 سال پیش این بحث در ادارات کاربرد داشت، اما بعدها متوجه شدند که می‌توان در خیابان‌ها نیز از آن استفاده کرد؛ به این صورت اینترنت اشیاء جایگاهش در اروپا را پیدا کرد و می‌توان گفت امروزه اروپاییان در زندگی روزمره‌شان نیز از این امر استفاده می‌کنند و این چیزی است که کمیسیون اروپا به آن رسیده و امروزه کاربردش را می‌بینیم.

کرنبرگ با اشاره به کاربردهای اینترنت اشیاء، خاطرنشان کرد: به طور مثال یک شهر در اسپانیا 10 هزار سنسور نصب کرده است که شامل سنسورهایی مثل سنسور دما و یا سنسور حرکتی که روی اتوبوس‌ها قرار داده‌اند، می‌شود. با توجه به این سنسورها دولت تمام اطلاعات مردم را می‌گیرد حتی چین نیز در این امر فعال است و سعی می‌کند بحث اینترنت اشیا را گسترش دهد تا بتواند مدیریت بهینه‌ای بر روی منابع و مردم‌اش داشته باشد.

در این میان قطعا دسترسی به این نوع فناوری می تواند گردش مالی خاص خود را هم به دنبال داشته و سودآوری ایجاد کند. بر اساس بررسی های موسسه IDC ارزش بازار محصولات و خدمات اینترنت اشیا در سال 2017 به 7.3 ترییون دلار می رسد. این در حالی است که بازار مذکور در سال 2012 تنها 4.8 تریلیون دلار ارزش داشت.

منبع: متمم، روزآفرین،‌ آسارایان، زومیت