مقتدی صدر، مهمان عراقی عربستان

مقتدی صدر، رهبر جریان صدر روز گذشته با دعوت رسمی عربستان راهی ریاض شد تا صف‌بندی‌‌های سیاسی در عراق به‌ویژه در دوران پسا‌داعش وارد مرحله جدیدی شود.

به گزارش تبیان به نقل از ایران، هیچ جزئیاتی از این سفر منتشر نشده اما نفس انجام این سفر رسمی به عقیده تحلیلگران نشانه مهره‌چینی‌ها و صف‌بندی‌های جدیدی برای عراق است.ارتش عراق با كمك نیروهای بسیج مردمی(الحشد الشعبی) پس از آزادی موصل اكنون در تلاش هستند تا باقیمانده نیروهای گروه تروریستی داعش را در این كشور پاكسازی كنند. طی هفته‌های اخیر اما تحولات سیاسی در عراق شدت بیشتری گرفته كه نشان می‌دهد این كشور پس از داعش هم احتمالا روزهای آرامی را در صحنه سیاسی و اجتماعی نخواهد داشت.

سفر مقتدی صدر و تبدیل‌شدن او به میهمان ویژه مقام‌های عربستان در شرایطی صورت گرفته كه او به‌تازگی خواستار اتحاد عراقی‌ها و دوری از طایفه‌گرایی شده بود. عربستان كه مقتدی صدر را برای مذاكره دعوت كرده به‌شدت سیاست خصمانه‌ای علیه شیعیان و به‌ویژه ایران داشته و عناد خاصی با نیروهای حشد الشعبی و وارد شدن رسمی آنها به سازوكارهای دولت عراق دارد.

مقتدی صدر كه سال‌ها در ایران و شهر قم برای تكمیل دروس فقهی به سر برده مدت‌هاست كه مسیر جدیدی را در پیش گرفته است. شاید بیشتر از هر چیز دلیل سفر مقتدی صدر به عربستان و محور مذاكرات او را در نقشه‌های او برای صحنه سیاسی عراق بتوان پیدا كرد. حدود یك‌ماه قبل جریان صدر به توافقی با ائتلاف الوطنیه به رهبری ایاد علاوی به‌عنوان جریانی سكولار رسید.

براساس این توافق كه حتی باعث شگفت‌زده شدن حامیان جریان صدر شد، قرار است این دو جریان با یكدیگر متحد شده تا جبهه مشتركی به‌ویژه برای انتخابات پارلمانی سال ۲۰۱۸ داشته باشند. ایاد علاوی، كه در زمان نخست‌وزیری نوری مالكی از مخالفان سرسخت او بود، فردی است كه در تحولات سیاسی عراق مورد حمایت عربستان سعودی بوده است. براساس اعلام كمیته جریان سیاسی صدر قرار است این دو جریان جبهه‌ای «فرامذهبی» در پارلمان تشكیل دهند.

جریان صدر-علاوی اعلام كرده‌اند كه در دوران پس از آزادی موصل به‌دنبال اصلاح جریان و روند انتخابات این كشور هستند و خواستار تغییر اعضای كمیسیون انتخابات خواهند بود. به‌نظر می‌رسد هدف اصلی عربستان در استفاده از جریان صدر به‌عنوان مهره‌ای جدید برای رسیدن به رؤیای این سال‌های ریاض یعنی نخست‌وزیری ایاد علاوی است.

ایاد علاوی كه در جوانی عضو حزب بعث بوده با وجود همه حمایت‌های عربستان نتوانسته این پست را به غیر از دورانی كوتاه از ۲۸ ژوئن ۲۰۰۴ تا ۶ آوریل ۲۰۰۵ به‌دست آورد. درست در زمانی كه علاوی در این دوران كوتاه به‌عنوان نخست‌وزیر موقت قدرت را در دست گرفت، درگیری‌های شدیدی در نجف میان نیروهای ارتش عراق و نیروهای مسلح جریان صدر موسوم به سپاه مهدی رخ داد. گفته می‌شود كه ایاد علاوی در آن دوران قصد ترور مقتدی صدر را داشته است.

مقتدی صدر در دوران اخیر چندین تظاهرات علیه آنچه فساد اداری دولت می‌خواند، به راه انداخت كه در چندین مورد با خشونت و درگیری گسترده همراه بود و حتی حمله و تخریب ساختمان پارلمان را به‌دنبال داشت. سفر مقتدی صدر به عربستان چند روز پس از آن صورت می‌گیرد كه سیدعمار حكیم رسما خروج خود از مجلس اعلای اسلامی عراق را اعلام و از تشكیل یك جریان سیاسی جدید به نام حزب ملی الحكمه خبر داد. گفته می‌شود سیدعمار حكیم به‌دنبال بالاگرفتن اختلافات میان گروه‌های شیعی عراق و نیز اعتراضات گسترده شخصیت‌ها و گروه‌های شیعی حاضر در مجلس اعلا به نحوه ریاست سیدعمار حكیم صورت گرفته است.

تلاش‌های زیادی برای جلوگیری از این اتفاق هم از داخل عراق و هم از سوی ایران صورت گرفت اما نهایتا حكیم به این جمع‌بندی رسید كه جدایی خود را از این تشكل سیاسی ـ مذهبی ریشه دار در عراق اعلام كند؛ نكته‌ای كه در این میان وجود دارد، شباهت شعارهای جریان سیاسی جدید حكیم با شعارهای مقتدی صدر است.

عمار حكیم در بیانیه خود برای تاسیس حزب جدید تأكید كرد كه منافع عراق پیش از هرچیز دیگری باید در اولویت باشد و چند‌ماه پیش مقتدی صدر هم شعار اولویت با عراق است را داده بود.سفر مقتدی صدر به عربستان علاوه بر غیرمنتظره‌بودن مایه شگفتی است. كسی كه در دورانی نه‌چندان دور معتقد به دیدگاه‌های رادیكال در عرصه سیاسی بود و برای مبارزه با آمریكایی‌ها جیش‌المهدی را تاسیس كرد و هر‌كس به آمریكا و عربستان سفر می‌كرد را مورد انتقاد قرار می‌داد، اكنون به‌دنبال اتحاد و ایجاد فهرست مشترك با ایاد علاوی است و به‌صورت رسمی مهمان ویژه سعودی‌ها می‌شود.

منبع : همشهری