ساخت ژل ضدعفونی کننده گیاهی

هدف دانش آموزان از پژوهش حاضر سخت ژل ضدعفونی کننده گاهی بود. به همین جهت دانش آموزان در این پروژه پس از مطالعه خواص دارویی بسیاری از گیاهان، 1. دارچین دارای خاصیت ضد باکتری، میکروب و قارچ 2. اسطوخودوس دارای اثر ضد باکتری و ویروس 3. آلوئه ورا دارای خاصیت آب رسانی 4. پرتقال (ضدعفونی و آنتی اکسیدان و بوی خوب) را از میان گیاهانی که جهت ضدعفونی مناسب بوده جهت ساخت ژل ضدعفونی کننده انتخاب نمودند.

بخش پروژه های دانش آموزی - مهدی رحمانی

دوازدهمین دوره از پروژه ‌های دانش آموزی تبیان نیز با یاری خداوند و حضور پر شور شما دوستان و علاقمندان به پایان رسید اما کار ما هنوز تمام نشده است! این دوره نیز همچون سال ‌های گذشته دوستان بسیاری با ثبت طرح ‌ها و ایده ‌های خلاقانه خود در منوی "پیشنهاد موضوع" ما را در ارتقای تنوع پروژه ‌ها یاری نموده اند. هم چون گذشته بر آن شدیم تا با گردآوری این ایده ‌های جالب ، علاوه بر قدر دانی از این دوستان نوآور،  زمینه ای را برای ایده پروری سایر پژوهشگران علاقمند فراهم آوریم. فراموش نکنید که ما همیشه منتظر طرح ‌های جدید شما عزیزان هستیم.

نام ایده: ساخت ژل ضدعفونی کننده گیاهی

نام ارائه دهنده/دهند گان: سما نجفی، ملیکا قیاسی و فاطمه سادات موسوی

زمینه و نوع پروژه: ایده های برگرفته از طبیعت

درجه سختی: متوسط

نام مدرسه: پژوهشسرای خوارزمی

مقدمه

ضدعفونی‌کننده‌ ها یا مواد آنتی سپتیک دسته‌ ای از مواد هستند که در سطح پوست، بدن و در بافت‌ های زنده استفاده می‌ شوند و با اثر بر باکتری ‌ها، ویروس‌ ها، قارچ ‌ها، اسپور باکتری ها و سایرمیکروارگانیسم‌ های بیماری زا، آن ها را از بین می‌ برند و یا از رشد آن ها جلوگیری می‌ کنند. استفاده از ضدعفونی کننده ‌ها برای تامین سلامتی بسیار ضروری است و از عوامل مهم پیشگیری از بیماری ‌ها به خصوص، بیماری‌ های مسری می‌ باشد.

یک نوع از این ضدعفونی کننده ها ژل ها هستند. ژل، مایعی است که معمولا برای از بین بردن سریع باکتری‌ ها و ویروس‌ های موجود روی پوست دست به کار می‌ رود. کلا ژل‌ های ضدعفونی کننده، صابون نیستند. آن ها حاوی الکل هستند که نسبت به تریکلوزان و ژل گزیلنول سریع‌تر روی باکتری‌ ها اثر می‌ کنند. این ژل‌ ها نیازی به آب‌ کشی و خشک کردن ندارند. به سرعت تبخیر می ‌شوند و نیازی به استفاده از آب یا حوله و دستمال کاغذی برای خشک کردن آن ها نیست. اغلب از این ژل ‌ها زمانی استفاده می ‌شود که شستشوی دست‌ ها با صابون و آب امکان‌ پذیر نیست.

این ژل‌ ها می‌ توانند باکتری ‌ها را از بین ببرند، اما قادر به از بین بردن آلودگی و چرک قابل مشاهده روی دست ‌ها نیستند. مرکز کنترل بیماری‌ ها در آمریکا مصرف این ژل‌ ها را زمانی مناسب می ‌داند که دست‌ ها آلودگی‌ قابل مشاهده نداشته باشند. این مرکز همچنین گزارش کرده است که بهترین راه ضدعفونی کردن دست‌ ها، شستن آن ها با آب و صابون به مدت 20 ثانیه است و مصرف ژل‌ ها را در صورت عدم دسترسی به آب و صابون، مناسب می ‌داند.

مطالعات نشان داده‌ اند که ژل‌ های حاوی الکل، به نحو قابل اطمینانی روتا ویروس (نوعی ویروس) را از بین می ‌برند. مطالعه دیگری نشان داده است که مصرف مرتب ژل‌ ها می‌ تواند ابتلا به بیمار‌ی ‌های گوارشی را تا حد 59 درصد کاهش دهد. ژل‌ ها از چه موادی تشکیل شده ‌اند؟ انواع ژل ‌ها دارای الکل، عامل ضخیم ‌کننده، حلال الکل، نوعی مرطوب کننده، مواد معطر و رنگ هستند. برای این که یک ژل ضدعفونی کننده موثر باشد، باید حاوی حداقل 60 درصد الکل باشد. هر چقدر درصد الکل بیشتر باشد، ژل تاثیر بیشتری در نابود کردن میکروب ‌ها خواهد داشت. معایب این ژل‌ها چیست؟ الکل موجود در این ژل ها می‌ تواند باعث خشک شدن پوست شود. به همین دلیل برخی از این ژل‌ ها حاوی نوعی مرطوب کننده هستند که از این خشکی جلوگیری کند. اگر ناخن ‌ها به خوبی کوتاه نشده باشند و اگر دست دارای زیورآلات باشد، ژل ضدعفونی ‌کننده نمی ‌تواند به اندازه شستشوی با آب و صابون موثر باشند. 

هدف

هدف دانش آموزان از پژوهش حاضر سخت ژل ضدعفونی کننده گاهی بود. به همین جهت دانش آموزان در این پروژه پس از مطالعه خواص دارویی بسیاری از گیاهان، 1. دارچین دارای خاصیت ضد باکتری، میکروب و قارچ 2. اسطوخودوس دارای اثر ضد باکتری و ویروس 3. آلوئه ورا دارای خاصیت آب رسانی 4. پرتقال (ضدعفونی و آنتی اکسیدان و بوی خوب) را از میان گیاهانی که جهت ضدعفونی مناسب بوده جهت ساخت ژل ضدعفونی کننده انتخاب نمودند.

روش ساخت

دانش آموزان ابتدا جهت استفاده از عصاره گیاهان ذکر شده، به جز آلوئه ورا، عصاره هریک را توسط دستگاه سوکسوله به دست آورده و تمتم آن ها را با مقدار مشخصی ترکیب نمودند. از مزایای این ژل می توان بدون باقیمانده، بدون نیاز به آب کشی، حاوی ترکیبات محافظ برای جلوگیری از خشکی پوست در موارد مصرف مداوم را نام برد.

مهارت ‌های کسب شده

1. روش ایده یابی (بارش مغزی)

2. مهارت کار در آزمایشگاه (رعایت نکات ایمنی)

3.  آشنایی با مهارت کاربرد ابزار و وسایل مورد نیاز

4.  آشنایی با پروپوزال نویسی

5. آَشنایی با مقاله نویسی

6. آشنایی با تهیه پاورپوینت

7. آشنایی با نحوه جستجوی اطلاعات

8. آشنایی نحوه فیش برداری

9. مهارت ساخت پوستر علمی

10. مهارت انجام کارگروهی

11. آشنایی با با گیاهان دارویی

12. آشنایی با خواص درمانی گیاهان دارویی

13.  آشنایی با روش های عصاره گیری

تنظیم کننده: محبوبه همت