امام(ره) محاربه بین علم و دین را به گفتمان و دیالوگ بین دین و علم تبدیل كرد

  آیت‌الله جوادی آملی كه  در همایش بین‌المللی امام خمینی (ره) و قلمرو دین سخن می‌گفت به تشریح جایگاه كرامت انسان پرداخت و گفت: كرامت انسان در قلمرو دین‌شناسی و دین‌پذیری است یعنی كرامت انسان به خلافت او وابسته است و خلافت انسان نیز به معرفت دینی او وابسته است كه اگر انسان دین را پذیرفت و به آن عمل كرد، مظهر اسماء و تكریم الهی می شود و بهشت برای او تزیین می‌شود.

وی ادامه داد: اگر انسان سفره خلافت را پهن كند و نان، نام و مهر خلافت در دستش باشد و سبعانه كار كند چیزی جز شیاطین النفس نیست، اگر انسان خلیفه الهی است نباید جز نام و یاد خدا را ذكر كند و نباید جز پیام او بفهمند و اجرا كند.

آیت‌الله جوادی آملی دین را برخاسته از كتاب و سنت دانست و افزود: دین همان كتاب و سنت است اگر دین به طور كامل عرضه نشود، حاصل آن چیزی جز محكوم شدن گالیه‌ها نیست اگر دین جمع سالم بود و اعضاء و جوارح عقل را در دین جای دادیم، عقل را در برابر شرع قرار ندادیم و همواره گفتیم ''عقل و نقل'' نه ''عقل و دین'' یا ''عقل و شرع'' در این حالت اگر عقل حرف خدا را نفهمد و درك نكند كه خلیفه اوست، كرامت ندارد.

وی تصریح كرد: خداوند زمانی كه انسان را آفرید به او راهی نشان داد تا درك كند كه خدا چه گفته و چه می خواهد. خداوند عقل را در بخش حصول و فطرت را در بخش شهود به انسان داد. این دو، دو بال دین باور و دین‌پذیر انسان هستند و انسان با استفاده از این دو حرف خدا را درك می‌كند و متوجه می شود خدا پیك و رسولی دارد و در اینجاست كه متوجه می‌شود چیزهایی را نمی‌فهمند و ضرورت وجود وحی را درك می‌كند.

آیت‌الله جوادی آملی از عقل و نقل معتبر بعنوان دو عامل دین‌شناسی یاد كرد و اظهار داشت: خداوند عقل را از درون و نقل را از بیرون به انسان داد تا حرف مستخلف امر را بپذیرد و خلیفه او شود از این روست كه كرامت انسان به خلافت او وابسته است. و خلافت او نیز به معرفت دینی او وابسته است كه اگر انسان دین را پذیرفت و به آن عمل كرد، مظهر اسماء الهی می‌شود.

وی خاطرنشان كرد: اگر ذات الهی به انسان این كرامت و سرمایه را عطا كرد كه بفهمد خدا چه می‌گوید، به این دلیل بود تا هویت انسان مشخص شود. امام خمینی (ره) در طول سالیان عمر خود تلاش كرد تا عقل را با نقل هماهنگ كند تا زمینه شناسایی هویت انسانی فراهم شود. امام با این عمل خود محاربه بین علم و دین را به گفتمان و دیالوگ بین دین و علم تبدیل كرد.

استاد سطوح عالی حوزه های علمیه لزوم وحدت میان حوزه و دانشگاه را به دلیل درك هویت انسانی و وحدت میان علم و دین عنوان كرد و گفت: حوزه بیان می‌كند كه خداوند چنین كرد وحدت میان علم و دین عامل وحدت حوزه و دانشگاه است و درك وحدت میان آنها عاملی برای كرامت انسان است.

وی كرامت انسان را در قلمرو دین‌شناسی و دین‌پذیری قابل تعریف دانست و افزود: منشاء كرامت انسان دین است و برای فهم دین عقل و نقل هر دو ضروری هستند. اگر فهم انسان را از دین جدا كنیم و عقل را تنها فهم بشری بدانیم این مساله با اصل كرامت انسان در تعارض است.

آیت‌الله جوادی آملی خاطرنشان كرد: نباید دین را در نقل خلاصه كرد كه در اینصورت دنیا و آخرتمان تامین نمی‌شود در حالیكه تامین دنیا و آخرت در كنار همجواری بین عقل و دین و عقل و نقل است. امام خمینی (ره) نیز كرامت انسان را در فقه جامع می‌دانست چرا كه خود ایشان از جمله افرادی بودند كه میان عقل و نقل جمع سالمی ایجاد كردند به این دلیل كه می‌دانستند جمع مكسر مطلوب همه نیست و از شكسته چیزی را طلب نمی كنند.