جای آموزش «مهارت زندگی» در مدارس خالی است
وزیر آموزش و پرورش در گفت و گو با "ایران":
فخرالدین دانش آشتیانی بیشتر از پنج ماه نیست که سکان وزارتخانه آموزش و پرورش را برعهده گرفته است، وزیری که با جدیت و صراحت پاسخ می دهد و باکی از کسی ندارد. او همان روزهایی که وزارتخانه را از وزیر سابق تحویل گرفت بخوبی می دانست که این وزارتخانه با کسری بودجه، کمبود اعتبار و مطالبات پرداخت نشده معلمان روبه رو است و البته موضوع مورد علاقه‌اش که گمشده این روزهای مدارس کشور است، «پرورش» دانش آموزان است،موضوعی که به گفته فخرالدین دانش آشتیانی، فقدانش موجب افزایش آسیب های اجتماعی در بین برخی دانش آموزان شده است. برای همین خودش تأکید می‌کند در این مدت باقی‌مانده از دولت یازدهم فقط می‌خواهد به موضوع تعلیم و تربیت در مدارس بپردازد.
وزیر آموزش و پرورش درباره مهم ترین مشکل این وزارتخانه می گوید: مهم ترین مشکل ما کارکرد نظام تعلیم و تربیت در مدارس است. متأسفانه کارکرد آموزش و پرورش بیشتر در حوزه آموزش بوده است. در این سال ها اگر بحث برنامه ریزی آموزشی داشتیم، بیشترین بحث ما این بود که فارغ التحصیلانی داشته باشیم که بتوانند در جامعه کارکرد بهتری داشته باشند. بنابراین فکرمی کنم یکی از چالش هایی که در نظام تعلیم و تربیت با آن رو به رو هستیم این است که فارغ التحصیل های ما آن تأثیر گذاری را که باید در جامعه داشته باشند ندارند. حتی خیلی از خانواده ها هم درباره اهداف فرستادن فرزندان شان به مدارس چیزی نمی دانند. خیلی ها می گویند می آید تا با سواد شود، شیمی، فیزیک و ریاضی یاد بگیرد. آن ها نمی دانند که فرزندشان به مدرسه می آید تا پرورش پیدا کند تا مهارت زندگی یاد بگیرد.
دانش آشتیانی در گفت و گو با «ایران »با اشاره به اینکه در این مدت بیشتر بحث هایم درباره مباحث پرورش و بینشی در مدارس بوده است می‌گوید: در این سه ماه با مدیران استان ها جلسات مختلفی برگزار کردم و با رؤسای مناطق جلساتی را گذاشتم. هم چنین در هر استانی که می‌روم، می‌خواهم با جمعی از معلمان و مدیران مدارس صحبت کنم. هدفم این است ابتدا این نگرش را در بین همکارانم جا بیندازیم که مدرسه فقط جای یاد گرفتن فیزیک، ریاضی و ادبیات نیست، بلکه مدرسه جایگاهی است که دانش آموز باید تربیت شود، یاد بگیرد با مشکلات زندگی چگونه برخورد کند.
نگاه امنیتی در آموزش و پرورش را اصلاح می کنم
وزیر آموزش و پرورش درباره حساسیت های موجود درباره معلمان می گوید: «همه به دنبال این موضوع هستیم که سند تحول به طور واقعی اجرا شود. باید سعی کنیم این حساسیت هایی را که ممکن است روی معلمان وجود داشته باشد از بین ببریم و البته یکی از برنامه های من در وزارتخانه این بوده که نگاه امنیتی به آموزش و پرورش را اصلاح کنم و تا جایی که توانستم هم در این مدت این موضوع را اصلاح کردم، سیاست‌های کلان دولت و وزارتخانه بر این است که نگاه امنیتی روی معلم نباشد.
در برابر آسیب های اجتماعی سکوت نمی کنم
دانش آشتیانی درباره این سؤال که زنگ خطر آسیب های اجتماعی در سطح دانش آموزان ابتدایی به صدا در آمده است و برنامه این وزارتخانه برای کنترل و کاهش آسیب های اجتمـــاعی چیست می گـــــــوید:«دو رویکرد می توانیم نسبت به این مسأله داشته باشیم؛ برای دانش آموزان درگیر آسیب، سیستم آموزشی مجزایی را بگذاریم اما باید بدانیم که با این آموزش‌ها دانش آموزان ما واکسینه نمی‌شوند، بنده معتقدم این موضوع با این راهکارها حل نمی‌شود اگر بخواهیم از آسیب‌های اجتماعی پیشگیری کنیم، باید علت یابی درستی از این موضوع داشته باشیم. با برخی از دانش‌آموزان درگیر آسیب صحبت هایی داشتیم که به این نتیجه رسیدیم بیشتر دانش‌آموزان درگیر آسیب، نوجوانان ضعیف النفسی هستند که همین نداشتن اعتماد به نفس آن ها را وارد حوزه‌هایی کرده که برایشان خطرساز شده است. همچنین بیشتر دانش‌آموزان که درگیر آسیب اجتماعی می‌شوند حالت یأس و نا امیدی نسبت به زندگی و آینده دارند. متأسفانه دانش‌آموزان ما وقتی با بحران روبه‌رو می‌شوند، نمی‌توانند آن را حل کنند. پس در اینجا جای خالی مهارت‌های اجتماعی دیده می شود. این مهارت ها در کلاس درس باید تدریس شود. آقای معلم و مربی یکی از وظایفش این است که اعتماد به نفس دانش‌آموز را بالا ببرد و روش های حل مسأله را آموزش دهد.
وی تأکید می‌کند: به هر حال باید قبول کنیم که این موضوع زمانبر است و یکی دو سال آینده حل نمی شود. روال تعلیم و تربیت پروسه‌ای طولانی مدت است. ما به جای اینکه بخواهیم سریع نتیجه گرا باشیم، باید بپذیریم فرآیند رسیدن به مسأله چگونه است. اصلاً اینگونه نیست ما نسبت به این مسأله احساس مسئولیت می‌کنیم و باید هم پاسخگو باشیم. یکی از دستگاه‌هایی که می‌تواند آسیب‌های اجتماعی را تقلیل دهد، وزارت آموزش و پرورش است. یکی از علل فراری بودن دانش‌آموزان از مدرسه همان حجم کتاب درسی است. من به عنوان وزیر باید در باره این موضوع فعالیت کنم.
دانش آشتیانی با تکیه بر اینکه از وضعیت مدارس کشور باخبر هستم و می دانم چه آسیب هایی دانش آموزان را تهدید می کند تأکید می‌کند: اما نباید برای کاهش آسیب ها راهکارهای کوتاه مدت را در نظر بگیریم نگرانی من از این است که صورت مسأله را با راه‌حل‌های کوتاه‌مدت پاک کنیم. این ریشه‌یابی نیست و مسائل ادامه پیدا می‌کند در شرایط فعلی نباید اقدام کوتاه‌مدت داشته باشیم.
تنبیه دانش آموز برخلاف قانون است
هر روز از گوشه و کنار کشور خبرهایی مبنی بر آزار و اذیت دانش آموزان از سوی معلم می رسد ،وزیر آموزش و پـــــــــرورش دربــــاره سیاس ت‌های بازدارنده اش برای تنبیه در مدارس می‌گوید: در‌خصوص تنبیه بدنی هم اعتقاد راسخ دارم که این امر برخلاف اصول تعلیم و تربیت و قوانین موجود آموزش و پرورش است،اما متأسفانه گاهی تنبیه بدنی هم در مدارس دیده می‌شود که قابل پذیرش نیست؛با معلمی که دانش آموز را تنبیه کند برخورد جدی خواهیم داشت.
او با اشاره به سیاست‌های بازدارنده آموزش و پرورش در قبال تنبیه دانش آموزان تأکید می‌کند: آموزش و اطلاع‌رسانی، درخواست برنامه آموزشی از مدیران استان‌ها، مناطق و مدارس، اطلاع رسانی به معلمان از آیین‌نامه‌های ممنوعیت تنبیه بدنی در مدارس،بحث بررسی و تبادل نظر درباره موضوع تنبیه بدنی در مدارس در فرصت شورای دبیران از جمله کارهایی است که ما در وزارتخانه انجام می دهیم . با این همه معلم ما بدون شک متأثر از مسائل معیشتی است،متأثر از فیزیک کلاس و محیط کار است. متأثر از مطالبی است که در کتاب‌های درسی نوشته می شود. معلم متأثر از فرهنگ اجتماعی جامعه و... است و عوامل بی شمار دیگری وجود دارد که در شکل‌گیری رفتارها و تصمیم‌گیری‌ها مؤثرند و بدون تردید در تصمیمات معلمان مؤثر هستند. تلاش های ما، مجموعه دولت و جامعه، باید این باشد که شرایطی فراهم کنیم که معلم به عنوان اصلی ترین رکن تعلیم و تربیت از امنیت روانی و اجتماعی و شغلی و جسمی برخوردار باشد.
مرکز یادگیری سایت تبیان، تنظیم: زینب شاه مرادی
