حضرت زهرا(علیهاالسلام) هر روز سر مزار چه کسی می‌رفت؟
این لقب به معنای برتری و فضیلت یك شهید بر سایر شهیدان است. چنانكه در برخی روایات دركنار سید الشهداء، افضل الشهداء نیز درباره حسین بن علیآمده است.[شیخ صدوق، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ص122]
در بیشتر کتاب های تاریخی و روایی، از حمزه با لقب سیدالشهداء یاد شده است [برای نمونه رک: بلاذری، انساب الاشراف، ۱۳۹۴، ج ۲، ص۳۹۴؛ شیخ صدوق، الخصال، ۱۴۰۳، ج۲، ص۴۱۲، ۵۵۵؛ شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۴، ص۳۷]، اما در بعضی روایات او را با عناوین دیگری خوانده اند، مانند سید شهیدان بهشت،[شیخ صدوق، الخصال، ج ۱، ص۵۷۵] سید شهیدان اولین و آخرین جز انبیا و اوصیا،[کتاب سلیم‌بن قیس، ص۱۳۳ـ۱۳۴؛ شیخ صدوق، کمال‌الدین، ۱۴۰۵، ص۲۶۳ـ۲۶۴] خیر الشهداء،[کتاب سلیم‌بن قیس، ۱۴۲۰، ص۱۳۳؛ طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱، ص۱۹۱؛ طبری، ذخائر العقبی، ۱۳۵۶، ص۱۷۶] افضل الشهداء،[کوفی، تفسیر فرات کوفی، ۱۴۱۰، ص۱۰۱؛ شیخ کلینی، الکافی، ۱۳۶۳، ج۱، ص۴۵۰] اسد اللّه و اسد رسوله.[واقدی، المغازی، ۱۹۶۶، ج ۱، ص۲۹۰؛ شیخ کلینی، الکافی، ۱۳۶۳، ج۱، ص۲۲۴؛ شیخ صدوق، الخصال، ۱۴۰۳، ج۱، ص۲۰۳ـ۲۰۴]
لقب سیدالشهدا برای حضرت حمزه به معنی این است که او سید و سرور شهدای زمان خودش بوده است تا زمان شهادت امام حسین؛ و از آن پس امام حسین علیه السلام سید و سرور شهدای همه زمان ها بوده و هست.
امیرالمؤمنین (علیه السلام) (در شورای شش نفره)، امام حسن (علیه السلام)، امام حسین (علیه السلام) (در کربلا)، و محمد بن حنفیه در سخنان و احتجاجات خود، همواره به این مقام حمزه اشاره کرده و از ملقب شدن حمزه به سیدالشهداء به مثابه یکی از افتخارات بنی هاشم و اهل بیت (علیهم السلام) یاد کرده‌اند.[نهج‌البلاغه، چاپ صبحی صالح، نامه ۲۸؛ طبری، تاریخ، ج ۵، ص۴۲۴؛ شیخ صدوق، الخصال، ۱۴۰۳، ج۱، ص۳۲۰]
لقب سید الشهدا در ابتدا به حمزة بن عبدالمطلب، عموی پیامبر كه در جنگ اُحد به شهادت رسید، عطا شد و از آن پس از حمزه با لقب سیدالشهداء یاد می شد .[الإصابة، ج2، ص106. متقی هندی، كنزل‌العمال، ج11، ص675؛ سیوطی، الدر المنثور، ج2، ص97]
چرا لقب سید الشهدا؟!
لقب سیدالشهدا برای حضرت حمزه به معنی این است که او سید و سرور شهدای زمان خودش بوده است تا زمان شهادت امام حسین؛ و از آن پس امام حسین علیه السلام سید و سرور شهدای همه زمان ها بوده و هست.
چنانچه سیدة النساء هم به حضرت مریم گفته می شود و هم به حضرت زهرا سلام الله علیها. اما حضرت مریم بانوی زنان زمان خودش بوده و حضرت زهرا سلام الله علیها «سیده نساء العالمین» یعنی بانوی بزرگ همه عالم است.
نامیدن لقب سید الشهدا برای حضرت حمزه ازسوی رسول خدا ، به سبب ایمان بالا و سابقه درخشان، در حمایت از اسلام، یاری و دفاع از شخص رسول خدا همواره مورد توجه و علاقه ایشان بود. ایثار و فداكاری های حمزه و همچنین شجاعت فوق العاده او در تاریخ اسلام مشهور است. همچنان كه در جنگ اُحد نیز صحنه‌هایی از این ایمان و ایثار و شجاعت و دلاوری را به نمایش گذاشت. دركنار این فضایل، چگونگی شهادت او و اوج غربت و مظلومیت او نیز در میان شهیدان اُحد و قبل و بعد از آن كم نظیر بوده است.[ابن هشام، السیرة النبویة، ج 3، ص74-76]
از طرفی در تاریخ است که حضرت حمزه از مدافعان بزرگ و ثابت قدم تا آخرین قطره خون خود بود به طوری که در اوائل رسالت رسول خدا، بعد از حضرت علی علیه السلام و حضرت خدیجه سلام الله علیها چهره حضرت حمزه به زیبایی و قدرت تمام می درخشد. [به نقل از بیانات حجت الاسلام عالی]
از امام محمد باقر(علیه السلام) در تفسیر آیه (مِنَ المُؤمِنینَ رِجالُ صَدَقوا ما عاهَدوا الله عَلَیهِم، فَمِنهُم مَن قَضی نَحبه وَ مِنهُم مَن ینتَظِر وَ ما بَدّلوا تّبدیلا) نقل شده که از مصادیق مهم این آیه حضرت حمزه و جعفر، برادر امام علی علیه السلام می باشد.
اندوه رسول خدا در برابر شهادت شیر خدا
وقتی رسول خدا بر سر جسد حمزه سیدالشهدا رسید و او را با آن وضعیت رقّت بار دید، فرمود: «هرگز به مصیبت (دیگری بزرگ‌تر از مصیبت) کسی مثل تو گرفتار نخواهم شد و هرگز در هیچ مقامی سخت تر از این بر من نگذاشته است:«لن اصابَ بِمِثْلکَ ابَداً، ما وَقَفتُ مَوقِفاً قَطٌّ اَعنیَ…».[تاریخ پیامبر اسلام، دکتر آیتی، ص۳۲۳]
پیامبر (صلی الله و علیه وآله) مدتی در کنار جسد حمزه ایستاد و سپس چنین فرمود: «جبرئیل نزد من آمد و به من خبر داد که در میان اهل هفت آسمان نوشته شده: حمزه بن عبدالمطلب اسدالله و اسد رسوله[تاریخ پیامبر اسلام، دکتر آیتی، ص۳۲۳]؛ حمزه بن عبدالمطلب، شیر خدا و شیر رسول خداست».
در روایتی از باقر است که در ستونی در عرش نوشته شده که اسد الله و اسد رسوال لله .. این لقب شیر خدا بودن برای حضرت حمزه به این علت بود که واقعاً از او حساب می بردند
از حضرت امام محمد باقر(علیه السلام) روایت کرده‌اند که بر ستونی از ستون های عرش نوشته شده است:«حمزه، شیر خدا و شیر رسول خدا و سید شهداست.» [کلیات منتهی الامال، ص ۱۳۸]
باز از امام محمد باقر(علیه السلام) در تفسیر آیه (مِنَ المُؤمِنینَ رِجالُ صَدَقوا ما عاهَدوا الله عَلَیهِم، فَمِنهُم مَن قَضی نَحبه وَ مِنهُم مَن ینتَظِر وَ ما بَدّلوا تّبدیلا) نقل شده که از مصادیق مهم این آیه حضرت حمزه و جعفر، برادر امام علی علیه السلام می باشد.
حضرت زهرا(سلام الله علیها) بعد از رحلت پدر هر روز سر مزار چه کسی می رفت؟
بعد از وفات حضرت رسول اکرم (صلی الله و علیه وآله)، بی بی دو عالم (سلام الله علیها) مزار حضرت حمزه (علیه السلام) را پناهگاه و مأمن خویش برای ابراز مصایب می‌بیند، به گونه ای که طبق نقل (مستدرک علی الصحیحین، جلد 1، صفحه 377)، هر جمعه حضرت زهرا(سلام الله علیها) بر سر مزار عمویش حمزه می رود و یا طبق نقل کتاب (تهذیب الاحکام، جلد 1، صفحه 465) هر صبح بر سر قبر شهدا و عمویش حمزه می رود.
کلام آخر
به عنوان حسن ختام بحث، در روز شهادت حضرت حمزه علیه السلام، بزرگ مدافع پیامبر اسلام صلی الله و علیه وآله و اسلام عزیز، از راه دور به این شهید در راه دین و حق سلامی عرض می کنیم:
السَّلامُ عَلَیکَ یا عَمَّ رسول الله، صَلَّی الله علیه و آلِه، اَلسَّلام عَلَیکَ یا خَیرَ الشُّهَداء، السَّلامُ عَلَیکَ یا اَسَدُالله وَ اَسَدُ رَسولِه، اَشهَدُ اَنَّکَ قَد جاهَدتَ فِی الله عَزَّ وَ جَلَّ، وَحُدتَ بِنَفسِکَ، وَنَصَحتَ رَسولَ الله وّ کُنتَ فیما عِندَاللهِ سُبحانَهُ راغِباً ، بِاَبی اَنتَ وَ اُمّی.منابع:
سایت ویکی شیعه
سایت فارس نیوز
سایت پرسمان
سایت اسک قرآن
سمت خدا؛ بیانات حجت الاسلام عالی در رابطه با حضرت حمزه سلام الله علیه
سایت 14 معصوم
