خطر کپک زیر کاغذ دیواری برای سلامتی

متخصصان سلامت هشدار دادند کاغذ دیواری‌ها می‌توانند مکانی برای تولید مواد سمی و خطرناک باشند.

فراوری: نیره ولدخانی - بخش سلامت تبیان

نتایج یک مطالعه جدید نشان داده است که کاغذ دیواری‌ها در بروز "سندرم ساختمان بیمار" نقش دارند.

متخصصان در توضیح این سندرم می‌گویند: مواد سمی حاصل از قارچ‌ها یا کپک هایی که زیر کاغذ دیواری رشد کرده و تکثیر می‌شوند، می‌توانند به راحتی در فضای داخل ساختمان پراکنده شده و سلامت ساکنان آن را تهدید کنند.

"دکتر جین دنیس - بایلی" نویسنده مطالعه مربوطه و استاد بهداشت مواد غذایی می‌گوید: در بررسی‌های آزمایشگاهی نشان دادیم که مایکوتوکسین‌ها و قارچ های مولد سم می‌توانند از مواد کپک زده جدا شده و وارد هوا شوند و این شرایط در ساختمان‌هایی که اتاق‌های آنها کاغذ دیواری دارد اغلب دیده می‌شود.

این مایکوتوکسین‌ها استنشاق شده و با کاهش کیفیت‌ هوای منزل، برای سلامت ساکنان آن تهدید جدی محسوب می‌شوند، به ویژه در خانه‌هایی که آلودگی‌های قارچی قابل رویت هستند.

سندرم ساختمان بیمار چیست؟

سندرم ساختمان بیمار (Sick building syndrome) اصطلاح بکار رفته برای شرایطی است که ساکنان یک ساختمان پس از مدتی زندگی در آن محل، احساس بیماری می‌کنند، در حالی که معمولا عامل خاصی برای بیماری آنها پیدا نمی شود. این شرایط به سپری کردن زمان زیاد در آن ساختمان نسبت داده می شود، بنابراین متخصصان دلیل بیماری را اغلب در محل زندگی آنها جستجو می‌کنند.

علل سندرم ساختمان بیمار

معمولا وجود اشکال در سیستم گرمایش و تهویه مطبوع ساختمان از مهم ترین عوامل ایجاد این بیماری می باشد.

دیگر عوامل شامل خروج گازها از مواد ساختمانی استفاده شده در ساختمان، ترکیبات آلی فرار، کپک ها، خروج نامطلوب مولکول های ازون (تولید جانبی دستگاه های اداری)، مواد شیمیایی صنعتی و تعویض کم هوای اتاق است.

نشانه های سندرم ساختمان بیمار

از نشانه‌های این بیماری می‌توان به سوزش چشم، بینی، گلو و پوست همچنین مشکلات عمومی بدن و یا مشکلات چشایی و بویایی اشاره کرد.

مشکلات مرتبط با آلرژی با حضور قارچ ها و باکتری ها در هوای مرطوب منازل مسکونی و دفاتر تجاری ارتباط دارد.

سازمان بهداشت جهانی، این علائم را در چند دسته طبقه بندی کرده است:

التهاب مخاطی غشاء (چشم، بینی و گلو)، تاثیرات عصبی (سردرد، خستگی و تحریک پذیری)، آسم و علائم مشابه آن (تنگی قفسه سینه و خس خس سینه)، خشکی پوست و سوزش آن و مشکلات دستگاه گوارش.

کلید کشف این بیماری، بروز علائم مشابه در افراد یک ساختمان در یک دوره چند هفته ای است. در اغلب موارد، بیشتر علائم پس از بیرون آمدن فرد از ساختمان کلا رفع شده و از بین می رود. اما می تواند تاثیرات بلندمدتی بر روی سلامتی افرادی که حساس تر هستند بر جای بگذارد و خیلی افراد گرفتار آلرژی می شوند.

محل کار و سندرم ساختمان بیمار

در یک مطالعه به ساختمان های تجاری و کارکنان شاغل در آنها پرداخته شده است. در این مطالعه، محققان به مقایسه برخی عوامل محیطی که مظنون به بیماری سندرم ساختمان بیمار هستند پرداخته اند. نتایج نشان داد شرایط روانی- اجتماعی تاثیر بیشتری نسبت به عوامل محیطی مدنظر محققان دارد.

خواسته های شغلی بالا و حمایت از کارکنان که از جمله عوامل روانی محسوب می شود، تاثیرات به مراتب بیشتری از عوامل محیطی مثل سیستم های تهویه دارد. البته نباید این نکته را فراموش کرد که جدای از استرس کاری، عوامل محیطی نقش تاثیرگذاری در ایجاد سندرم بیماری ساختمان دارند.

استرس فزاینده کاری، نارضایتی، روابط بین فردی ضعیف و ارتباطات کمرنگ نقش تکمیلی را در کنار عوامل محیطی در سندرم ساختمان بیمار ایفا می کنند.

عوامل استرس زای کاری با علائم خاص این بیماری ارتباط دارند. حجم کار و تعارض کاری با علائم کلی این بیماری مانند سردرد، خستگی غیرطبیعی، احساس سرما یا حالت تهوع رابطه دارد و کارمندان چنین علائمی را گزارش داده اند. فضای کاری شلوغ و رضایت کاری کم موجب علائم فوق می شود.

مشاغل خاص نیز با علائم خاص سندرم ساختمان بیمار سروکار دارند. شاغلان حوزه حمل و نقل، بهداشت و درمان، ارتباطات و مددکاران اجتماعی بالاترین شیوع علائم این بیماری را دارند.

علائم پوستی مانند اگزما، خارش، بثورات در دست ها و صورت با کارهای فنی ارتباط مستقیم دارد. شاغلان فعال در حوزه جنگل داری، کشاورزی و کارشناسان فروش کمترین علائم مرتبط با این سندرم را گزارش داده اند.

تفاوت عارضه در زنان و مردان

میزان علائم گزارش شده مرتبط با سندروم ساختمان بیمار در زنان و مردان تفاوت دارد، زیرا زنان شکایات بیشتری در این زمینه ثبت کرده اند. علاوه بر این، برخی مطالعات نشان داده اند که سیستم ایمنی زنان سریع تر واکنش نشان می دهد و بیشتر به خشکی مخاط مبتلا می شوند. جدای از موارد ذکر شده، زنان به عوامل محیطی داخلی حساسیت بیشتری دارند، چون بیشتر در محیط های اداری و فضاهای بسته فعالیت می کنند، اما شغل بیشتر مردان در فضای آزاد می باشد.

درمان سندرم ساختمان بیمار

از آنجا که سندرم ساختمان بیمار با عدم جریان پیدا کردن هوای تازه و تمیز در ساختمان ارتباط دارد، اگر جریان هوای محیط بهبود یابد، علائم این سندرم از بین می رود. لذا:

- پنجره اتاق را باز کنید تا هوا جریان پیدا کند.

- از مواد بهداشتی و خوشبوکننده های مناسب برای از بین بردن این سندرم بهره ببرید.

- برای مدت طولانی در یک محیط بسته نمانید.

پیشگیری از سندرم ساختمان بیمار

- استفاده از گیاهان جذب کننده سم مانند سانسیوریا در داخل اتاق

- استفاده از اُزن برای نابودی باکتری، ویروس و موارد مشابه

- استفاده از کفپوش های ضدآب

- استفاده از حلال ها و آفت کش ها

- تعمیر و نگهداری مناسب از سیستم های تهویه مطبوع

منابع:

ایسنا

ویکی پدیا

ماهنامه مطب