برگزاری گردهمایی علمی زبان قرآن در اندیشه امام خمینی (ره)
نشست علمی زبان قرآن در اندیشه امام خمینی (ره)، صبح امروز با حضور اندیشمندان، پژوهشگران و جمعی از دانشجویان در دانشگاه قم برگزار شد.
در همایش زبان قرآن در اندیشه امام خمینی (ره)، حجتالاسلام رضا مؤدب، عضو هیأت علمی قرآن دانشگاه و دبیر همایش و حجتالاسلام محمد علی رضایی اصفهانی، مدیر انجمن قرآن پژوهی حوزه علمیه قم در میزگردی به تبیین زبان قرآن از دیدگاه امام راحل و پاسخگویی به سؤوالاتی در این زمینه پرداختند.
در این همایش حجتالاسلام رضا مؤدب در پاسخ به سؤوال مفهوم زبان قرآن گفت: گاهی اوقات زبان به معنای لسان و گاه به معنای لغت تفسیر میشود، ولی مقصود از زبان قرآن شیوه انتقال مفاهیم و معانی است كه خداوند آن را برای ارتباط با بشر برگزیده است. درباره زبان قرآن دو دیدگاه وجود دارد و آن شامل زبان عرف عام و زبان عرف خاص میباشد و منظور از این دو دیدگاه آن است كه آیا سخنان خداوند در یك ساختار عمومی قرار دارد و یا از زبان علمی خاصی كه مخصوص عالمان، فقها، پیامبر و معصومان (ع) است، سخن گفته است.
وی با اشاره به اعتقاد برخی از مفسران درباره رمزی، كنایی، ادبی، تمثیلی و یا سمبلیك بودن زبان قرآن اظهار داشت: اعتقاد به وجود زبان نمادین و سمبلیك صحیح نیست؛ زیرا قرآن كاملاً واقعی بوده و آیات آن حقیقت محض است؛ اما در آیات از زبان كنایه و مثال و گاهی رمز و ایجاز استفاده شده است كه اهل خاص آن را میفهمند.
وی همچنین درباره دیدگاه امام راحل درباره زبان قرآن عنوان كرد: آنچه از آثار و تفاسیر قرآنی ایشان دریافت میشود، این است كه امام خمینی (ره) در آثار خود قایل به زبان تركیبی قرآن بودند و آنچه درباره قرآن وجود دارد، آن است كه زبان قرآن از بركات بعثت پیامبر (ص) بوده و همه انسانها به اندازه علم خود از آن بهرهمند میشوند.
در ادامه حجتالاسلام محمد علی رضایی اصفهانی ابراز كرد: قرآن دارای ظاهر، باطن و دارای چند لایه عرف عام و خاص میباشد كه امام خمینی (ره) به هر دو زبان را برای قرآن قایل بودند.
وی ادامه داد: ساحتها و كاربردهای فراوانی برای قرآن وجود دارد. گاهی قرآن برای توصیف حقایق است و گاهی زبان فلسفی برای تبیین رابطه علت و معلول میباشد. اما در آیاتی هم از زبان تمثیلی و كنایی برای القای مفهوم استفاده شده است.
وی با اشاره به زبان رمز قرآن عنوان كرد: تفاوت نظریه امام (ره) با برخی از مفسران در این است كه زبان قرآن از چند لایه تشكیل شده و و بخشی از زبان قرآن رمزی است و در عین حال بسیاری از آیات قرآن واضح و روشن است.
حجتالاسلام محمد علی رضایی اصفهانی خاطر نشان كرد: روشهای تفسیری، شامل قرآن به قرآن، روایی، علمی، عقلی، اشاره باطنی و تفسیر به رأی است و امام خمینی (ره) از پنج روش اول در آثار تفسیری خود استفاده كرده است و بنابر برخی نظرها، تفسیر به رأی مربوط به آیات احكام است و بحث مبانی فهم قرآن شرایط و شیوههای خاصی دارد كه نباید از چارچوب آن بیرون رفت و آنچه درباره قرآن اهمیت دارد، این است كه قرآن در هر عصری زنده و پویا میباشد و در هر عصری میتوان از آن نكات جدیدی را استخراج نمود و این شیوهای است كه اهل بیت (ع) هم از آن استفاده كردهاند.