سیاره مشتری، باستانی ترین سیاره سامانه خورشیدی است
براساس گزارش واشنگتن پست، نتایج تحقیقات محققان لابراتورا ملی لارنس لیورمور نشان می دهد هسته سیاره مشتری در عرض دو تا سه میلیون سال پس از تشكیل شدن، به جرمی 50 برابر بیشتر از زمین دست یافته است.
دانشمندان پیش از این مدل های رایانه ای از روند تولد سیاره مشتری را ایجاد كرده بودند اما این اولین باری است كه حقیقتی درباره این سیاره بر اساس محاسبات انجام گرفته در آزمایشگاه آشكار می شود. محققان برای ردیابی فرایند تولد سیاره، مواد فرا زمینی مانند شهاب سنگ های باستانی كه به سطح زمین افتاده بودند را مورد بررسی قرار دادند.
سامانه خورشیدی حیات خود را در شكل صفحه ای از غبار و گاز در حدود 4.6 میلیارد سال پیش آغاز كرده است، در میان سیاره ها،ابتدا سیاره های گازی شكل گرفته اند و پس از آن سیاره های فلزی و سنگی مانند زمین متولد شده اند، سیاره مشتری بزرگ ترین آن ها است كه با وجود گازی بودن، جرم آن 300 برابر جرم زمین است، از این رو اختر شناسان به سن این سیاره مشكوك شدند و احتمال دادند قدمت آن از بقیه سیاره ها بیشتر باشد.
مطالعه جدید از این فرض پشتیبانی می كند، زمانی كه سیاره مشتری متولد شده،در حین رشد و چرخیدن به دور خورشید نواری بزرگ از گاز و غبار را صرف بزرگ تر شدن خود كرده است. علاوه بر این مشتری مانند یك حصار مانع از ورود شهاب سنگ ها خودسر به بخش های داخلی سامانه خورشیدی شده است. زمانی كه سامانه خورشیدی یك میلیون ساله شد، قدرت سیاره مشتری به اندازه ای بود كه مانع از عبور اجرام كیهانی از مدارش شود.
پس از آن زمانی كه سامانه خورشیدی به سن چهار میلیون سالگی رسید، جرم سیاره مشتری 50 برابر جرم زمین شد و فاصله آن تا خورشید كمتر شد. همین موضوع باعث كاهش قدرت بازدارندگی سیاره شده و سنگ های خارجی با مواد داخلی سامانه تركیب شدند. این سنگ ها امروز در كنار یكدیگر در كمربندی میان مشتری و مریخ قرار گرفته اند.
مطالعه جدید شواهدی مبنی بر این رویداد نشان می دهند كه سیاره مشتری به صورت موقت جمعیت شهاب سنگ های سامانه را به دو نیم تقسیم كرده است، آن هایی كه میان مشتری و خورشید قرار گرفته اند و آن هایی كه فراتر از مشتری قرار دارند. محققان با بررسی ساختارهای شیمیایی شهاب سنگ هایی كه به زمین رسیده اند، نه تنها سن این اجرام، بلكه دو گروهی كه به آنها متعلق بوده اند را نیز تعیین كرده اند.
براساس این مطالعه گروه های شهاب سنگی یك میلیون سال پس از تولد سامانه خورشیدی از یك دیگر جدا شده و تا چهار میلیون سال بعد به همین شكل باقی ماندند كه قوی ترین احتمال برای این جداسازی، حضور سیاره مشتری است.
منبع: همشهری آنلاین
مرکز یادگیری سایت تبیان،تنظیم: زینب شاه مرادی
