تبیان، دستیار زندگی
ا آزمون سراسری 96 مدت زمان زیادی نمانده است و چه با برنامه درس خوانده باشید و چه بی برنامه، اگر در این فرصت باقی مانده، برنامه درستی نداشته باشید، ممکن است که نتوانید از تلاش خود، نتیجه دلخواه را بگیرید؛ زیرا یکی از مهم ترین زمان های آمادگی برای کنکور...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

درس خواندن در واپسین روزها

درس خواندن در واپسین روزها

تا آزمون سراسری 96 مدت زمان زیادی نمانده است و چه با برنامه درس خوانده باشید و چه بی برنامه، اگر در این فرصت باقی مانده، برنامه درستی نداشته باشید، ممکن است که نتوانید از تلاش خود، نتیجه دلخواه را بگیرید؛ زیرا یکی از مهم‌ترین زمان‌های آمادگی برای کنکور که به قول مشاوران تحصیلی به عنوان یکی از زمان‌های استراتژیک در کنکور مطرح است، همین یک ماه باقی‌مانده تا آزمون سراسری است که به دوران جمع‌بندی نیز معروف است. اهمیت دوران جمع‌بندی و روش برنامه‌ریزی دراین ایام را همه می‌دانند. با استفاده صحیح از وقت در این یک ماه و اجرای روش صحیح جمع‌بندی، در هر جایگاهی که باشید رشد خواهید کرد؛ به همین دلیل و برای موفقیت، قبل از هر چیز از تمام توان خود استفاده کنید.

به طور حتم، تا به حال مسابقه‌های دومیدانی را دیده‌اید. لحظه‌های آخری را که دونده‌ها به خط پایان نزدیک می‌شوند تجسم کنید. آنان تلاش می‌کنند که به هر روش ممکن، و البته اخلاقی، خود را سریع ‌تر از دیگران به خط پایان برسانند و تمام انرژی خود را خرج می‌کنند؛ چرا که بعد از خط پایان، دیگر به داشتن انرژی نیازندارند.

در کنکور، ماه آخر، یعنی نزدیک شدن به خط پایان؛ به همین خاطر، شما نیز باید سعی کنید تا همه انرژی خود را خرج کنید؛ البته منظورمان این نیست که استراحت نکنید، اما تا جایی که می‌توانید، تلاش کنید؛

به این منظور، در ایام باقی مانده سعی کنید که به یک جمع بندی درست و اصولی از آنچه که قبلاً مطالعه کرده‌اید، برسید تا شما نیز از این آزمون نتیجه دلخواه خود را بگیرید.

در ماه آخر چگونه باید درس بخوانید تا نتیجه بهتری بگیرید؟

بهترین کار، انجام یک مرور جامع و سریع است؛ زیرا ماه آخر فرصت خوبی برای فراگیری مطالب جدید نیست؛ البته در این یک ماه، مطالب جدید بسیاری را می توان فراگرفت و به خوبی هم آموخت و این مدت فرصت کمی نیست، اما این بدترین روش استفاده از این یک ماه با ارزش است.

شما حتماً از این نکته به خوبی مطلع هستید که در این ماه، چگونگی عملکرد شما، اثر بسیار قوی و تعیین کننده‌ای بر نتیجه نهایی‌تان دارد؛ زیرا این زمان، دوران جمع بندی، یعنی زمان تثبیت یافته‌هاست نه یادگیری؛ به همین دلیل، نباید مطالب جدید را مطالعه کرد؛ زیرا شما با اختصاص این وقت بسیار مهم به خواندن مطالب جدید، وقت خود را از دست می‌دهید؛ بدون اینکه این مطالب مرور نشده، بتواند در پاسخگویی سؤالات کنکور به شما کمک کند؛ پس بهترین استفاده از این یک ماه، جمع بندی است.

جمع بندی، یعنی مرور درس‌هایی که خوانده‌اید و نه اضافه کردن به حجم مطالبی که دوره نشده و در حافظه‌تان تثبیت نگشته است. در دوره جمع‌بندی، سعی  می‌شود قسمت‌هایی که قبلاً مطالعه شده، مرور شود تا داوطلب آرامش و اطمینان بیشتری بیابد و مطمئن شود مطالبی را که قبلاً خوانده، فراموش نشده است. این کار به این علت صورت می‌گیرد که داوطلب، مطالب زیادی را مطالعه کرده و روی هم انباشته است و به محض مرور و دوره کردن، تمام مطالب برایش تداعی می‌شود و این موضوع باعث آرامش و اطمینان بیشتر وی خواهد شد. در دوران جمع بندی، تست‌هایی را که قبلاً زده‌اید تکرار کنید؛ زیرا علاوه بر یادآوری و تسلّط روی همان تست‌ها، اشتباهاتی که قبلاً داشته‌اید، یادآوری می‌شوند. لازم به ذکر است که هدف از تست زدن، مشخص شدن اشکالات پنهان فرد در مطالعات قبلی است، نه سنجش.

روش‌های جمع بندی (روش غلط - روش درست)

قبل از اینکه روش صحیح و اصولی را توضیح دهیم، قصد داریمروش غلط و متداول در بین داوطلبان را بیان کنیم:

در این روش، داوطلب، تمام درس‌های خود را از روی مطلب‌های خلاصه‌نویسی شده یا جزوه‌هایش، طبق یک برنامه جامع مطالعه می‌کند و شاید تا روز کنکور، این کار را چندین بار انجام دهد. در این روش، دو اشکال عمده وجود دارد: اول اینکه شما مطلب ‌های غیرضرور را نیز مطالعه خواهید کرد، و دوم اینکه هیچ گاه احساس تسلّط بر دروس و منابع نمی‌کنید، و درحقیقت احساس می‌کنید که باید دوباره آنها را مرور کنید.

آیا ما از صفحه نمایش کمتر یاد می گیریم؟ (3)

روش صحیح جمع بندی

این روش، شامل  دو مرحله است:

الف:خود آزمایی به شیوه آزمون دادن

در این روش، شما زمان خود را به دوره‌های دو یا سه روزه تقسیم می‌کنید و صبح روز اول را آزمون می‌دهید؛ البته این آزمون باید یک کنکور جامع باشد که بهتر استاز سؤالات کنکور سال‌های گذشته بوده و در صورت امکان، شرایط کنکور نیز در آن شبیه سازی شود.

ب:تحلیل آزمون

پس از یک استراحت کوتاه، آزمون خود را سؤال به سؤال (در هر درس) تحلیل کنید  و در یک برگه، مبحث‌هایی از هر درس را که غلط جواب داده یا نتوانسته‌اید پاسخ دهید، یادداشت کنید.

اکنون باید برای مدت زمان باقیمانده،یک برنامه جامع بنویسید. برای انجام این کار، ابتدا در هر درس، یک اولویت مهم را معین کنیدو در برنامه ریزی خود قرار دهید و برای هر دو گروه درس های عمومی و اختصاصی حتماً وقت کافی بگذارید. برنامه ریزی را به صورت دقیق انجام دهید (چه مبحثی، کدام منبع و... ) و در زمان اجرای برنامه، نگران ضعف و دوره مطالب نباشید؛ چون هر ضعفی که داشته باشید، به طور حتم در آزمون بعد، معین خواهدشد. با اعمال این شیوه و آزمون‌هایی که شما برای سنجش خود انجام می‌دهید، هم مرور بسیار خوبی خواهید داشت و نیز با حذف مطالبی که مطمینید تسلّط کامل به آنها دارید، وقت بیشتری برای مرور دیگر موضوعات و درس‌هایی دارید که در آنها احساس ضعف بیشتری می‌کنید.

مزیت‌های روش صحیح جمع بندی

این روش، مزیت‌های بسیار زیادی دارد که به چند مورد آن اشاره خواهیم کرد:

 1- مرور همه مطالب

در یک کنکور استاندارد، اغلب از تمام مبحث‌ها، دست کم یک سؤال وجود خواهد داشت، و اگر چنین هم نباشد، در چند آزمونی که شما انجام خواهید داد، به طور قطع از هر مبحث، دستکم به یک سؤال پاسخ خواهید داد. انجام این کار سبب می‌شود که اطلاعات شما در تمام بحث‌هایاختصاصی و عمومی سنجیده شود.

 2- رفع اشکال عمده و عدم اتلافوقت

در این روش، هر بار که آزمون می‌دهید، بخشی از اشکال‌های شما برطرف می‌شود و هر بار، در مقایسه با دفعه گذشته، آمادگی شما بالاتر می‌رود؛درضمن، چونمطالبی را که می‌دانید، درست پاسخ خواهید داد، دیگر وقتی برای مطالعه آنها سپری نخواهید کرد؛ بنابراین، وقتتان تلف نمی‌شود.

3- تمرین مهارت‌های آزمون دادن

به طورحتم تا زمانی که در شرایط آزمون‌های مشابه کنکور قرار نگرفته باشید، متوجه نخواهید بود  که داشتن اطلاعات کافی برای پاسخگویی به سؤال، کافی نیست و باید بامهارت‌های آزمون دادن، آشنا بوده و آنها را به کار ببندید .این مهارت‌ها،نیازمند تمرین هستند و تنها راه آموختن آنها، تجربه کردن است. در این روش، شما اینمهارت‌ها را هر سه روز یک بار تمرین می‌کنید.

آیا ما از صفحه نمایش کمتر یاد می گیریم؟ (2)

دوران جمع بندی، زمانی برای دوره درس‌ها

همان گونه که قبلاً هم اشاره کرده‌ایم، در آمادگی برای کنکور حتماً شما باید زمانی را برای جمع بندی اختصاص دهید تا مطالب در ذهن شما تثبیت شود. بهترین زمان برای اجرای این برنامه، یک ماه باقی‌مانده تا زمان برگزاری آزمون سراسری (یعنی همین اکنون) است. در این مقطع زمانی، دیگر درس جدید نخوانید. هر قدر خوانده‌اید، دیگر بس است.

اگرشما 80 درصد از مباحث کنکور را با کیفیت 100 درصد خوانده باشید، بهتر است از داوطلبانی که100 درصدمباحث کنکور را با کیفیت 80 درصد خوانده‌اند. خلاصه اینکه ماه آخر، وقت «جدیدخوانی» نیست، بلکه وقت «دوباره خوانی» است؛ در واقع، شما در این زمان، فقط باید مرور کنید.هنگام مرور یا به اصطلاح دوره مباحث درسی، باید به دونکته مهم توجه کنید: اول اینکه همیشه از درس‌ها و مباحثی شروع کنید که ضعف بیشتری در آنها احساس می‌کنید، و دوم اینکه اولویت را به مرور درس‌ها ومباحثی بدهید که مدت بیشتری از مطالعه‌شان گذشته است؛ اما حواستان به این نکته هم باشد که اگر بخواهید در مرور هم از همان روش‌های مرسوم مطالعه استفاده کنید، برای یک مرورجامع، لااقل به یک فرصت شش ماهه نیاز دارید و در این یک ماه باقی مانده کاریاز پیش نمی‌برید؛ پس باید به درک درستی از مفهوم مرور برسید.

مرور، صرفاً به معنای تکرار مطالعه نیست. در انتهای مرورمطالب هر درس، باید بتوانید مطالب درسی را خلاصه‌تر و منظم‌تر به ذهن بسپارید؛یعنی قرار نیست که در مرور هم روی تمام جزییات بی‌اهمیت یا مطالبی که از پیش آموخته‌اید، بی‌جهت تاکید کنید، بلکه باید سعی کنید با درک مفاهیم اصلی، بین آموخته‌هایتان ارتباط برقرار کنید؛ با این حساب، هدف مرور عبارت است از: جمع بندی مطالب، ایجاد پل‌های ارتباطی بین مباحث مختلف، سازماندهی و فراگیری مفهومی مطالب درسی .

همه درس‌ها را نمی‌شود ـ و نباید ـ یک جور خواند و دقیقاًبه همین ترتیب، همه درس‌ها را نمی‌شود ـ و نباید ـ یک جور مرور کرد. در مرور درس‌هایی مانند ریاضیات و فیزیک، اهمیت تست زنی بیشتر از مطالعه متن کتاب و جزوه درسیاست. برای مرور این دروس، بهتر است که مفاهیم اساسی و حتی نکته‌های ریز را در قالب حلو تمرین تست‌های جامع درک کنید. حل مفهومی تست‌ها و یادگیری عمیق‌تر مفاهیمدرسی بر حل سطحی و روخوانی تست‌های فراوان ارجحیت دارد؛ یعنی اگر شما 100 تست فیزیک را 10 بار بزنید و مرور کنید و با ریزه کاری‌های طرح تست آشنا شوید، خیلیمؤثرتر است از اینکه 1000 تست فیزیک را یک بار و یکجا بزنید و بگذرید. در حل تست‌های این دروس، ضرورت دارد که دست به قلم شوید و تا رسیدن به جواب نهایی، تست رادنبال کنید؛ اما در مرور درس‌هایی مانند معارف اسلامی، ادبیات و زیست‌شناسی، اهمیت مطالعهمتن کتاب و جزوه درسی از حل تمرین یا تست‌های متعدد بیشتر است؛ البته در مباحثی ازدروس شیمی یا زیست‌شناسی (مثلاً مبحث استوکیومتری دردرس شیمی یا مبحث ژنتیک در درس زیست‌شناسی)که با حل مساله سر و کار دارید به تست زنی بیشتری احتیاج دارید. درمرور درس‌هایی مانند عربی و زبان انگلیسی هم می‌شود گفت که اهمیت تست زنی با اهمیتمطالعه متن کتاب و جزوه تقریباً هم طراز و برابر است .

برای داشتن یک برنامه جامع به منظور مرور، به موارد زیر توجه کنید :

1- فهرست کاملی از تمام منابع و مباحثی را که قرار است در دروسمختلف مرور کنید، تهیه نمایید.

2- اولویت‌های مرورتان را تعیین کنید .

3- تخمین بزنید که مرور هر کدام از مباحثی که قرار است مطالعه شود، حدوداً به چه مدت زمانی احتیاج دارد، و سپس تخمین بزنید که مجموعاً براییک مرور جامع به چه مدت زمانی احتیاج دارید.

4- با توجه به توان فردی‌تان و شرایطی که شخصاً پیشِ رو دارید، حدس بزنید که حداقل هفته‌ای چند ساعت می‌توانید به مطالعه و مرور مباحث درسیاختصاص بدهید .

5-  اگر در بین موارد 3 و 4 نتوانستید تناسب معقولی برقرارکنید، یکی از کارهای زیر یا ترکیبی از سه کار زیر را  انجام بدهید .

الف) فهرست هر کدام از مباحث و منابع درسی‌تان را پالایششده تر انتخاب کنید؛ یعنی تعداد منابعی را که می‌خواهید برای هر درس یا هر مبحث درسیمرور کنید، به حداقل برسانید.

ب) زمان بیشتری را به مرور اختصاص بدهید؛ یعنی تعداد ساعات مطالعه روزانه و هفتگی‌تان را به حداکثر برسانید .

ج) اگر باز هم نتوانستید بین موارد 3 و 4 تناسب معقولیبرقرار کنید، مطالب کمتری را برای مرور گزینش کنید (بر مبنای همان گزینشی که درنکته 4 گوشزدشد).

7-با توجه به موارد ذکر شده، فهرست تمام مباحث و منابعی راکه می‌خواهید در هر هفته مطالعه کنید، تهیه نمایید و یک برنامه یک هفته‌ای یاچهار روزه برای خود بنویسید .

در برنامه‌ریزی هر روزتان، سعی کنید تعداد دروسی را که برایمرور در یک روز کامل انتخاب می‌کنید، کمتر از سه درس نباشد، و اولین مبحث درسی را که می‌خواهید در یک روز مطالعه کنید، مشکل‌ترین درس یا مبحث آن روزتان باشد .

چاله‌های برنامه‌ریزی

در این یک ماه آخر، بعضی از داوطلبان، دو اشتباه زیر را مرتکب می شوند و آن عبارت از اختصاص دادن این فرصت باقی مانده به مطالعه دروس جدید و تست زنی انحصاری در یک یا چند درس خاص که ضعف کمتری در آنها احساس می‌کنند، است، و این همان چاله‌هایی است که شما باید بخوبی مواظب آنها باشید؛ زیرا همان طور که دیدید، «جامعیت» و «اولویت بندی» در مرور دروس مختلف، از مهم‌ترین نکاتی است که باید در برنامه‌ریزی تان در نظر بگیرید.

منبع: پیک سنجش

بخش مرکز یادگیری تبیان، تنظیم: نسرین صادقی