نسب حضرت زینب (سلام الله علیها)

علیا مخدره  حضرت زینب، دختر بزرگ مولا امیرالمومنین (علیه السلام) است و مادرش حضرت صدیقه کبری فاطمه زهرا (سلام الله علیها) است.

حضرتش به زینب کبری توصیف شده، ولی توصیف نه از این راه است که اکبر بنات بوده، زیرا عرب را عادت نبوده است که دختر بزرگ را کبری لقب دهند. البته هر گاه در خانواده ای چند پسر و چند دختر بوده که یک نام داشتند، بزرگ تر را اکبر در پسر و کبری در دختر لقب می داده و کوچک تر را به اصغر و صغری توصیف می کردند؛ و مولا امیرالمومنین (علیه السلام) را دختر زینب نام متعدد بوده و زینب صدیقه که شناخته شده‌تر از بقیه است، همان زینب بزرگ تر بوده. چنانچه در عدد اولاد امیرالمومنین (علیه السلام) همین جا ذکر می شود، و او مولود سوم از اولاد امیرالمومنین (علیه السلام) است که پس از حسنین (علیهماالسلام) متولد شده است.

ولادت

علیا مخدره حضرت زینب کبری (سلام الله علیها) در روز پنجم جمادی الاول سال پنجم یا ششم هجری قمری در شهر مدینه منوّره متولّد گردیده و جهان را به قدوم خویش مزین فرمودند.

نام، لقب و کنبه آن حضرت

نام مبارک آن بزرگوار زینب، و کینه گرامیشان ام الحسن و ام کلثوم و القاب آن حضرت عبارتند از صدیقه الصغری، عصمه الصغری، ولیه الله العظمی، ناموس الکبری، شریکه الحسین (علیه السلام) و عالمه غیر معلّمه، فاضله، کامله و...

همسر گرامی آن حضرت جناب عبدالله فرزند جعفر بن أبی طالب، بود. در کتاب اعلام الوری برای آن بانوی بزرگوار سه پسر به نام های علی، عون، جعفر و یک دختر به نام ام کلثوم ذکر شده است.

پرستاری از مادر، پدر و برادران

پس از رحلت رسول خدا (صلی الله علیه واله وسلم) روزهایی بر حضرت صدیقه کبری فاطمه زهرا (سلام الله علیها) گذشت که منجر به تحمل دردهای فراوان، شکسته شدن و آسیب دیدن اعضای بدن مبارکشان و سقط جنین ایشان شد که حدود 70 یا 90 روز بستری بودند.

ناگفته پیداست که چنین بیماری نیاز به پرستاری دلسوز دارد؛ لذا دختر دلبندشان حضرت زینب (سلام‌الله‌علیها) در سن 5 سالگی از مادر پذیرایی و پرستاری می کرد و متاسفانه طولی نکشید که به فراق مادر مبتلا گردید و برای نخستین بار با نام یتیم آشنا شد و شهادت غریبانه مادر، او را سخت افسرده و پریشان کرد. جای خالی مادر و دیدن لباس و وسایلش روز به روز غم او را شدیدتر و سخت تر می کرد.

بعد از شهادت مادر، حضرت زینب (سلام الله علیها) مانند پروانه ای به دور پدر می چرخید و به احوالات پدر رسیدگی می کردند، تا حدی که برای پدر هم مادر بودند و هم خواهر و هم فرزند؛ در مقابل هم مولای متقیان امیرالمومنین (علیه السلام) علاقه فراوانی به دخترشان داشتند. دائماً به ایشان سر می زدند؛ تا حدی که آخرین شب و لحظات عمر پر برکتشان را در منزل دختر دردانه خود گذراندند.

سحر همان روز اضطراب حضرت زینب (سلام الله علیها) بسیار زیاد شد و تکرار غم فراقی دیگر را احساس می کرد، تا آنجا که پدر را از رفتن به مسجد منع کرد و وقتی با مخالفت پدر مواجه شد، با چشمانی پر از اشک، پدر را بدرقه کرد. پدر به مسجد رفت و به دست اشقی الاشقیا در حال سجده که نزدیک ترین حالت بنده به معبودش بود ضربت خورد و پیشانی مبارک‌شان شکافته شد. بار دیگر زینب (سلام الله علیها) خود را برای پرستاری آماده کرد.

در روزهای بیماری پدر، دلسوزانه از او پرستاری کرد تا در روز بیست و یکم ماه مبارک رمضان سال 40هجری چشمان زیبای بهترین و پاک ترین بنده پرهیزگار خدا و تنها برادر با وفای پیامبر اسلام، همسر دلسوز برای زهرای مرضیه، پدر مهربان خانواده و یتیمان و بی سرپرستان، حیدر کرار، فرمانده و علمدار لشگر اسلام رو به جهان فانی بسته شد.

حضرت زینب (سلام الله علیها) باز خانه اش ساکت شد و دلش مالامال از غم و اندوه شد و جای خالی پدر، زندگی را برایش سخت کرد ولی هنوز دلخوش بود که دو برابر دارد که خواهرشان زینب (سلام الله علیها) را از حیات مبارک خودشان بیشتر دوست داشتند.

حضرت امیرالمومنین (علیه السلام) در سال 40 هجری در کوفه به شهادت رسید. در این زمان تقریباً حضرت زینب (سلام الله علیها) 35 ساله بودند. بعد از شهادت حضرت امیرالمومنین (علیه السلام) امام حسن (علیه السلام) 10 سال امامت کردند و خواهر در این سال ها همچون کوه پشتیبان برادرش بود در تمام حوادث و اتفاقات ناگوار سنگ صبور و دلگرمی برادرش بود.

سرانجام روزی که امام (علیه السلام) روزه دار بودند، جعده همسر ایشان، زهر را در شیر ریخت و در هنگام افطار به امام مجتبی (علیه السلام) داد. امام (علیه السلام) مقداری از آن نوشید و بلافاصله زهر را احساس کرد و فرمود: اناالله و اناالیه راجعون در تاریخ  نوشته اند. معاویه سه بار امام را مسموم ساخته بود، ولی مرتبه سوم زهر به قدری قوی بود که به سرعت او را از پا درآورد. امام حسن (علیه السلام) پس 40 روز درد و رنج، در روز بیست و هشتم ماه صفر سال 50 هجری به شهادت رسیدند و به لقاء الله شتافت.

حضرت زینب (سلام الله علیها) باز در آتش غم فراق یکی دیگر از عزیزانش سوخت، ولی باز دلخوشی‌اش که بهتر بگوییم امید به حیاتش یعنی حسین (علیه السلام) بود و تنها تکیه گاهی که مثل کوه پشتیبان خواهرش بود، و حضرت زینب (سلام الله علیها) با تکیه به برادر می توانست سنگینی بار فراغ عزیزترین و عزیزانش را در زندگی مبارکشان تحمل کند.

القاب حضرت زینب (سلام الله علیها)

عالمه غیر معلمه : دانای نیاموخته

فهمه غیر مفهمه : فهمیده بی آموزگار

کعبه الرزایا : قبله رنجها .

نائبه الزهراء : جانشین و نماینده حضرت زهرا (سلام الله علیها)

نایبه الحسین : جانشین و نماینده حضرت حسین (علیه السلام)

عقیله النساء : خردمند بانوان .

عدیله الخامس من اهل الکساء: همتای پنجمین نفر از اهل کساء .

کفیله السجاد : سرپرست حضرت سجاد(علیه السلام).

ناموس رواق العظمه : ناموس حریم عظمت و کبریایی .

سیه العقائل : بانوی بانوان خردمند .

سر ابیها : راز پدرش علی (علیه السلام)

سلاله الولایه : فشرده و خلاصه و چکیده ولایت .

شقیقه الحسن : دلسوز و غمخوار حضرت حسن (علیه السلام) .

عقیلی خدر الرساله : خردمند پرده نشینان رسالت .

رضیعه ثدی الولایه : کسی که از پستان ولایت شیر خورده .

فصیحه : سخنور گویا .

صدیقه الصغری : راستگوی کوچک در مقابل صدیقه کبری (سلام الله علیها)..

عقیله الطالبین : بانوی خردمند از خاندان حضرت ابوطالب (علیه السلام) و (در بین طالبیان ) .

الفاضله : بانوی با فضیلت .

الکامله : بانوی تام و کامل .

عابده آل علی : پارسای خاندان علی (علیه السلام).

عقلیه الوحی : بانوی خردمند وحی

شمسه قلاده الجلاله : خورشید منظومه بزرگواری و شکوه .

نجمه سماء النباله : ستاره آسمان شرف و کرامت .

محبوبه المصطفی : مورد محبت و محبوب حضرت رسول (صلی الله علیه وآله وسلم) .

قره عین المرتضی : نور چشم حضرت علی (علیه السلام) .

صابره محتسبه : پایداری کننده به حساب خداوند برای خداوند .

ربه خدر القدس : پرونده پرده نشینان پاکی و تقدیس .

باب حطه الخطایا : دروازه آمرزش گناهان .

حفره علی و فاطمه : مرکز جمع آوری دوستی و محبت امیرالمومنین علی (علیه السلام) و حضرت فاطمه (سلام الله علیها) .

ربیعه الفضل : پیش زاده فضیلت و برتری .

بطله کربلاء : قهرمان کربلا .

عظیمه بلواها : بانویی که امتحانش بس بزرگ بود .

سلیله الزهراء : چکیده و خلاصه حضرت زهرا (سلام الله علیها) .

امنیه الله : امانت دار الهی .

آیه من آیات الله : نشانی از نشانه های خداوند .