مبتلایان به ام اس می توانند روزه بگیرند؟
بیماران ام اس با رعایت نکات مهم تغذیه ای و سلامتی زیر نظر پزشک میتوانند روزه بگیرند. چهار عامل مهم گرما، استرس، خستگی و ضربه میتواند ام اس را تشدید کند. از این رو بیماران ام اس باید از این چهار عامل دور باشند تا توان خود را برای روزه داری حفظ نمایند.
فراوری: نیره ولدخانی - بخش سلامت تبیان
ام اس یک بیماری مربوط دستگاه عصبی مرکزی است که بخش های مختلف مغز و سیستم نخاعی را درگیر می کند. در این بیماری پوشش محافظ اعصابی که در داخل و اطراف مغز نخاع قرار دارند تخریب میشود که این خود باعث ایجاد طیف گستردهای از علائم مثل از دست دادن کنترل عضلات، هماهنگی بین آنها تا اختلالات بینایی میشود.
تاری دید و درگیری های حسی مانند گزگز کردن، مورمور شدن و خواب رفتن اعضای بدن -مانند انگشت شست- بیش از 24 ساعت از نشانه های بیماری ام. اس (مولتیپل اسکلروزیس) است.
این بیماری در زنان شایع تر از مردان است. همچنین تا کنون دلیل پیدایش این بیماری مشخص نشده است، ولی بنظر می رسد که بروز این بیماری ارتباطی با پاسخهای خودایمنی بدن داشته باشد.
دکتر شمس الدین حجازی، متخصص مغز و اعصاب درباره بیماری ام اس و روزهداری می گوید:
«ام اس گاهی دارای طیف خفیفی است و فرد زندگی عادی خود را دارد و این بیماری تنها در حد مور مور شدن دست ها است که این افراد میتوانند به راحتی روزه بگیرند.
ولی در نوع شایع ام اس که بیماری در مراحل پیشرفتهای قرار دارد، افراد باید نکات مهمی را در زمینه روزه داری رعایت کنند و مراقب عوامل تشدیدکننده بیماری ام اس باشند.
چهار عامل مهم گرما، استرس، خستگی و ضربه میتواند ام اس را تشدید کند، از این رو بیماران ام اس باید از این چهار عامل دور باشند تا توان خود را برای روزه داری نیز حفظ نمایند.
درباره تاثیر روزه بر مبتلایان به اماس تحقیقات کافی انجام نشده است. ولی ثابت شده که هر گونه استرس بر وضعیت مبتلایان به اماس تاثیر منفی میگذارد. گرسنگی طولانی مدت هم ممکن است موجب وارد شدن استرس به آنان شود
بدین معنا که نباید بیمار ام اس تا مرز خستگی پیش برود و یا در محیط گرم بدون رطوبت قرار بگیرد. همچنین لازم است بیماران ام اس از استرس و اضطراب بپرهیزند و مراقب هر گونه ضربهای به بدن خود به ویژه به مغز و نخاع باشند تا این بیماری تشدید نشود.
بیماران پیشرفته ام اس در صورتی که بیماریهای عروقی، خونی، دیابت و کلیوی نداشته باشند و از وضعیت چرخش خون مناسبی برخوردار باشند ، می توانند روزه بگیرند.
علاوه بر انجام کارهای سبک و خوردن سحر و افطار و توجه به استراحت کافی و دوری از استرس و گرما، لازم است بیماران ام اس از تغذیه مناسبی نیز در ایام ماه مبارک رمضان برخوردار باشند.
بیماران ام اس میوه جات و سبزیجات را در سبد غذایی خود بگنجانند و به جای گوشت قرمز از گوشت سفید استفاده کنند. همچنین از خوردن غذاهای چرب به شدت خودداری کرده و عسل را در وعدههای غذایی خود از یاد نبرند.
خانوادهها و به ویژه مسئولان باید توجه داشته باشند که شرایط مناسبی را برای این بیماران فراهم آورند. به خصوص از مسئولان انتظار می رود با توجه به اینکه بیشترین افراد بیمار شامل نسل جوان است، به جایگاه اجتماعی، شانیت و کسب و کار این عزیزان توجه شود.»
برای روزهداری با پزشک خود مشورت کنید
دکتر امیررضا عظیمی، متخصص مغز و اعصاب اظهار می دارد: «برخی از مبتلایان به ام اس بدون هیچ مشکلی اوایل ماه رمضان را روزه میگیرند، اما در ادامه دچار مشکل میشوند. بنابراین لازم است هر بیماری برای روزهداری با پزشک خود مشورت کند.
در صورتی که بیمار ام اسی شرایط خوبی دارد، اما اگر پس از چند روز روزهداری احساس کرد که با روزه گرفتن برخی از علایم بیماری او تشدید میشود، به عنوان نمونه گزگز دست او بیشتر میشود، نباید روزه بگیرد.
درباره تاثیر روزه بر مبتلایان به اماس تحقیقات کافی انجام نشده است. ولی ثابت شده است که هر گونه استرس بر وضعیت مبتلایان به اماس تاثیر منفی میگذارد. گرسنگی طولانی مدت هم ممکن است موجب وارد شدن استرس به آنان شود.
به مبتلایان به اماس توصیه میکنیم که اگر توان روزه گرفتن را در خود احساس میکنند و بیماری آنها به طور کامل کنترل شده است و پزشک معالج به آنها اجازه روزهداری میدهد، اقدام به انجام این کار کنند.
اینکه بطور مطلق گفته شود روزه برای مبتلایان ام. اس ضرر دارد، درست نیست، چراکه روزه گرفتن در برخی از مبتلایان، تاثیر بسیار مطلوبی بر روح و روان آنان دارد
بیمارانی که بیماریشان هنوز به طور کامل کنترل نشده است، یا افرادی که روزهداری باعث وخیم شدن حالشان و وارد شدن استرس به آنها میشود، به هیچ عنوان روزهداری به آنان توصیه نمیشود. اگر بیماری تمایل زیادی به روزهداری دارد میتواند تنها در روزهای محدود و خاصی از ماه رمضان روزه بگیرد و یا هر چند روز یکبار روزهداری کند.
لازم است مبتلایان به اماس که شرایط روزهداری دارند، سحری مصرف کنند، در طول روز فعالیت کمتری داشته باشند و در محیط گرم حضور نیابند.»
روزه گرفتن به شرایط فرد بستگی دارد
سعید شاه بیگی، متخصص مغز و اعصاب بیان می کند: «بیماران ام اس در طول روز، خیلی سریع دچار خستگی می شوند، به طوری که بنا به اظهارات این گونه بیماران، یک ربع فعالیت آنان، مانند یک روز فعالیت افراد دیگر است.
بیماران ام.اس نیاز به انرژی زیادی برای روزه گرفتن دارند. بنابراین روزه داری به این دسته از بیماران توصیه نمی شود، چراکه موجب افزایش خستگی و کاهش انرژی و کارآمدی آنان می شود.
این عضو انجمن ام اس خاطرنشان کرد: اما اینکه بطور مطلق گفته شود روزه برای مبتلایان ام. اس ضرر دارد، درست نیست، چراکه روزه گرفتن در برخی از مبتلایان ام.اس، تاثیر بسیار مطلوبی بر روح و روان آنان دارد.
با توجه به اینکه تقویت وضعیت روانی بیمار یکی از مهم ترین ارکان درمان است و وابستگی معنوی و روزه داری، آلام ناشی از بیماری را کاهش می دهد، به گروهی از بیماران ام اس توصیه می شود روزه بگیرند.
روزه در مبتلایان به ام اس پاسخ روشن و قطعی ندارد و این هنر پزشکان است که توانایی گرفتن یا نگرفتن روزه در مبتلایان به ام.اس را تعیین می کنند.»
منابع:
ایسنا
ایرنا