تبیان، دستیار زندگی
با انقلاب اسلامی ایران در سال ١٣٥٧ ، شرایط و موقعیت های سیاسی جامعه کاملا تغییر کرد ، از جمله ی این تغییرات داشتن رییس جمهوری یرای آحاد ملت بوده است ، با آمدن و رفتن دولت موقت که ابتدا مهندس بازرگان نخست وزیر بود و ریاست دولت را به عهده داشت
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

معاون اولی های بعد از انقلاب

با انقلاب اسلامی ایران در سال ١٣٥٧، شرایط و موقعیت های سیاسی جامعه کاملا تغییر کرد، شورای انقلاب مدتی کشور را به دست گرفت تا رئیس جمهور مشخص شود ...

فهیمه السادات آقامیری-بخش تاریخ ایران و جهان تبیان

دکتر حسن حبیبی را بیشتر بشناسیم

با آمدن بنی صدر ، جنگ ایران و عراق آغاز شد . شرایط نوپای سیاسی آشفته تر از قبل شد و بنی صدر هم که با رای مردم روی کار آمده بود ، اعتماد ها را کسب نمی کرد . امام طی فرمانی بنی صدر را بدون هیچ واهمه ای کنار گذاشت ، مردم این بار شهید رجایی را انتخاب کردند اما عمر دولت شهید رجایی هم بسیار کوتاه بود ...

رجایی ابتدا نخست وزیر بود

دومین رئیس جمهور ایران شهید محمدعلی رجایی بود.

محمدعلی رجایی متولد ۲۵ خرداد ۱۳۱۲ در قزوین، او دارای کارشناسی ارشد ریاضیات از دانشسرای عالی و پیش از انقلاب یک معلم زحمتکش و ساده بود ، بعد از انقلاب در کابینه ی مهندس بازرگان وزیر آموزش و پرورش بود و در دولت بنی صدر به عنوان نخست وزیر معرفی شد . با عزل بنی صدر ، رجایی با رای مردم رییس جمهور شد و کابینه را به دست گرفت اما هنوز یک ماه از ریاست جمهوری اش نمی گذشت که دشمنان نظام او را در تاریخ ٨ شهریور ۱۳۶۰ در تهران به شهادت رساندند.

با شهادت شهید رجایی انتخابات دوباره برگزار شد

مردم این بار آیت الله خامنه ای را انتخاب کردند ، ایت الله خامنه ای آن روزها امام جمعه تهران بودند و با آرایی بالا انتخاب شدند. در دوران هشت ساله ریاست جمهوری ایشان ، نظام همچنان نخست وزیر داشت و دولت در این هشت سال، جنگ را هم به همراه داشت . آن روزها به بهترین نحو ممکن مدیریت شد و روزهای جنگ را سپری کرد.

بعد از رحلت امام

آیت الله رفسنجانی به عنوان رییس جمهور انتخاب شدند ، هشت سال ریاست جمهوری ایشان ، دولت دیگر نخست وزیر نداشت اما به انتخاب رییس جمهور معاون اولی انتخاب می شد که تمام کارهای نخست وزیر را به عهده می گرفت.

معاون اول رئیس جمهور کیست؟

معاون اول رئیس‌جمهور ایران دومین مقام عالی‌رتبه در هیأت وزیران است. او وظیفه اداره هیأت وزیران در غیاب رئیس جمهور و مسئولیت هماهنگی سایر معاونان رئیس جمهور را بر عهده دارد.

معاون اول رئیس جمهور مانند دیگر معاونان وی از سوی رئیس جمهور انتخاب شده و احتیاج به رأی اعتماد مجلس ندارد. همچنین در صورت «فوت، عزل، استعفا، غیبت یا بیماری بیش از دو ماه رئیس جمهور و یا در موردی که مدت ریاست جمهوری پایان یافته و رئیس جمهور بر اثر موانعی هنوز انتخاب نشده و یا امور دیگری از این قبیل» مسئولیت‌ها و اختیارات او برعهده معاون اول قرار می‌گیرد و او به همراه رؤسای مجلس و قوه قضائیه بایستی در مدت کمتر از ۵۰ روز انتخابات ریاست جمهوری را برگزار کند.(١)

این مقام در اصلاح قانون اساسی ۱۳۶۸ به قوه مجریه افزوده شد :

همچنین در دوران ریاست جمهوری دولت اصلاحات با تغییراتی که در پروتکل‌های تشریفاتی ایران بوجود آمد، معاون اول رئیس جمهوری ایران هم‌رتبه نخست وزیر قرار گرفت و در پی آن مراسم استقبال از نخست وزیر کشورهای مختلف که به ایران سفر می‌کنند توسط معاون اول رئیس جمهوری برگزار می‌شود.(٢)

دکتر حسن حبیبی اولین معاون اول رئیس جمهور بعد از انقلاب

حسن‌ابراهیم حبیبی متولد ۱۳۱۵ ، او سیاستمداری حقوقدان بود. وزیر ارشاد دولت بازرگان، وزیر علوم و آموزش عالی و پس از آن وزیر دادگستری نخست وزیر جنگ بود. اولین معاون اول رییس جمهور ایران در هر دو دولت اکبر هاشمی رفسنجانی و دولت اولِ اصلاحات بود. حبیبی دارای مدرک دکترای جامعه‌شناسی و حقوق از دانشگاه سوربون بود.

اولین معاون اول ریاست جمهوری بعد از انقلاب اسلامی ایران در سال ١٣٥٧ را آقای دکتر حسن حبیبی به  عهده داشتند .

دوره بعدی دولت اصلاحات معاون اول رئیس جمهور، آقای دکتر عارف بودند .

از سال ١٣٨٤ که دولت آقای احمدی نژاد آمد ، آقای پرویز داوودی معاونت اول ایشان را به عهده گرفت. دوره ی بعدی ریاست جمهوری ایشان در روزهای اول آقای رحیم مشایی انتخاب شدند که بعد از چند روز جای خود را به آقای رحیمی دادند و تا پایان ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد ، آقای رحیمی این سمت را داشتند .

از سال ١٣٩٢ که دولت آقای روحانی از طرف مردم انتخاب شدند ، از همان ابتدا آقای جهانگیری سمت معاون اولی آقای روحانی را به عهده گرفتند .

معاون اول آقای دکتر روحانی پس از انقلاب ، در سال ۱۳۵۸ در جهاد سازندگی ریگان بم کار خود را شروع کرد و بعد از مدتی به‌عنوان مسئول جهاد سازندگی جیرفت مشغول به کار شد. وی پس از آن به عضویت شورای مرکزی استان کرمان منصوب شد و تا اواسط ۱۳۶۳ در جهاد کشاورزی مشغول بود. اسحاق جهانگیری در سال‌های ۱۳۶۳ تا ۱۳۷۰ در دور دوم و سوم مجلس شورای اسلامی، نمایندهٔ مردم جیرفت بود و در سال ۱۳۷۱ در دولت آیت الله هاشمی رفسنجانی به سمت استاندار استان اصفهان منصوب شد اسحاق جهانگیری در دولت اصلاحات در سال ۱۳۷۶ به‌عنوان وزیر معادن و فلزات انتخاب شده و بعد از ادغام وزارت صنایع و وزارت معادن و فلزات، به‌عنوان وزیر صنایع و معادن انتخاب شد. اسحاق جهانگیری در تاریخ ۱۴ مرداد ۱۳۹۲ به‌عنوان معاون اول رئیس‌جمهور منصوب شد.


پی نوشت :

(١) اصل یکصد و بیست و چهارم قانون اساسی

(٢) اصل یکصد و سی و یکم قانون اساسی