موسیقی همچنان بی سامان است
رضا مهدوی، هنرمند و منتقد حوزه موسیقی درباره وضعیت موسیقی کشور انتقاداتی را مطرح کرد. به عقیده وی ساماندهی در حوزه موسیقی در سال ٩٥ به بارننشست و همچنان اوضاع نابسامان است.
رضا مهدوی (4 بهمن 1347 - تهران ) نوازنده سنتور ، پژوهشگر ، مؤلف ، منتقد ، استاد دانشگاه ، برنامه ساز رادیو و تلویزیون و هنر آموخته نزد رشید فیضی پور ، حسین ملک، رضا شفیعیان، رویا حلاج ، فرامرز پایور ، مسعود شناسا، پرویز مشکاتیان و مجیدکیانی . فراگیری تئوری سولفژ نزد وارتان ساهاکیان ، اسفندیار قره باغی و آواز ایرانی را نزد محمد صادقی و کریم صالح عظیمی آموخته است. کنسرتهایی در داخل و خارج از ایران دارد و از پایهگذاران و مدیران هنرستان موسیقی حوزه هنری و موسیقی دانشگاه سوره است . اولین مؤسس در راهاندازی نخستین تریبونهای آزاد جمعی برای معرفی آثارموسیقیدانان ایرانی - کنسرت های پژوهشی و آموزشی است . مدیر کل سابق مرکز موسیقی و در حال حاضر سردبیر کتاب فصل مقام موسیقایی و عضو شورای دفتر تالیف و برنامه ریزی هنر وزارت آموزش و پرورش است .
عمده فعالیّت های وی در کنار تحصیلات غیرهنری کارشناسی مدیریت آماد در زمینۀ موسیقی بوده تا جایی که بیشتر مسئولیتها، سوابق، تألیفات و مقالاتش نیز در این حوزه است و دارای درجه یک هنری نوازندگی و هنر آموزی هم طراز با درجه تحصیلی دکتری و نشان فرهنگ و هنر انقلاب برای سه دهه فعالیت هنری است. تخصصِ اصلی وی در موسیقی کودک، نوازندگی سنتور و آموزش در کنار تجربیات مدیریتی و تدریس در دانشگاه فرهنگیان است.
اما وی در کنار تمامی این فعالیت ها در زمینه نقد موسیقی نیز دست به قلم است. وی در تازه ترین اظهار نظرش گفته: سال ۹۵ مانند سالهای قبل، گذشت و فراز و نشیب داشت. عدهای از موسیقیدانها خرسند بودند و عدهای ناراضی! بخشی از آن برمیگردد به مدیریت کلان و سیاستگذاران حوزه موسیقی در کشور و بخشی از آن به خود موسیقیدانان برمیگردد که با چه تفکری به عرصه ورود میکنند و با چه تفکرهایی همکاری نمیکنند.
او ادامه داد: جشنواره فجر نیز موافق و مخالف دارد و این دوره، نقطه قوتی نداشت؛ اما بالاخره برای عدهای درآمدزا بود و بستر مناسبی شد که به افقی که میخواهند دست پیدا کنند؛ اما اینکه عدهای نتواستند یا نخواستند به جشنواره راه پیدا کنند یا منتقد آن بودند، تا سال بعد محفوظ میماند.
این موسیقیدان تاکید کرد: بیاعتنایی مسئولان به انتقادها، شاید خیلی زیبنده مدیریت هنری نباشد.
مهدوی با بیان اینکه در بخش تولیدات شنیداری، هر سال شاهد افزایش تولید هستیم، اظهار کرد: در گذشته بهندرت فردی با سن کمتر از 30 سال دست به تولید میزد و صبر میکرد تا در کارهایش، پختهتر شود، اما حالا جوانهای ۱۷-۱۸ ساله هر روز اثر بیرون میدهند.
وی بیان کرد: شرکتها در ظاهر فعال هستند، اما در عمل، بازده اقتصادی ندارند و به سمت ورشکستگی پیش میروند، چراکه حمایتهای دولتی و مردمی را ندارند. مردم فقط از چهرههای شاخص و سلبریتی حمایت میکنند و اتفاقا آلبومهای این دسته نیز زیاد فروش ندارد. شرکتهای محدودی هستند که سالنها را چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی یک ساله اجاره و از درآمدهای کنسرت، تمام هزینههای خود را جبران میکنند.
این منتقد حوزه موسیقی اظهار کرد: مدیریت موسیقی کشور در این سال، تنش سابق را نداشت و ما آرامشی را شاهد بودیم که این میتواند بهمنزله یک نقطه عطف باشد که آدم بیشتر به کار بچسبد تا به حرافی و اینجور مباحث!
این نوازنده سنتور با بیان اینکه رادیو و تلویزیون همچنان بهطور محدود به موسیقی نگاه میکنند، گفت: آنها همیشه روزنهای را باز میگذارند و بهطور کامل نمیبندند؛ اما هنوز گشایشی را که فضای باز و تازهای را ایجاد کند، شاهد نیستیم.
مهدوی با اشاره به آموزش موسیقی در کشور، بیان کرد: در حوزه آموزش باید چه در هنرستانها، چه در آموزشگاههای موسیقی که هر روز تعدادشان بیشتر میشود، نظرسنجی محکمی از مخاطبان، مسئولان و مدیران انجام شود تا ببینیم آیا این تعداد آموزشگاه که در کشور وجود دارد، بهلحاظ کیفی نیز خوب هستند؟ من به شخصه اعتقاد دارم، زمانی که آمار بالاتر میرود، کار خوب، خودش را نشان میدهد.
او با اعتقاد به اینکه بهطور کلی انگیزه لازم برای تولید در کشور ایجاد شده است، گفت: با وجود محدودیتی که برای برخی کنسرتها بهوجود آمد، مسئولان تلاش کردند فضا را روبه رشد نشان دهند و به مردم نشان دهند که حامی موسیقی هستند و اشکال در جای دیگری است؛ اما اینکه مسئولان نمیروند مشکل را در جای دیگری حل کنند یا بهدلیل این است که نمیتوانند یا اینکه ترجیح میدهند گام به گام جلو بروند. همچنین احتمال دارد بستر جامعه آنقدر هنوز مهیا نباشد که بخواهند تاکتیکی از خود نشان دهند.
این موسیقیدان اظهار کرد: فضای مطبوعات در حوزه موسیقی خیلی فعال نیست، گزارشی از کنسرتها و تحلیل و ترجمههای مناسب را نمیبینیم. بیشتر یک جور گذران عمر و رفع تکلیف است؛ اما احساس میکنم سایتها و خبرگزاریها پویایی لازم را دارند، هرچند محدودیت برای بعضی سایتها وجود دارد، اما هنوز صفحه موسیقی خبرگزاریها منبع معتمد و معتبری است که چه جماعت موسیقی و چه جماعت علاقهمند به آن، دنبال میکنند.
او اضافه کرد: انتظار داشتیم تا پایان عمر دولت «تدبیر و امید» این برنامهریزیها انجام شود و اتفاقی بیفتد. البته دوستان تلاش کردند، اما موفقیت زیادی کسب نکردند.
لازم به ذکر است که این هنرمند و منتقد موسیقی تا کنون آثار را در زمینه موسیقی نشر داده است که از جمله مهمترین انها عبارتند از:
- « ترنّم» (آشنایی با موسیقی دستگاهی ایران)، انتشارات سوره مهر؛
- « بینش و موسیقی»، (یادواره استاد تقی بینش)؛ انتشارات سوره مهر
- « آشنایی باهنر»، (دوره پیشدانشگاهی)؛ وزارت آموزش و پرورش
- « کتاب هنر » پایۀ اوّل راهنمایی؛ وزارت آموزش و پرورش
- « راهنمای معلّم هنر» پنج پایۀ مقطع ابتدایی+ کلاس ششم طرحِ ملّی؛ وزارت آموزش و پرورش
- « آشنایی با موسیقی» موسسه فرهنگی مدرسه برهان (منابع کنکور هنر)
منابع: ایسنا/ سوره مهر