نهال بکاریم یا درختان را قطع نکنیم؟
همیشه در اسفند ماه، علاوه بر اینکه مناسبت هایی مانند تهیه مقدمات آماده سازی برای ورود به سال جدید وجود دارد، مناسبتی به نام روز درختکاری هم دارد. روزی که به نظر می رسد به جنبه نمادین آن، اهمیت بیشتری داده می شود. در حالیکه نسبت به این موضوع که چگونه از درختانی که وجود دارند، محافظت کنیم، غافل هستیم.
فرآوری:فاطمه ناظم زاده-بخش اجتماعی تبیان
اگرچه روز درختکاری امسال هم گذشت ولی فرهنگ کاشت درخت و حفاظت از درختان چیزی نیست که با گذشتن روز درختکاری فراموش شود. در حقیقت روز درختکاری صرفا نباید محدود به یک روز و انجام حرکات نمادین باشد که با گذشتن زمان آن دیگر خبری از آن نشود.
باید با کاشت و مراقبت از درختان در روزی که در ایران معمولاَ روسای ادارات منابع طبیعی، از کاشت هزاران اصله نهال خبر می دهند و در گفتگو با رسانه ها آمار می دهند که چطور با کمک دانش آموزان و بسیجیان و فعالان محیط زیست و منابع طبیعی، در عرصه های پهناوری نهال کاشته اند، روز درختکاری را گرامی داشت. امسال شهرداری تهران نیز در شبکه های اجتماعی جریانی را راه اندازی کرد، مبنی بر اینکه هر کس به آن بپیوندد، شهرداری از طرف او نهالی در شهر می کارد.
غرس نهال توسط مقام معظم رهبری یکی از برنامه هایی است که ایشان در اسفندماه در دستور کارشان می دهند و همیشه این سنت را حفظ کرده و نهالی می کارند. کاشت نهال توسط عالی ترین مقام کشور شاید از بسیار معدود برنامه هایی باشد که علیرغم مشغله های بسیار در حوزه اجتماعی هر ساله در آن مشارکت می کنند.
ایشان سال پیش در حاشیه کاشت یک نهال در این روز فرمودند: « در شرع مقدس اسلام و در احادیث ما، به مسئلهى درخت و نگهدارى درخت و جلوگیرى از قطع كردن درختان توصیه شده. خب، حالا این یك توصیهى اسلامى است. امروز همهى مردم دنیا هم به این مسئله توجه دارند و شاید بشود گفت كه همیشه مردم و جوامع بشرى به مسئلهى درخت اهمیت میدادهاند. منتها من گلایهاى كه باید بكنم از مجموع مسئولین، مسئلهى درخت و درختكارى و جنگل و این چیزها، این است كه ما اینجا دانه دانه درخت میكاریم، اما صدها صدها و هزارها هزارها درخت در جاهائى كه نباید قطع شود، بىجهت قطع میشود؛ این خیلى اشكال بزرگى است كه وجود دارد».(1)
به نظر میرسد که دقیقا مشکل همین جاست و همین امر باعث می شود تا مناسبتی همچون روز درختکاری را، حرکتی نمادین فرض کنیم که وقتی با میزان قطع درختان و از بین بردن فضاهای سبز، مقایسه می شود، نمی تواند اتفاق چندان خوشحال کننده ای باشد. ای کاش در کنار روز درختکاری، روزی هم برای قطع نکردن درختان و از بین نبردن حریم جنگل و محیط زیست، قرار داده می شد و اقدامات متعددی در این جهت انجام می شد و قوانین سنگینی برای آن وضع می شد تا بیش از این، شاهد نابود کردن درختان کهنسال که هر کدام سرمایه ای عظیم هستند، نباشیم.
خواسته رئیس اداره محیط زیست تهران
رییس اداره محیط زیست شهر تهران ضمن دعوت از مردم برای کاشت درخت در روز درختکاری، تاکید کرد که حفاظت از درختان موجود اهمیت و ضرورت بیشتری نسبت به کاشت درخت دارد.
محمدحسین بازگیر، درباره اهمیت درختان در شهر گفت: درختان علاوه بر اینکه کیفیت هوا را افزایش داده و آلودگی هوا را کاهش می دهند، تولید اکسیژن کرده و زیستگاه حیات وحش هستند، همچنین کارکردهای زیباییشناختی، دارند.
وی ادامه داد: همه این عوامل سبب می شود که برای درختان به عنوان موجودی با ارزش احترام قائل شویم و حفاظت از آنها را دراولویت برنامههای خود قرار دهیم.
بازگیر بیان کرد: ما از مردم دعوت می کنیم که برای درختکاری در این روز با محیط زیست همکاری کنند. از آنجا که درختکاری جزو اولویت برنامههای ما در این روز است، هماهنگیهایی را با برخی از دانشگاهها، مراکز خدماتی و تشکلهای مردمی برای کاشت درخت داشتهایم.
وی همچنین تاکید کرد: حفاظت از درختان موجود اهمیت و ضرورت بیشتری نسبت به کاشت درخت دارد و همه دستگاه ها باید برای حفاظت از درختان در سطح شهر تلاش کنند.(2)
هرچند بیان این جملات بارها تکرار شده است اما نکته مهم این است که نسبت به عدم قطع درختان، نگاهی جدی و اساسی وجود داشته باشد. همین قانون که شهرداری تهران بابت قطع هر درخت، اقدام به جریمه سنگینی می کند، موجب می شود تا سازندگان ساختمانها، برای پیشبرد اهداف اقتصادی خویش، درختان را قطع کنند و با پرداخت جریمه های سنگین، به فعالیت خود ادامه دهند.
مشکل دقیقا همین جاست و تا زمانیکه کارکرد قوانین ما به این صورت باشند، نمی توان به عدم قطع درختان، امیدوار بود.
پی نوشت:
1-"در روز درختکاری نهال نکاریم"، عصر ایران، 1395
2-"دعوت از مردم برای کاشت درخت در روز درختکاری"ایسنا،1395
منابع :عصر ایران،ایسنا