چشمه معدنی قزل داغ آذر شهر

چشمه جوشان آب معدنی قزل داغی (کوه طلایی) آذرشهر و شکاف بزرگ یال مانند این کوه از مناظر طبیعی و بسیار دیدنی و پرجاذبه این شهرستان هستند که برای گردشگران و بازدیدکنندگان جذابیت خاصی دارد. مخصوصا چشمه جوشان معدنی و طبی «قزل داغ» آذرشهر با استقبال گسترده گردشگران و مسافران نوروزی مواجه شده است.

فرآوری: علیرضا عابدینی-بخش گردشگری تبیان

در غرب آذرشهر تپه‌های قرمز رنگی به نام  قزل داغ (کوه طلا) که در گویش محلی «قیزیل داغ» تلفظ می شود، قرار دارد و آبهای گازداری از آن خارج می شود که در ردیف آبهای درمانی است.

موقعیت جغرافیایی

چشمه و کوه قزل داغی در سه کیلومتری جنوب غربی آذرشهر در استان آذربایجان شرقی و در نزدیکی روستای «غله زار» این شهرستان واقع شده است. این چشمه زلال و معدنی در بالای کوه نسبتا مرتفع و در محل تقریبا همواری با فشارمتوسط گاز از دل زمین می جوشد و دمای آن تقریبا در فصل سرما و گرما تا حدودی ثابت است و چندان تغییر نمی کند.

وجه تسمیه

اگرچه آب این چشمه جوشان صاف و زلال است ولی رسوبات آن به رنگ طلایی است که به همین جهت محل خروجی و موقعیت این آب را قزل داغ می گویند.

ویژگی های ظاهری

تعداد چشمه های فعال کوه قزل داغی دو مورد است که قطـر حوضچه یکی از آنها 2 متر و دیگری 5/1 متر است و تعداد چشمه های نیمه فعال آن ده مورد است که قطر حوضچه آنهاکوچک است.رنگ آب چشمه تیره با مزه نمکی و درجه حرات آب آن 20 درجه و با آب قلیایی دارای گاز کربنیک است.

آبهای گازدار پس از خروج از زمین به رسوبات آهکی تبدیل شده و به تدریج سفت و سخت می‌شود و تبدیل به نوعی از ترکیبات آهکی می‌ شود.در این منطقه هنگام خروج گازهای آهکی از سوراخ های کوه صدای مخصوصی شنیده می شود.

خاصیت درمانی

آب چشمه قزل داغی آذرشهر به خاطر اینکه از دل کوه های آتشفشانی و زمین های آهکی بیرون می آید، خاصیت درمانی دارد و تقریبا کمی پایین تر از محل خروجی آب چشمه، استخر کوچکی ایجاد شده که آب آن برای بیماران مفصلی و حساسیت های پوستی بسیار مفید است.

کربنات کلسیم و همچنین منیزیم ،آهن و سلفاتهای این آب معدنی، در ردیف آب معدنی‌های بیکربناته کلسیک و منیزیم دار و آهن دار سرد است که مردم آذرشهر و آبادیهای اطراف در فصل تابستان جهت استفاده از خاصیت شفابخش این آب معدنی به این محل می‌آیند و درحوضچه‌های کوچک آن آب تنی می‌کنند.

نظر جهانگرد آمریکایی در مورد چشمه قزل داغی

ویلسون جهانگرد آمریکائی در خاطرات خود می‌نویسد: «معروفترین مرمر به رنگ‌های قرمز ، سبز و سفید در منطقه‌ جنوب غربی آذرشهر وجود دارد که از چشمه‌های بلوری کوه قرمز این شهر ایجاد می‌شود. اینها به چشمه‌های مرمر معروف هستند».

شکاف بزرگ کوه قزل داغی

شکاف بزرگ کوه قزل داغی در امتداد این چشمه جوشان توجه هر بیننده ای را به خودش جلب می کند و سنگ فرش های بسیار سخت اطراف این شکاف زیر پای هر گردشگر احساس می شود.

شکاف کوه قزل داغ آذرشهر حدود دو هزار و 500 متر طول دارد که ابتدای آن از چشمه شروع شده و ادامه آن تا انتهای کوه می باشد و در برخی جاها عمق و عرض این شکاف آنقدر زیاد است که خطر سقوط وجود دارد و از طرفی به طرف دیگر کوه نمی توان رفت.

در خصوص به وجود آمدن شکاف بزرگ کوه قزل داغی آذرشهر نظرات متفاوتی وجود دارد که برخی علت آن را رانش زمین در اثر آتشفشان ها و برخی آثار رعد و برق می دانند. در هر حال این منطقه بسیار دیدنی است و مناظر طبیعی خوبی دارد که در هر فصلی به خصوص بهار ارزش دیدن و گردشگری زیادی دارد.

منابع : شهرداری آذرشهر، ایرنا