تبیان، دستیار زندگی
مربی بهداشت زنگ سلامت نظارت بر بوفه مدارس، کنترل موها و ناخن ها، مواد خوراکی غیرمجاز، نظافت سرویس بهداشتی، مهارت‎های سالم زیستن، خدمات بهداشتی مدارس، تغذیه سنین مدرسه، حوادث در مدرسه، شاخص‎های بهداشت مدارس و ... بخشی از کلید واژه‎های مبحث مهمی به نام «بهد
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

ضرورت توسعه آموزش بهداشت در مدارس

مربی بهداشت زنگ سلامت نظارت بر بوفه مدارس، کنترل موها و ناخن ها، مواد خوراکی غیرمجاز، نظافت سرویس بهداشتی، مهارت‎های سالم زیستن، خدمات بهداشتی مدارس، تغذیه سنین مدرسه، حوادث در مدرسه، شاخص‎های بهداشت مدارس و ... بخشی از کلید واژه‎های مبحث مهمی به نام «بهداشت مدارس» هستند.

بخش اجتماعی تبیان
آب خوری مدارس

مربی بهداشت زنگ سلامت نظارت بر بوفه مدارس، کنترل موها و ناخن ها، مواد خوراکی غیرمجاز، نظافت سرویس بهداشتی، مهارت‎های سالم زیستن، خدمات بهداشتی مدارس، تغذیه سنین مدرسه، حوادث در مدرسه، شاخص‎های بهداشت مدارس و ... بخشی از کلید واژه‎های مبحث مهمی به نام «بهداشت مدارس» هستند که همه ساله دغدغه بسیاری از مسئولین آموزش و پرورش در حوزه سلامت است. بی شک هر گونه برنامه ریزی در خصوص آموزش مسائل مربوط به داشتن زندگی سالم و مهارت های زندگی نقش بسزایی در ایجاد یک جامعه سالم و شاداب در آینده خواهد داشت آموزش مسائل بهداشتی نیز از جمله مواردی است که اگر از سنین کودکی آغاز شود، قطع به یقین در پرورش کودکانی سالم، با نشاط و پویا تاثیر چشمگیر خواهد بود.

بهداشت در مدارس

طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت مجموعه اقداماتی که به منظور تشخیص، تامین و ارتقاء سلامت جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی دانش آموزان و آن دسته از کارکنانی که به نحوی در ارتباط  با دانش آموزان قرار دارند به اجرا در می آید را بهداشت مدارس می گویند.

اهمیت بهداشت مدارس

با وجود موارد ذکر شده و تلاش مسئولان آموزش و پرورش در خصوص توسعه بهداشت در مدارس متاسفانه هنوز بهداشت در مدارس و مقوله آموزش بهداشت در اولویت اولیه برخی مدیران مدارس نیست و گاهی حساسیت و اهمیت این موضوع فراموش می‌شود.

مدرسه مدل مینیاتوری از یک جامعه حقیقی است که از جامعه اولیه یعنی خانواده بزرگتر است و از جامعه ثانویه جامعه اصلی کوچک‎تر است. آموزش اصول اولیه مهارت‎های زندگی در این جامعه مینیاتوری، مقدمات حضور جدی در جامعه را فراهم می سازد. دانش آموزان در مدرسه علاوه بر یادگیری مهارت‎های شنیدن، خواندن و نوشتن، با دنیایی از اطلاعات، نگرش‎ها، رفتارها و مهارت‎های جدید آشنا می‎شوند. در واقع نگاه آموزش ‎محور به مدرسه باید شامل همه حیطه‎های رفتاری باشد و آموزش مطالب علمی صِرف، در آموزش و پرورش جدید جایگاهی ندارد. یکی از اساسی‎ترین و محوری‎ترین نگرش‎ها و رفتار در مدارس، مبحث بهداشت و آگاهی‎ بخشی در امور سلامتی به دانش آموزان است. مطالبی که در خانه و خانواده در بخش بهداشت به کودکان آموخته می‎شود در حد رعایت نظافت دست و صورت و استفاده از حوله و مسواک شخصی است. در صورتی که در مدرسه آموزش بهداشت باید بر مبنای سلامت روانی و جسمی تعریف شود و اصول محافظت از بدن در مقابل انواع و اقسام تهاجمات روانی و فیزیکی به دانش‎آموزان آموزش داده شود. بنابراین هر قدر نگاه به مقوله بهداشت در مدارس عمیق‎تر و اصولی‎تر باشد، زمینه ایجاد جامعه‎ای سالم‎تر و با نشاط در سال‎های آتی فراهم خواهد شد.

شیوع انواع بیماری‎های نوپدید، شکسته شدن قبح برخی مسائل نظیر مصرف دخانیات و قلیان، افزایش رو به رشد تولید مواد مخدر صنعتی، شیوع بیماری‎های نظیر ایدز و هپاتیت و ... در عصر حاضر زنگ خطر را برای مسئولان حوزه سلامت علی الخصوص در آموزش و پرورش به صدا در آورده است و تنها با برنامه‎ریزی منسجم و آموزش مداوم و مستمر دانش آموزان می‎توان مانع بروز یک سونامی وحشتناک در حوزه سلامت شد.

اهداف آموزش بهداشت در مدارس

سازمان جهانی بهداشت مفهوم کلی سلامت را این گونه تعریف می‌کند: سلامت عبارت است از رفاه کامل جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی و نه فقط فقدان علیلی یا بیماری است و آموزش را بدین شرح تعریف می‌کند: آموزش یک اصطلاح کلی است که به تمام عوامل و تجربیات و فرایندهایی که بر نحوه کسب اطلاع و طرز فکر و پرورش مهارت‎ها و تغییر رفتار افراد نفوذ دارند، مربوط است. می‎توان چنین نتیجه گرفت که اگر در هر یک از مراحل اولیه زندگی افراد از سنین کودکی تا بزرگسالی، نیازهای به موقع تامین نشود در ادوار بعدی زندگی فرد با تبعات منفی جدی روبرو خواهد شد تا جایی که جبران برخی از معضلات ایجاد شده تحت هیچ شرایطی امکان‎پذیر نیست و یا به دشواری جبران می‌شود.

پای بهداشت در برخی مدارس می لنگد!

با وجود موارد ذکر شده و تلاش مسئولان آموزش و پرورش در خصوص توسعه بهداشت در مدارس متاسفانه هنوز بهداشت در مدارس و مقوله آموزش بهداشت در اولویت اولیه برخی مدیران مدارس نیست و گاهی حساسیت و اهمیت این موضوع فراموش می‌شود. وجود دستشویی و رو‎شویی‎های نامناسب و غیربهداشتی، عدم تفکیک آبخوری با روشویی، کمبود یا نبود سطل‎های زباله در کلاس‎ها یا حیاط مدرسه، وجود گرد و غبار بر روی شیشه و زیرمیز و نیمکت‎ها، عدم توجه به نظافت شخصی بچه‎ها در خصوص مو و ناخن و ... بخشی از آلودگی‎های فیزیکی مدارس استان هستند که مدیران بخش اعظم را به کمبود سرانه یا نبود مستخدم ربط می‎دهند.


منبع: ماهنامه کودک شماره 124، وحید حاج سعیدی ،دبیر ، پژوهشگر وروزنامه نگار