آمدهایم «تئاتر» ببینیم
۱۰ روز از آغاز سیوپنجمین جشنواره تئاتر فجر میگذرد؛ رویدادی که همچون سالهای گذشته با فراز و فرودها، نقدها و تمجیدهایی روبهرو بوده است.

۱۰ روز از آغاز سیوپنجمین جشنواره تئاتر فجر میگذرد؛ رویدادی که همچون سالهای گذشته با فراز و فرودها، نقدها و تمجیدها روبهرو بودهاست. چند هفتهای بود که رسانههای دیداری و شنیداری تاریخ برگزاری جشنواره تئاتر فجر را برای مردم اطلاع رسانی میکردند. حالا هم آنهایی که دهه اول بهمن را برای تئاتر دیدن در سالنهای نمایش تالار وحدت، تئاترشهر، سنگلج، هنر، مولوی، حافظ، ایرانشهر و خانه هنرمندان انتخاب کرده بودند، به تماشای نمایشهای منتخب خود در جشنواره تئاتر نشستهاند.
چهره افرادی که در سالن منتظر شروع نمایش ایستادهاند، نشان میدهد هر کدام متعلق به یک گروه اجتماعی هستند، همین گوناگونی اقشار شرکتکننده در جشنواره تئاتر فجر است که به تاثیرگذاری این رویداد فرهنگی در سطوح مختلف جامعه کمک میکند.
با نگاهی گذرا تئاتریهای جوان، تئاتریهای قدیمی، دانشجویان هنرهای نمایشی و علاقهمندان به تئاتر دیده میشوند، افرادی که با حضور در سالنهای نمایش مهر تاییدی بر استقبال از جشنواره تئاترفجر زدهاند. مدیران عرصه فرهنگ و هنر هم هستند. گروههای تئاتر خارجی هم آمدهاند؛ افرادی که برای اجرا در بخش بینالملل جشنواره تئاترفجر، از مدتها پیش وقت خود را جهت سفر به ایران هماهنگ کردهاند. اما آنچه بیش از همه چشمگیر به نظر میرسد، حضور مردم عادی است؛ مردمی که اهمیت به تئاتر را میتوان در نگاه آنها خواند.
*اینجا تئاتر شهر است
اینجا تئاترشهر است؛ از قدیمیترین مجموعههای فرهنگی ایران، با وجود قدمتی که دارد اما همچنان مخاطبان هنرهای نمایشی این محل را برای دیدن تئاتر انتخاب میکنند خانم سالخوردهای با مانتوی سنتی در حال پرس و جو از مسوول اطلاع رسانی مجموعه تئاترشهر است، کاتالوگ جشنواره و تعدادی بروشور نمایش را در دست دارد و بهنظر میرسد میخواهد یک نمایش دیگر هم ببیند.
منتظر میایستم صحبتاش تمام شود. از او درباره دلیل حضورش در جشنواره تئاترفجر میپرسم، سوال را تکرار میکند و میگوید: «برای اهمیت به تئاتر فرقی نمیکند شغلت چه باشد و از کدام طبقه باشی، از آنجایی که تئاتر برای من اهمیت دارد، وقتی جشنواره تئاتر فجر شروع میشود، وقتم را هماهنگ میکنم که این روزها چندنمایش را تماشا کنم.» میگوید: «در باقی روزهای سال دلم برای دیدن تئاتر لک میزند، اما زندگی و کار اجازه نمیدهد برای تئاتر دیدن وقت بگذارم، اما روزهای جشنواره هر طور باشد، میآیم.»
خانم سالخورده با تاکید روی کلمه «تئاتر» میگوید: «امروز وقتم را هماهنگ کردم که تئاتر ببینم» و این کلمه را طوری ادا میکند که انگار برایش ارزش زیادی دارد. میپرسم: «حالا که وقت دیدن تئاتر در طول سال ندارید، نحوه اجراها در جشنواره شما را راضی میکند؟» پاسخ میدهد: «جشنواره شور و حال سابق را ندارد، بزرگان تئاتر کمتر در جشنواره حضور پیدا میکنند. گاهی 10 نمایش میبینم و فقط 2 تای آن به دلم مینشیند، اما امسال به نظرم جشنواره اوضاع بهتری دارد».
*تئاتر مخاطب پروپا قرص خود را دارد
کمی آنطرفتر، سه دختر جوان مشغول دیدن جدول جشنواره هستند، گویی درباره نمایشها اطلاعات کافی دارند و اطلاعاتشان را با هم رد و بدل میکنند که برای دیدن یک نمایش با هم به توافق برسند. سوال تخصصیتری از آنها میپرسم: «جشنواره تئاتر فجر میتواند برای جذب مخاطب به سالنهای نمایش تاثیرگذار باشد؟» به یکدیگر تعارف میکنند که کدامشان صحبت کند. یکی از آنها میگوید: «تئاتر برای همه مردم جذاب نیست، مردم بیشتر علاقهمند به سینما هستند، اگرچه این روزها سالنهای سینما هم چندان پرمخاطب نیست اما وضع بهتری از تئاتر دارد. به هر حال تئاترمخاطب پر و پا قرص خود را دارد، برای کسانی که مخاطب اصلی تئاتر هستند فرقی نمیکند در طول سال تئاتر ببینند یا روزهای جشنواره.»
او این نکته را هم میگوید: «این ابتکار تئاتر فجر در دو دوره گذشته که بخش آثار اجرا شده در طول سال را در خود گنجانده، اتفاق خوبی است. چون اجراهای پختهتری از گروهها را در روزهای جشنواره خواهیم دید و در این 12 روز اجراهای یک سال تئاتر ایران را مرور میکنیم.»
برای تماشای نمایشی در محوطه تئاتر شهر قدم میزنم که یک مرتبه آمبولانسی با سرعت وارد میشود و جنازهای را از آن خارج میکنند و همه شروع به گریه بر سر جنازه میکنند، جمعیت مات و مبهوت مانده است. یک مرتبه یکی از میان جمعیت پچ پچ میکند که نمایش است و همه خیالشان راحت میشود و لبخند میزنند!
منبع: فارس