ابرمیکروب‌ها ؛ میکروب های مرگبار مقاوم به دارو
ابر میکروب‌‌‌ها نه موجودات فضایی هستند و نه هیولاهای حشره‌مانندی که در فیلم‌های علمی- تخیلی در خیابان‌ها وول می‌خورند. ابرمیکروب‌ها (superbugs) میکروب‌های مرگبار مقاوم به داروها هستند که پزشکی نوین تلاش می‌کند با آنها مقابله کند.
فرآوری : نیره ولدخانی - بخش سلامت تبیان
معنای کلمه "ابر میکروب" در طول زمان دچار دگرگونی‌هایی شده است. کلمه ابرمیکروب یا سوپرباگ (superbugs)، در ابتدا برای توصیف میکروب‌های "آلودگی‌خوار" به کار می‌رفت. ولی امروزه برای اشاره به باکتری‌هایی به کار می‌رود که به آنتی‌بیوتیک‌ها مقاوم هستند.
بر اساس این تعریف حتی ویروس‌هاس مقاوم به دارو مانند HIV یا ویروس ایدز را هم می‌توان ابرمیکروب خواند، چرا که آنها نیز می‌توانند در مقابل داروهای دست‌ساز انسان مقاومت پیدا کنند.
MRSA یا باکتری "استافیلوکوک طلایی مقاوم به متی‌سیلین" نیز به علت مقاومت قدرتمندش در برابر داروهای ضدباکتری، عنوان ابرمیکروب را دارد.
کارشناسان معتقدند در حالی که جمعیت جهان در حال افزایش است و آنتی‌بیوتیک جدیدی کشف نمی‌شود، ما با میکروب‌های بیشتری مانند MRSA روبرو خواهیم شد، اما پژوهش‌های بسیاری در حال انجام است تا این تهدید فزاینده را برطرف کند.
MRSA که معمولا "مرسا" تلفظ می‌شود، مشکلی هراس‌آور است، زیرا بسیاری از بیماران در هنگام اقامت در بیمارستان به آن آلوده می‌شوند.
اما تا هنگامی که رویکردهای جدیدی برای مقابله با ابرمیکروب‌ها ایجاد شود، از دست ما چه کاری بر می‌آید؟
اغلب کارشناسان پزشکی یک اقدام احتیاطی ساده را توصیه می‌کنند: دست‌های خود را با آب و صابون به طور کامل شستشو دهید و این کار را مکررا انجام دهید.
باکتری‌های مهاجم در برابر ابرمیکروب‌ها
محققان در حال بررسی راه‌های جدیدی هستند تا بجای استفاده از دارو، بوسیله باکتری‌های مهاجم به جنگ با ابرمیکروب‌ها بپردازند.
نتیجه مطالعات نشان می‌دهد بیماری های ناشی از میکروب های مقاوم در برابر دارو تا سال 2050 سالانه 10 میلیون نفر را به کام مرگ خواهد کشاند
باکتری های مهاجم نوع خاصی از باکتری‌های درنده هستند که حریصانه موجودات زنده تک سلولی همتای خود را می‌بلعند.
در واقع، باکتری‌های مهاجم هیچ مشکلی در نابودی برخی از مهمدترین اشکال میکروب‌های مقاوم در برابر دارو ندارند.
سازمان بهداشت جهانی WHO ، مرکز کنترل و پیشگیری بیماری CDC و موسسه ملی سلامت NIH همگی بر این باورند که عوامل بیماری زای مقاوم در برابر دارو، بزرگ ترین عامل گرم شدن کره زمین هستند.
محققان به دنبال استفاده از باکتری های مهاجم به عنوان یک آنتی بیوتیک زنده هستند.
محققان آزمایش‌های مختلفی را برای یافتن دو باکتری مهاجم بدلوویبریو و میکاویبریو در برابر برخی از مرگبارترین پاتوژن‌های انسانی انجام داده‌اند.
این باکتری‌های مهاجم می‌توانند در جایی که آنتی بیوتیک‌ها در مبارزه با میکروب ها ناتوان هستند، کمک کنند.
تلاش‌های آزمایشگاهی میکروبیولوژیست‌ها بر این اساس است که با بررسی دو نوع از باکتری‌های مهاجم، تعداد زیادی از عوامل بیماری‌زای شناخته شده را نابود کنند.
باکتری بدلوویبریو قابلیت این را دارد حتی زمانی که میکروب ها به لایه‌های زیستی تبدیل می شوند، آنها را از بین ببرد. آنها به این لایه‌های زیستی چسبیده، آنها را سوراخ کرده و وارد آن می‌شوند و شروع به تجزیه آنها می‌کنند. پس از این کار، هر یک سلول حدودا به 80 سلول تقسیم می‌شود.
باکتری میکاویبریو از یک حالت کاملا متفاوت، اما به همان اندازه هولناک برای حمله به این میکروب ها استفاده می‌کند. این باکتری مهاجم خود را به خارج از شکار خود متصل کرده و مانند یک خون آشام شروع به مکیدن طعمه خود می‌کند.
تحقیقات نشان داده است که هر یک از این باکتری‌های مهاجم می‌توانند طیف گسترده‌ای از ارگانیسم‌های بیماری زا از جمله سودوموناس که باعث عفونت زخم شده و نیز ویبریوکلرا را از بین ببرند.
آزمایشات سیستماتیک محققان حاکی از آن است که هر دو باکتری مهاجم دارای کارآیی های قابل توجهی هستند. باکتری بدلوویبریو قادر است 68 تا 83 نوع از باکتری‌های آزمایش شده را نابود کند. باکتری میکاویبریو نیز می‌تواند 57 تا 89 نوع از آنها را از بین ببرد.
به عنوان مثال کلبسیلا پنومونیا و پسودوموناس آئروگینوزا که دو عامل بیماری‌زای مشهور التهابات ریوی به ویژه در بیماران مبتلا به فیبروز سیستیکی هستند، از طعمه‌های بالقوه این باکتری‌های مهاجم محسوب می‌شوند.
به گفته محققان حل کردن مشکل مقاوم شدن بدن در برابر دارو، نسبت به دست روی دست گذاشتن و اقدامی انجام ندادن، بسیار کم‌هزینه‌تر است
با توجه به گسترش باکتری‌های مقاوم به داروها، محققان در جستجوی جایگزین‌هایی برای آنتی‌بیوتیک‌های رایج هستند که به بدن انسان ضرری نرساند و از عوارض جانبی کمتری برخوردار باشد.
به همین دلیل استفاده از باکتری‌های مهاجم مانند بدلوویبریو یا ویروس‌هایی از گروه باکتریوفاژها که آنتی بیوتیک‌های زنده هستند، از سال‌ها پیش مورد توجه دانشمندان قرار گرفته است.
ابرمیکروب ها، خطرناک ترین قاتل بشر تا سال 2050
نتیجه مطالعات نشان می‌دهد بیماری های ناشی از میکروب های مقاوم در برابر دارو تا سال 2050 سالانه 10 میلیون نفر را به کام مرگ خواهد کشاند.
محققان دریافتند باکتری‌ها و میکروب‌های مقاوم در برابر داروهای ای‌کولای، مالاریا و سل بیشترین عوارض را برای انسان‌ها در پی خواهند داشت.
درمان‌های متعددی در جهان مبتنی بر آنتی‌بیوتیک‌ها اعمال می‌شوند که از آن جمله می‌توان به شیمی‌درمانی، تعویض مفصل، پیوند اعضا و سزارین اشاره کرد. بدون وجود آنتی‌بیوتیک‌ها، این درمان‌ها پرخطر‌تر و در بسیاری از موارد غیر‌ممکن خواهند شد.
دانشمندان اطمینان دارند مقاومت در برابر دارو در کوتاه‌مدت، مشکل بحرانی‌تری نسبت به تغییرات هوا خواهد بود.
محققان به دنبال راهکارهایی هستند که بتوانند این بحران در حال رشد را کنترل کنند؛ راهکارهایی از قبیل تصحیح نحوه مصرف دارو و اثر آن بر کاهش مقاومت بدن در برابر دارو، بهبود ساخت داروهای جدید، کنترل جهانی بر مصرف دارو در انسان‌ها و حیوانات.
به گفته محققان حل کردن مشکل مقاوم شدن بدن در برابر دارو، نسبت به دست روی دست گذاشتن و اقدامی انجام ندادن، بسیار کم‌هزینه‌تر است.
منابع:
همشهری آنلاین
ایسنا
سلامت نیوز
