آشنایی با حقوق مالی زن

مهر المسمی مالی است که در عرف به آن مهر گویند و در هنگام عقد نکاح بنا به توافق طرفین مشخص می‌شود. درصورتی که مهر هنگام عقد تعیین  نشود، زن مستحق مهر المثل خواهد بود.

بخش حقوق تبیان

در حوزه قوانین هرجا سخن از حق می رود حتما به دنبال خود تکلیفی هم وجود دارد. بر اساس قوانین مدنی و خانواده تکالیف مالی در خانواده همواره بر عهده مرد است.

یکی از حقوق مالی زن در نکاح دایم مهر المسمی است. مهر المسمی همان مالی است که در عرف به آن مهر گویند و در هنگام عقد نکاح بنا به توافق طرفین مشخص می‌شود. درصورتی که مهر المسمی هنگام عقد تعیین نشده باشد، زن مستحق مهر المثل خواهد بود. برای تعیین میزان مهرالمثل باید حال زن از حیث شرافت خانوادگی و سایر صفات و وضعیت او نسبت به زنان مشابه و نزدیکان او و همچنین عرف محل مدنظر قرار گیرد.

نفقه یکی دیگر از حقوق مالی زن است. نفقه مطابق قانون عبارت است از مسکن، البسه، غذا و اثاث البیت که به طور متعارف با وضعیت زن متناسب باشد و خادم در صورت عادت زن به داشتن یا احتیاج او به واسطه مرض یا نقصان اعضا. درصورتی زن مستحق نفقه است که پس از انعقاد عقد نکاح از شوهر تمکین کند.

درصورت استنکاف مرد از پرداخت نفقه زن می تواند از دادگاه الزام شوهر را به پرداخت نفقه درخواست کند. در این حالت دادگاه میزان نفقه را معین و شوهر را به پرداخت آن محکوم می‌کند. اگر اجرای حکم دادگاه مبنی بر محکومیت شوهر به پرداخت نفقه ممکن نباشد زن می تواند از دادگاه درخواست طلاق کند.

اجرت المثل یکی دیگر از مفاهیمی است که با حقوق مالی زن در ارتباط است. در این راستا چنانچه زن کارهایی که شرعاً برعهده او نبوده است به قصد عدم تبرع انجام داده باشد مستحق اجرت المثل است.

در این صورت هنگامی که مرد درخواست طلاق کند، زن می‌تواند قبل از صدور گواهی عدم سازش و یا بعد از آن درخواست اجرت المثل کند. در این صورت دادگاه میزان آن را توسط کارشناس معین و حکم به پرداخت آن می‌ کند. اما قانون و رویه قضایی برای تعلق اجرت المثل به زن شرایطی تعیین کرده است.بدین صورت که:

الف: مرد درخواست طلاق کرده باشد. مگر اینکه تقاضای طلاق زوج، مبنی بر تخلف زن از انجام وظایف زوجیت یا سوء رفتار یا اخلاق زوجه باشد که در این صورت مانع از استحقاق اجرت المثل خواهد بود.

ب: زوجه نباید به قصد تبرع اقدام به انجام کارهای منزل کرده باشد.

ج: ضمن عقد نکاح یا قرارداد دیگری برای انجام کارهای منزل برای زن اجرت المسمی تعیین نشده باشد.

لازم به ذکر است دادگاه با ارجاع امر به کارشناسی، حق الزحمه زن را مشخص می‌کند.

اما ارث یکی دیگر از انواع حقوق مالی است که به زن نیز تعلق می گیرد. ارث مالی است که در صورت فوت شخصی، بستگان نسبی یا سببی از اموال شخص متوفی می‌برند.

زن در صورتی که برای شوهرش فرزندی باشد یک هشتم اموال منقول و قیمت اموال غیر منقول او را به ارث می‌برد و در صورتی که شوهر فرزند نداشته باشد مستحق یک چهارم اموال او به عنوان ارث است.

حقوق مالی زن در نکاح منقطع

یکی دیگر از حقوق مالی زن در ازدواج موقت مهریه است و باید در هنگام عقد تعیین شود و گرنه موجب بطلان عقد نکاح موقت خواهد بود. در نکاح موقت زن مستحق نفقه نیست مگر این که پرداخت آن شرط شده باشد.

زن در نکاح منقطع استحقاق اجرت المثل  نخواهد داشت چرا که یکی از شروط پرداخت آنها درخواست طلاق از طرف شوهر است حال آن که “طلاق ” اصلا در نکاح موقت مطرح نمی‌شود.

منبع: صدای وکالت