تبیان، دستیار زندگی
یکی از زیباترین هنرهای دستی ایران، رودوزی ها و سوزن دوزی های بلوچ است. حال نخستین همایش رودوزی های سنتی سیستان و بلوچستان ۱۰ اسفندماه در زاهدان برگزار می شود.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

همایشی درباره رودوزی‌های سنتی

یکی از زیباترین هنرهای دستی ایران، رودوزی ها و سوزن دوزی های بلوچ است. حال نخستین همایش رودوزی‌های سنتی سیستان و بلوچستان ۱۰ اسفندماه در زاهدان برگزار می‌شود.

فراوری- بخش هنری تبیان
نخستین همایش رودوزی‌های سنتی سیستان و بلوچستان

سوزن‌دوزی را نمی‌توان به زمان خاصی نسبت داد؛ اما اگر بخواهیم زمان به فعلیت رسیدن آن را بررسی کنیم شاید حدود ۱۰۰ یا ۲۰۰ سال پیش از ظهور اسلام و آمدن اسلام به ایران باشد که قومی به نام اسلاوها به ناحیه‌ای از بلوچستان آمده و در آنجا سکنی گزیدند. این گروه از طریق جاده ابریشم به این منطقه که در حال حاضر جزو خاک پاکستان بوده و در مرز افغانستان و پاکستان قرار دارد، آمده بودند. آن‌ها پرورش کرم ابریشم و نحوه به‌دست آوردن نخ از پیله‌های ابریشم و استفاده از آن را در پارچه‌بافی و سوزن‌دوزی را به زنان بلوچ آموختند. در زمان قدیم درباریان از این هنر در لباس‌های‌شان استفاده می‌کردند.

در این هنر زنان و دختران با الهام از رویاهای خود و خلاقیتی که دارند روی پارچه های کتان، زربافت، ابریشمی، پشمی و پنبه ای روش های مختلف سوزن دوزی را اجرا می کنند و در آن از نخ های ابریشمی، پشمی، گلابتون، نقده، ملیله، سرمه و الیاف مصنوعی استفاده می شود.

سوزن دوزی های سنتی ایران یکی از روش های دیرینه تزئین جامه و بسیاری از منسوجات است که به نوعی در زندگی بشر کاربرد داشته و دارد.

زنان و دختران در سوزن دوزی روی سطح پارچه های ساده، طرح هایی را با نخ های رنگی ترسیم می کنند که این کار با کمک سوزن و قلاب انجام می شود و بخیه های ظریفی روی پارچه می دوزند. در روش های اجرای سوزن دوزی تنوع زیادی وجود دارد. معمولا برای سوزن دوزی از کارگاه سوزن دوزی (قابی به شکل مستطیل یا دایره برای صاف نگه داشتن پارچه) استفاده می شود.

سوزن دوزی های سنتی ایران یکی از روش های دیرینه تزئین جامه و بسیاری از منسوجات است که به نوعی در زندگی بشر کاربرد داشته و دارد. سوزندوزی بلوچ را باید در زمره یکی از اصیل ترین و جالب ترین صنایع دستی کشور به حساب آورد. این صنعت که در آن ذوق و خلاقیت زنان سوزن دوز به صورت طرح های سنتی محلی که بیانگر خصوصیات و ویژگی های هر منطقه است ، خلاصه می شود و امروزه در میان صنایع هنری و سنتی کشور مرتبه و مقام بسیار والایی دارد.

در مناطق شهری و روستایی بلوچستان کمتر زن یا دختری را می توان دید که با این هنر اصیل و ارزنده آشنایی نداشته باشد و اصولا سوزن دوزی آن چنان با زندگی زن بلوچ آمیخته که وقتی درصدد یافتن منشا و مبدا آن برآییم در این کار توفیقی چندان نخواهیم یافت ، زیرا هر دختر بلوچ از سنین کودکی ، ضمن آموختن و انجام امور مربوط به خانه داری موظف به فراگرفتن سوزن دوزی نیز هست.

حال با توجه به اهمیت این هنر، همایشی در این باره در آخرین ماه سال ٩٥ برگزار خواهد شد.

بررسی و تشریح طرح‌ها و رنگ‌های به‌کار رفته در رودوزی‌های سنتی سیستان و بلوچستان، نقد و تحلیل نقوش، نوآوری و الگوهای نو در طراحی محصول با حفظ اصالت، راهکارهای رشد اقتصادی پایدار و اشتغالزایی و بررسی چالش‌های کارآفرینی با رویکرد رودوزی‌های سیستان و بلوچستان، چگونگی بهبود فضای کسب و کار و توانمندسازی مناطق محروم با تکیه بر رودوزی‌های سنتی، بررسی تطبیقی هنر سوزن‌دوزی در مناطق مختلف استان، نقش رودوزی‌های سنتی در توانمندسازی زنان و توسعه کسب و کار روستایی محورهای این همایش هستند.

تجلیل از هنرمند برجسته سوزن‌دوز، مهتاب نوروزی و نمایشگاه عکس و آثار رودوزی‌های سنتی استان از برنامه‌های جانبی این همایش است.

علاقه‌مندان برای شرکت در این همایش می‌توانند آثار خود را تا ۲۸ بهمن‌ماه به آدرس دبیرخانه واقع در سیستان و بلوچستان، بلوار شهید مطهری، موزه منطقه‌ای جنوب شرق (معاونت صنایع دستی) ارسال یا برای کسب اطلاعات بیشتر به وب‌سایت www.chht-sb.ir مراجعه کنند.

مقالات برگزیده همایش به‌صورت رایگان در کتاب مجموعه مقالات صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور چاپ خواهد شد.


منابع: ایسنا/جام جم آنلاین