گرفتگی عضلات نشانه چه مشکلاتی است؟

گرفتگی ماهیچه ها همیشه عادی نیست و گاهی از وجود بیماری ها و کمبودها حکایت می کند. در ادامه با مشکلاتی آشنا خواهید شد که می توانند باعث گرفتگی عضلات شوند.

گرفتگی ماهیچه به انقباض غیرارادی شدید و دردناک یک ماهیچه گفته می شود. گرفتگی هایی که اغلب با آنها آشنا هستیم، گرفتگی هایی هستند که هنگام فعالیت های مهم عضلانی روی می دهند. بدون شک شما شاهد بوده اید که برخی فوتبالیست ها در پایان مسابقه ای طولانی به زمین میخکوب شده اند و یکی از هم تیمی هایشان با کشیدن پای آنها سعی در رفع گرفتگی ماهیچه پای آنها کرده است.

مدت زمان زیادی عقیده بر این بود که دلیل این مشکل تجمع اسید لاکتیک در فیبرهای ماهیچه ای است. هنگامی که ماهیچه در حال فعالیت به اندازه کافی اکسیژن دریافت نکند، این اسید در فیبرهای عضلانی انباشته می شود و موجب گرفتگی ماهیچه می شود.

در واقع گرفتگی ماهیچه ای پدیده ای است که به خوبی شناخته نشده و مکانیسم های آن هنوز به طور کامل آشکار نشده اند. از دست دادن سدیم از طریق تعریق (به هنگام فعالیت های بدنی شدید)، کمبود مواد معدنی و یا تحریک پذیری افراطی عصب عضلات ممکن است باعث گرفتگی عضلات شوند.

برای پیشگیری از گرفتگی های ماهیچه ای در زمان ورزش، باید آب فراوان نوشید و از هدررفت زیاد آب بدن جلوگیری کرد. اما نباید فراموش کرد که گرفتگی ماهیچه تنها برای ورزشکاران روی نمی دهد و اگر با کوچک ترین فعالیت بدنی و یا در شب روی دهند، باید حتما در این باره با یک پزشک مشورت کرد.

افراد دیابتی یا کسانی که با مشکلات گردش خون مواجه اند، می توانند قربانی گرفتگی ماهیچه ای باشند. زنان باردار نیز دچار نوعی گرفتگی ماهیچه ای می شوند که گرفتگی ماهیچه ای دوران بارداری نامیده می شود و از کمبود منیزیم و کلسیم ناشی می شود.

در ادامه خواهیم گفت مشکل کرامپ یا گرفتگی عضلانی ممکن است با چه مشکلاتی در ارتباط باشد.

انسداد رگ های خونی

هنگامی که گرفتگی های ماهیچه ای نشانه انسداد رگ ها با پلاکت های خونی باشد، در واقع بیماری در مرحله پیشرفته قرار دارد. بنابراین عموما بیماران در جریان مشکل خود هستند. انسداد رگ ها با پلاکت های خونی، سیستم عصبی (مغز، اعصاب بینایی و نخاع) را تحت تاثیر قرار می دهد و در نتیجه پیام های عصبی دچار تغییر می شوند.

دلیل: از بین رفتن غشای میلین – ماده چربی که فیبرهای عصبی را احاطه می کند – موجب انحراف مسیر انتقال پیام عصبی ناشی از درد در اندام های تحتانی می شود که می تواند به شکل گرفتگی یا کرختی ماهیچه ها بروز پیدا کند.

مشکل گردش خون

اگر گرفتگی ماهیچه ها بطور مداوم روی دهد می تواند نشانه این باشد که شما از مشکل گردش خون رنج می برید.

دلیل: از آنجا که گردش خون از سمت پاها به خوبی صورت نمی پذیرد، رگ هایی که خون را بر می گردانند گشاد می شوند و این موضوع می تواند موجب گرفتگی ماهیچه ها شود.

یکی از نتایج بیماری پارکینسون

بر اساس آمارهای موسسه ملی سلامت و تحقیقات پزشکی فرانسه، بیماری پارکینسون دومین بیماری شایع با ریشه عصب شناختی در این کشور است. این بیماری در مراحل پیشرفته موجب تخریب برخی سلول های عصبی می شود که نتایجی از قبیل کند شدن حرکات، لرزش بدن و گاهی گرفتگی ماهیچه ها را در پی دارد.

دلیل : فشار بسیار شدید ماهیچه در اثر اختلالات حرکتی موجب خستگی ماهیچه ها می شود.

کم آبی بدن

گرفتگی های متابولیک اصولا از مشکل کمبود آب بدن ناشی می شوند که «عدم تعادل الکترولیتی» نامیده می شود.

دلیل : این عدم تعادل هنگامی پیش می آید که عناصری به نام الکترولیت (مانند نمک ها، مواد معدنی، کلسیم، پتاسیم) و آب در بدن در سطح برابر قرار ندارند. بطور همزمان این موضوع باعث بروز اختلالات عصبی می شود که اتصالات ماهیچه ای را درگیر می کند و دردهایی شبیه گرفتگی های ماهیچه ای در پی دارد. به همین دلیل است که نوشیدن کافی آب توصیه می شود.

کمبود کلسیم

گرفتگی های ماهیچه ای منحصرا در اثر فعالیت های ورزشی شدید نیستند، بلکه می توانند نشانه وجود نوعی کمبود در بدن انسان باشند.

دلیل : برخی کمبودها بویژه کمبود کلسیم، پتاسیم و منیزیوم موجب گرفتگی ماهیچه ها می شود. مشکلات هیدرو-الکترولیتی مسیر پیام های عصبی ماهیچه ها را تغییر می دهند و باعث گرفتگی عضلات می شوند. کمبود ویتامین ب نیز می تواند دلیل این نوع دردها باشد.

نمک زیاد

در این مورد گرفتگی ماهیچه ها با درد همراه هستند، اما قبل از اینکه به فکر درمان آن باشید، باید یک برنامه غذایی متعادل را دنبال کنید. همانگونه که برخی مواد غذایی توصیه می شوند، از مصرف برخی دیگر نیز باید اجتناب کرد، چرا که این مواد فرایند از دست رفتن آب بدن را تسریع می کند و موجب هدر رفتن نمک های معدنی می شود.

از کدام مواد غذایی باید اجتناب کرد؟ مواد سرخ کردنی، نوشیدنی های الکلی و شیرین بیان. همچنین باید مصرف چای و قهوه را کاهش داد.

لازم است بدانید که همیشه باید به اندازه کافی  آب (آب سالم و دمنوش های گیاهی مفید) بنوشید.

دیابت؛ قند خون بالا

یک فرد دیابتی باید همیشه و بطور مداوم از رژیم غذایی خود مراقبت کند. گرفتگی ماهیچه ها می تواند حاکی از میزان نامناسب قند خون و کمبود انسولین باشد.

دلیل: قند خون بالای ناشی از کمبود نسبی انسولین موجب تولید مواد استونی می شود که منشا بروز اسیدوز هستند. این اسیدوز باعث ایجاد اختلالات هیدرو-الکترولیت و در نتیجه گرفتگی ماهیچه می شود.

الکلیسم

الکل موجب بروز مشکلات هیدرو-الکترولیت می شود که بر انتقال نورون-نورون و همچنین بر اتصالات عصب-ماهیچه ای تاثیر می گذارد و در نتیجه به بروز گرفتگی ماهیچه ای کمک می کند.