«حوض مراد» شاه عباس اول

گردشگری سلامت یکی از شاخه های گردشگری است که درطول تاریخ نیز همواره مورد توجه بوده است.بناها و حوادث تاریخی که در محل چشمه های آبگرم رخ داده گواهی روشن بر این ادعاست. شما برای دیدن چشمه آبگرمی که شاه عباس ساخته و زمانی شاهان و خاندان صفوی در آن شنا می کردند چقدر علاقه مندید؟

فرآوری: علیرضا عابدینی-بخش گردشگری تبیان

حوضخانه آبگرم «ورتون» که به «حوض مراد» معروف است ، نمونه ای از آبگرم های سر پوشیده و در اصل یک بنای سنگی تاریخی با کاربری آبگرم و متعلق به دوره صفویه است که در دوره شاه عباس اول ساخته شده است واین آبگرم گاهی مورد استفاده خانواده سلطنتی قرار می گرفته است.

چگونه به چشمه های آبگرم برسیم؟

مجموعه آبگرم ورتون در شهرستان اصفهان، بخش کوهپایه، دهستان زمزه، 12 کیلومتری جنوب غربی روستای ورتون قرار دارد.
برای رسیدن به این محل ، در 43 كیلومتری جاده اصفهان به یزد ، پس از پشت سر گذاشتن منطقه ای به نام سِجزی و قبل از پلیس راه ، جاده ای فرعی به طول 18 كیلومتر به سمت شمال و در امتداد خط راه آهن اصفهان -تهران شما را به روستایی به نام ورتون می رساند . از اینجا به بعد با طی مسیر 12 كیلومتری از این روستا به سمت دهکده گردشگری گل سرخ یا آبگرم که خاکی هم هست، به مجموعه چشمه های آب گرم ورتون می رسید . از اصفهان تا چشمه ها حدود 1 ساعت رانندگی لازم است .
این مجموعه شامل چشمه های آبگرم معدنی، حمام ها و حوضچه های آبگرم وساختمان سنگی تاریخی معروف به «حوض مراد» و بقعه متبرک آن که به امامزاده آبگرمی معروف است ، می باشد.این منطقه به لحاظ تنوع آب وهوائی و همچنین وجود چشمه های آبگرم، همواره مورد توجه حاکمان زمان بوده و در دوران حکومت صفویه نیز به جهت استفاده عموم مردم، حوضهائی در آن محل ساخته شده است.

بنای سنگی حوض مراد

بنای سرپوشیده حوض مراد سالمترین بنا در این محل است كه توسط نگهبانان زحمت كش سازمان میراث فرهنگی محافظت می گردد.این بنا توسط یك دالان به بنای دیگری به نام 4 حوض متصل می شده است كه از آن رفت و آمد انجام می گرفته است. متاسفانه بنای 4 حوض كه در شمال حوض مراد قرار گرفته است به همراه دالان تخریب شده است ولی قابل بازسازی است ، چرا كه هنوز فرم اصلی بنا و ستونهای آن مشخص است .
معماری این بناها در نوع خود منحصر بفرد است. تالار سنگی وحوض مراد از نمونه های این شاهکارهنری هستند. همچنین برخی از چشمه های آبگرم این محل به نامهای مقدس امامان (حضرت علی بن موسی الرضا (ع) و حضرت امام حسن مجتبی (ع)) نامگذاری شده که به همین لحاظ آب این چشمه ها مورد تکریم واحترام عموم مردم هستند.

بقعه منتسب به «طارق ترک»

در سمت شرق بنای سنگی حوض مراد ، بقعه ای مخروبه منتسب به یكی از یاران امام رضا (ع) به نام «طارق ترك» قرار گرفته است . می گویند وی جنگجویی ماهر بوده و توسط آب این چشمه ها زخم های ناشی از جنگ را التیام می داده است.
این بقعه متبرک همواره از دوران قبل از حکومت صفویه مورد احترام و زیارت مردم بوده است و به نقل های سینه به سینه، کراماتی نیز از این بزرگوار دیده شده است و گفته می شود که ایشان با استفاده از آبگرم چشمه های این منطقه، به درمان بیماریهای مردم می پرداخته و هنوز هم بقایای اماکن اقامت موقت بیماران درکنار مزار ایشان، به چشم می خورد.
در قسمت جنوب چشمه ها ساختمانی وجود دارد كه از دوران سلطنت پهلوی به جای مانده است و شامل حوضچه های خصوصی متعدد بوده است. در این منطقه حمام هایی به سبك دوره صفویه وجود دارد كه اكثراُ مخروبه اند و برخی از آنها كه سالم است مورد استفاده مردم قرار می گیرند .

خواص درمانی آب و گل و لای چشمه ها

دمای آب چشمه های آبگرم ورتون 40 درجه سانتی گراد است و آب آن از دسته آب های كلروره بی كربناته و سولفاته گرم است. خواص درمانی استحمام در این آب شامل تسكین دردهای عصبی و رماتیسمی است و به سبب وجود سدیم در تركیب آن خاصیت ملین دارد. نوشیدن آب این چشمه ها موجب ازدیاد ترشح معده می گردد و سرانجام به سبب وجود آهن در تركیب آن در درمان كم خونی موثر است.
شایان ذکر است، که استفاده از گل و لای آب این چشمه ها، در درمان برخی بیماریها مانند درد مفاصل، عرق النّسا (سیاتیک)، نقرس، کوفتگی ماهیچه ها و بیماریهای پوستی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. مراتب تأیید خاصیت درمانی آبگرم چشمه های این محل در ماهنامه «طب» دانشگاه تهران در سال 1342 درج گردیده است.

دهکده گردشگری گلسرخ و امکانات رفاهی و اقامتی

حمام تاریخی ورتون پس از مرمت در سال 1390 و برپایی تجهیزات تفریحی و اقامتی در آن ، هر ساله از مسافران بسیاری پذیرایی می کند . در مجموعه گردشگری گلسرخ که در اطراف آبگرم ایجاد شده است ، این فرصت را دارید که از آبگرم و طبیعت بکر اطراف آن لذت ببرید . در عین حال ، تفریح جالبی که برای گردشگران در نظر گرفته شده است دوچرخه سواری در یک مسیر کوهستانی به طول دو هزار و 300 متر است .اگر هم دوچرخه همراه نبرده اید ، می توانید یک دوچرخه کرایه کنید و از رکاب زدن در هوای لطیف و سپس استراحت در آبگرم لذت ببرید .
در دهکده گل سرخ می توانید در اتاق هایی بمانید که با مخلوطی از کاهگل و سنگ به شکل سنتی تزیین شده اند.اتاق ها به دو دسته با تختخواب و بدون تخت با لحاف و تشک و کرسی در فصل زمستان تقسیم می شوند . در سفره خانه مجموعه هم می توانید غذاهای سنتی مثل چلو گوشت و خورشت آلوچه سنتی را امتحان کنید و لذت ببرید .

منابع: نگاه مدیا،سازمان میراث فرهنگی استان اصفهان،ایران تور24، اصفهان تور