تبیان، دستیار زندگی
تنگه های کویری به علت بکر و راز آلود بودن می توانند گزینه های سفر کسانی باشند که دلشان برای ماجراجویی لک زده است. در این صورت ما برای این افراد هم گزینه خوبی سراغ داریم ، اما اگر در مقصدتان به جایی رسیدید که دور و برتان را پر از رتیل های خورشیدی زردرنگ دی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

رتیل های مهمان نواز تنگ رتیل

تنگه های کویری به علت بکر و راز آلود بودن می توانند گزینه های سفر کسانی باشند که دلشان برای ماجراجویی لک زده است. در این صورت ما برای این افراد هم گزینه خوبی سراغ داریم ، اما اگر در مقصدتان به جایی رسیدید که دور و برتان را پر از رتیل های خورشیدی زردرنگ دیدید و وحشت زده شدید دیگر به عهده خودتان است. از ما گفتن بود!

فرآوری: علیرضا عابدینی-بخش گردشگری تبیان

رتیل های مهمان نواز تنگ رتیل

تنگ رتیل عظیم ترین تنگه کویر لوت ایران است که در اعماق کویر، در بخش لوت شمالی با فاصله 130 کیلومتری از جاده شهداد-نهبندان و در جدار دیواره غربی خشک رود قرار گرفته است که در ادامه مطالعات پدیده های شگفت آور کویر لوت در بخش رودهای موجود و  در هنگام مطالعه رودهای چاله مرکزی یا چاله رود شور، این تنگه مورد شناسائی قرار گرفت.

عظمت تنگه

در بیان عظمت تنگ رتیل همین بس است که بگوییم این تنگ با داشتن حدود 20 کیلومتردیواره در ارتفاع های مختلف و 30 کیلومتر مسیر بدون دیواره، جمعا  با 50 کیلومتر طول مسیر ، عظیم ترین تنگه کویرلوت می باشد، در حالیکه طول تنگه« زبان مار» که قبلا تصور می شد بزرگترین تنگه کویر لوت است ، در بلندترین شاخه تنها 7 کیلومتر است.

رتیل های مهمان نواز تنگ رتیل

چگونه به تنگه برسیم؟

برای رسیدن به تنگ «رتیل»،پس از طی 60 کیلومتر در مسیر جاده شهداد-نهبندان به «گود نمک سر» یا معدن نمک می رسید.بعد از طی 22 کیلومتر دیگر به «پوزه کال» یا  «گوشکال» می رسید . این عارضه به صورت کلوتهایی چند طبقه از مناظر زیبا وجذاب کویر لوت می باشد. سه کیلومتر بالاتر از پوزه کال که نقطه طلاقی جاده اسفالت با خشک رود است، باید از مسیر جاده به سمت شمال خارج شوید.
پس ازهشت کیلومتر پیمایش در بستر خشک رود ،عظمت خشک رودبا پهنه 90  متر آشکار می شود. دیوارهای بلند خشک رود با ارتفاع حدود 100  متر و شیب پانزده تا صد در صد وشیارهای موجود در این دیواره هر کدام با نقشی عجیب و غریب ، چشم نواز است.
در ادامه مسیر در چهارنقطه تنگه هایی پیدا می شود که سه تا از آنها ارتفاع قابل ملاحظه ای ندارند و بیشتر شبیه آبراهه هستند.سرانجام پس از طی مسافت 25 کیلومتر درمسیر خشک رود، به تنگ عظیم و شگفت آور «رتیل» می رسید. در ابتدای تنگه عظمت دیوارها که کاملاً عمودی و با ارتفاع بیش از  50 متر است، بسیار رعب آور است ، زیرا جدار این دیوارها لایه لایه از ماسه درشت با رنگ های مختلف است که ممکن است تصورشود در هر لحظه ریزش نماید.
 دمای هوای تنگه در بهار، علی رغم خنک تر بودن آن در داخل تنگه ساعت 12 ظهر در سایه 40 درجه سانتی گراد است .

موجودات زنده

در داخل تنگه با شگفتی تمام بادنیایی ازحیات ازجمله حشرات متنوع  شامل پروانه های بزرگ و کوچک، کفشدوزک های قرمز، شب پره، انواع مگس در اندازه و رنگهای مختلف خصوصاً زرد رنگ و حتی مورچه های کوچک مواجه می شوید . پرواز پرندگان و آواز آنها نیز احتمالا به گوشتان می رسد و از همه عجیب تر حرکت سریع رتیل های خورشیدی با رنگ زرد و شکم های پرو پاهای پر ازمو و پرز است که باعث ترس شما می شود.اما نترسید!

رتیل های مهمان نواز تنگ رتیل

رتیل خورشیدی یا شتری چیست؟

رتیل خورشیدی یا رتیل شتری دارای دو آرواره قوی است ودر هنگام خطر بعضاً صدائی بین فش فش و خش خش از خود خارج می کند. نوع ماده آن بزرگتر از نوع نر بوده و سرعت این حشره تا 16 کیلومتر در ساعت می رسد. برای اولین مرتبه این رتیل در صحراهای عراق شناسائی شد و بعداً در شن زارهای جنوب غربی آمریکا و مکزیک مورد مطالعه قرار گرفت . این رتیل از حشرات و عقرب و مارمولک تغذیه می کند و انواع مختلفی دارد و افسانه هائی در مورد آن نقل می کنند ، از جمله اینکه قادر است با آرواره های خود شکم شتری را که روی زمین دراز کشیده پاره کند  و به همین دلیل به آن رتیل شتری می گویند. البته شتر داران قدیمی شهداد می گویند علت نامگذاری آن شباهت رنگ این رتیل با شتر است. این رتیل در آرواره خود نوعی سم دارد که شکار خود را بیهوش می کند.
اگر رتیل شتری انسان را گازبگیرد ، خطرناک نیست و شخص گزیده شده برای جلوگیری از عفونت باید به پزشک مراجعه کند.رتیل خورشیدی شب ها به شکار می پردازد و در طول روز در پناه سایه به دور از نور مستقیم خورشید  استراحت می کند و به همین علت علاوه بر رتیل شتری آن را رتیل خورشیدی نامیده اند. تعداد آنها در این تنگه آنقدر زیاد است که در هر گامی که بر می دارید ، ممکن است با یکی از آنها روبرو شوید و به همین جهت به نظر می رسد که نام تنگ رتیل زیبا ترین نام برای این تنگه می باشد.


منابع: مهر،هم آگاه، همگردی