«شب چله» محفلی برای محبت و خنده
روزنامه آوای خراسان جنوبی چاپ بیرجند روز سه شنبه 30 آذر ماه 95 یادداشتی با عنوان « «شب چله» محفلی برای محبت و خنده » به قلم نسرین کاری را در شماره 3676 خود منتشر کرد.
ادامه مطلب به این شرح است: واژه یلدا ریشه سریانی دارد و به معنای ولادت و تولد است.
منظور از تولد، ولادت خورشید میترا است.
پدر بزرگ، ورق های شاهنامه را خط به خط چنان با آب و تاب می خواند، که گویی خود در وسط میدان کارزار قرار داشت و بچه ها با هر واژه، حماسه به وجد می آمدند.
«شب چله» محفلی بود، برای حلقه ای رندانه و باب طنازی، که خنده را چهره به چهره در بین کرسی نشینان توزیع می کرد.
صفت خنده رویی، در این جمع به همه نسبت داده می شد و صورت های سرخ سرمازده با نیم خنده های دندانه دار، بسان انارهای ترک خورده مجمر وسط کرسی بودند.
اما پای تلویزیون که به وسط آمد، قصه ها و متل های مادر بزرگ و شاهنامه خوانی پدر بزرگ کنار کشیدند و صفحه های لامپی، هر کدام به وسع خودشان، جمع های کرسی نشینی را کاهش دادند.
بعد از تلویزیون ها، سرفه های گاه و بی گاه تلفن همراه هم در وسط حرف بزرگترها دور کرسی افتاد تا صدا به صدا نرسد و بچه ها، به جای شاهنامه، به بازی های موبایلی و فرستادن پیامک بسنده کردند.
بیان کردن متل ها و افسانه های قدیمی نیز در این شب، در گذشته رواج داشت و بزرگان فامیل، در این شب، برای فرزندان و نوادگان خود با بیان ناگفته های کشت و زراعت، حوادث تلخ و شیرین و تجربیات خود را به این نسل انتقال می دادند.
در این شب، سینی های مسی یا همان «مجمر» که روی کرسی قرار داده می شد، از تنقلاتی مانند کشمش، گردو، بادام، سنجد، کشک، و گندم برشته، پر می شد.
زنان بزرگ فامیل هم به رسم ادب و احترام در شب چله، برای عروس و داماد هدیه می بردند که این رسم، هنوز در نقاط مختلف این استان، حالت سنتی خود را حفظ کرده است.
پدر بزرگ ها و مادر بزرگ ها، انار دانه شده را بین جوانان تقسیم می کردند و این شب نشینی تا پاسی از سحرگاه روز اول دی ماه به طول می کشید.
یلدا و جشن هایی که در این شب برگزار می شود، یک سنت باستانی است.
مردم روزگاران دور و گذشته، که کشاورزی، بنیان زندگی آنان را تشکیل می داد و در طول سال با سپری شدن فصل ها و تضادهای طبیعی خوی داشتند، بر اثر تجربه و گذشت زمان توانستند کارها و فعالیت های خود را با گردش خورشید و تغییر فصول و بلندی و کوتاهی روز و شب و جهت و حرکت و قرار ستارگان تنظیم کنند.
منبع : ایرنا
